Các loại trái cây họ cam quýt như cam, chanh, bưởi, và quýt, là thực phẩm không thể thiếu trong chế độ ăn uống của nhiều người. Chúng giàu vitamin và chất chống ôxy hóa, khiến chúng trở thành lựa chọn phổ biến để duy trì một lối sống lành mạnh.
Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây đã tiết lộ rằng, mặc dù việc tiêu thụ vừa phải các loại trái cây này mang lại lợi ích, nhưng nếu ăn quá nhiều lại có thể gây hại cho làn da của chúng ta.
Thủ phạm chính? Đó là một hợp chất có trong trái cây họ cam chanh được gọi là furanocoumarins. Furanocoumarins là các hợp chất có tác dụng gây độc quang. Điều này có nghĩa là, trong điều kiện bình thường, chúng không gây rủi ro đáng kể cho sức khỏe của chúng ta. Nhưng khi tiếp xúc với tia cực tím (UV) từ ánh nắng mặt trời, những hợp chất này có thể phản ứng hóa học và trở nên độc hại. Phản ứng này có thể kích thích sự phát triển của các tế bào u hắc tố (melanoma), một dạng ung thư da nguy hiểm. Hơn nữa, furanocoumarins có thể lan qua máu và gây tổn thương ADN, dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng khác.
Các nghiên cứu ngày càng chỉ ra mối liên hệ tiềm năng giữa việc tiêu thụ trái cây họ cam chanh và ung thư da. Một nghiên cứu đột phá gần đây đã cung cấp dữ liệu dịch tễ học mạnh mẽ ủng hộ mối liên hệ này. Các nhà nghiên cứu từ Đại học Paris-Saclay, Pháp, đã phân tích dữ liệu từ nghiên cứu EPIC (Điều tra Tiến cứu Châu Âu về Ung thư và Dinh dưỡng), với sự tham gia của 520.000 người từ 10 quốc gia châu Âu. Nghiên cứu này theo dõi người tham gia trung bình trong 13,7 năm, ghi nhận mức tiêu thụ trái cây họ cam chanh và mối liên hệ với ung thư da.
Kết quả thật đáng lo ngại. Trong suốt thời gian nghiên cứu, đã ghi nhận 8.448 trường hợp ung thư da. Nghiên cứu phát hiện mối tương quan rõ rệt giữa việc tiêu thụ trái cây họ cam chanh và nguy cơ phát triển ung thư da. Những người tiêu thụ lượng trái cây họ cam chanh cao hơn (trung bình 217 gram mỗi ngày, tương đương khoảng một hoặc hai quả cam) có nguy cơ mắc ung thư da cao hơn 10% so với những người tiêu thụ ít hơn (trung bình 10 gram mỗi ngày).
Nguy cơ đặc biệt rõ rệt đối với melanoma, dạng ung thư da chết người nhất. Ngoài ra, những người tiêu thụ nhiều trái cây họ cam chanh còn có nguy cơ mắc ung thư biểu mô tế bào đáy tăng 11% và ung thư biểu mô tế bào vảy tăng 23%. Những phát hiện này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu rõ các rủi ro tiềm ẩn khi tiêu thụ quá nhiều trái cây họ cam chanh, đặc biệt là khi kết hợp với việc tiếp xúc ánh nắng mặt trời.
Tác động của trái cây họ cam chanh lên làn da nằm ở sự tương tác giữa furanocoumarins và tia UV. Những hợp chất này, khi được hấp thụ qua da, sẽ bị kích hoạt bởi ánh sáng mặt trời, làm tăng độ nhạy cảm của da với tia UV. Điều này có thể dẫn đến tình trạng cháy nắng nghiêm trọng hơn, tăng sắc tố, và về lâu dài, làm tăng nguy cơ phát triển ung thư da.
Mặc dù điều này có vẻ đáng lo ngại, nhưng cần lưu ý rằng rủi ro chỉ tăng lên khi tiêu thụ quá mức trái cây họ cam chanh và tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời. Ăn một vài quả cam mỗi ngày như một phần của chế độ ăn uống cân đối sẽ không gây hại đáng kể. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên ở ngoài trời, hãy cân nhắc giảm lượng trái cây họ cam chanh, đặc biệt nếu bạn có tiền sử bệnh về da hoặc nguy cơ mắc ung thư da cao.
Nếu bạn yêu thích trái cây họ cam chanh nhưng lo lắng về tác động tiềm tàng đến sức khỏe da, dưới đây là một số mẹo giúp giảm thiểu rủi ro:
1. Hạn chế tiêu thụ quá mức:
Điều độ là chìa khóa. Mặc dù trái cây họ cam chanh rất tốt cho sức khỏe, nhưng ăn chúng với số lượng lớn mỗi ngày có thể không lý tưởng. Hãy cân bằng chế độ ăn uống với nhiều loại trái cây khác nhau để đảm bảo cơ thể nhận đủ dưỡng chất mà không bị dư thừa furanocoumarins.
2. Bảo vệ da trước ánh nắng:
Luôn sử dụng kem chống nắng khi ra ngoài, đặc biệt nếu bạn đã ăn trái cây họ cam chanh. Chọn loại kem chống nắng phổ rộng với SPF 30 trở lên, và thoa lại nhiều lần trong ngày nếu bạn tiếp xúc với ánh nắng trong thời gian dài.
3. Ăn uống cân đối:
Bên cạnh trái cây họ cam chanh, hãy bổ sung các thực phẩm giàu vitamin C khác như dâu tây, kiwi, và ớt chuông. Điều này sẽ giúp bạn có đủ dưỡng chất tốt cho làn da mà không tiêu thụ quá nhiều từ một loại trái cây.
4. Tránh khung giờ nắng cao điểm:
Nguy cơ tiếp xúc với tia UV cao nhất trong khoảng từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Nếu có thể, hãy hạn chế các hoạt động ngoài trời vào khung giờ này hoặc tìm bóng râm để bảo vệ làn da
Mặc dù ý tưởng trái cây họ cam chanh góp phần gây ung thư da nghe có vẻ đáng sợ, nhưng điều quan trọng cần nhớ là chìa khóa nằm ở sự điều độ. Trái cây họ cam chanh cung cấp cho chúng ta những dưỡng chất thiết yếu, và khi ăn với lượng hợp lý, chúng không gây rủi ro đáng kể. Bằng cách chú ý đến lượng tiêu thụ, thực hiện các biện pháp bảo vệ da khỏi ánh nắng, và duy trì chế độ ăn uống cân đối, chúng ta có thể tiếp tục tận hưởng những loại trái cây thơm ngon này mà không phải lo lắng về tác động của chúng đối với sức khỏe làn da.