Trà là một trong những loại đồ uống được yêu thích nhất trên toàn thế giới. Các loại trà phổ biến nhất bao gồm trà xanh, trà đen và trà ô long — tất cả đều được làm từ lá cây trà.
Không gì có thể sánh bằng cảm giác thỏa mãn và dễ chịu khi nhâm nhi một tách trà nóng, và lợi ích của trà còn vượt xa cảm giác thư giãn ấy. Suốt nhiều thế kỷ, trà đã được sử dụng trong y học cổ truyền nhờ vào những đặc tính trị liệu tuyệt vời.
Ngoài ra, nghiên cứu hiện đại cũng chỉ ra rằng các hợp chất thực vật có trong trà có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như ung thư, béo phì, tiểu đường và bệnh tim mạch. Mặc dù uống trà với lượng vừa phải là lựa chọn cực kỳ có lợi cho sức khỏe đối với hầu hết mọi người, nhưng tiêu thụ quá 3–4 tách (710–950 ml) mỗi ngày có thể mang lại những tác động tiêu cực.
Trà chứa rất nhiều tannin — một hợp chất có thể liên kết với sắt trong thực phẩm, khiến cơ thể khó hấp thụ khoáng chất này hơn. Thiếu sắt là một trong những tình trạng thiếu dinh dưỡng phổ biến nhất trên thế giới, và việc uống quá nhiều trà có thể khiến tình trạng này trầm trọng thêm nếu bạn đang có mức sắt thấp. Các nghiên cứu cho thấy tannin trong trà chủ yếu cản trở quá trình hấp thụ sắt có nguồn gốc thực vật hơn là sắt từ động vật. Do đó, nếu bạn theo chế độ ăn thuần chay hoặc ăn chay nghiêm ngặt, hãy chú ý đến lượng trà bạn tiêu thụ mỗi ngày. Hàm lượng tannin trong trà có thể thay đổi tùy thuộc vào loại trà và cách pha chế.
Tiêu thụ quá nhiều trà đôi khi có thể gây khó chịu cho hệ tiêu hóa. Caffeine trong trà có thể làm tăng sản xuất axit dạ dày, dễ dẫn đến trào ngược axit hoặc ợ nóng. Bên cạnh đó, tannin trong trà cũng có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày, dẫn đến buồn nôn và một số vấn đề tiêu hóa khác, đặc biệt khi bạn uống trà khi bụng đói. Nếu bạn đang gặp các vấn đề về tiêu hóa như trào ngược dạ dày, hội chứng ruột kích thích (IBS) hoặc loét dạ dày, uống nhiều trà có thể khiến tình trạng tồi tệ hơn.
Hầu hết các loại trà đều chứa caffeine — một chất kích thích tự nhiên có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của bạn. Mặc dù một số loại trà như hoa cúc hay bạc hà tự nhiên không chứa caffeine, nhưng những loại phổ biến như trà đen, trà xanh và trà ô long lại có hàm lượng caffeine khác nhau. Uống quá nhiều caffeine, đặc biệt vào cuối ngày, có thể khiến bạn khó đi vào giấc ngủ hoặc làm giảm chất lượng giấc ngủ. Nếu bạn nhạy cảm với caffeine, thậm chí một lượng nhỏ cũng có thể gây mất ngủ hoặc khó duy trì giấc ngủ sâu.
Caffeine được biết đến là chất kích thích hệ thần kinh trung ương, có thể gây ra cảm giác bồn chồn hoặc lo lắng. Dù việc uống trà với lượng vừa phải có thể mang lại sự tỉnh táo, nhưng tiêu thụ quá mức lại dễ khiến các triệu chứng lo âu trở nên trầm trọng hơn. Nếu bạn là người dễ căng thẳng hoặc thường xuyên lo lắng, việc uống quá nhiều trà chứa caffeine có thể làm tình trạng này nặng thêm, khiến bạn khó thư giãn và cân bằng cảm xúc.
Mặc dù trà ít gây ố màu răng hơn cà phê, nhưng nó vẫn có thể khiến răng bạn bị xỉn màu theo thời gian. Các tannin trong trà có thể bám vào bề mặt răng, tạo thành các vết ố, đặc biệt nếu bạn uống trà thường xuyên. Để giảm thiểu tình trạng này, bạn có thể uống trà bằng ống hút hoặc súc miệng với nước ngay sau khi uống. Việc chải răng đều đặn và đến nha sĩ cạo vôi răng định kỳ cũng giúp giữ cho hàm răng luôn sáng khỏe.
Uống quá nhiều trà có thể cản trở khả năng hấp thụ canxi của cơ thể. Caffeine trong trà có thể làm tăng lượng canxi bị đào thải qua nước tiểu, từ đó ảnh hưởng đến mật độ xương về lâu dài. Dù việc uống trà với lượng vừa phải thường không gây vấn đề nghiêm trọng, nhưng nếu bạn tiêu thụ trà với lượng lớn trong thời gian dài, nguy cơ mắc các bệnh về xương như loãng xương có thể gia tăng.
Dù trà là một loại đồ uống dạng lỏng, nhưng do chứa caffeine nên nó có thể hoạt động như một chất lợi tiểu nhẹ. Điều này có nghĩa là uống quá nhiều trà có thể làm tăng tần suất đi tiểu, dẫn đến nguy cơ mất nước nếu bạn không bổ sung đủ nước lọc. Để duy trì trạng thái hydrat hóa tốt, hãy cân bằng lượng trà bạn uống với lượng nước lọc phù hợp, nhất là khi bạn dùng các loại trà có chứa caffeine.
Một số hợp chất trong trà, bao gồm caffeine và tannin, có thể tương tác với một số loại thuốc, làm giảm hiệu quả điều trị. Ví dụ, trà có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ một số loại kháng sinh hoặc thuốc điều trị thiếu máu do thiếu sắt. Nếu bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc nào, tốt nhất nên hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ để đảm bảo việc uống trà không ảnh hưởng đến quá trình điều trị.
Đặc biệt, trà đen chứa nhiều oxalat — hợp chất có thể góp phần hình thành sỏi thận. Khi tiêu thụ với lượng lớn, oxalat trong trà có thể làm tăng nguy cơ phát triển sỏi thận, nhất là nếu bạn đã có tiền sử mắc bệnh này. Nếu bạn thuộc nhóm có nguy cơ cao hoặc từng bị sỏi thận, việc hạn chế lượng trà tiêu thụ, đặc biệt là trà đen, là điều cần thiết.