Trong thế giới thời trang ngày nay, thời trang nhanh đã trở thành một thế lực thống trị. Chúng ta đều đã thấy những quảng cáo, các đợt giảm giá và nguồn cung quần áo mới vô tận tràn ngập trên kệ với tốc độ chóng mặt.
Nhưng chúng ta đã bao giờ dừng lại để suy nghĩ về tác động rộng lớn hơn của hiện tượng này chưa? Mặc dù nó mang đến cho chúng ta những bộ quần áo hợp thời trang, giá cả phải chăng, nhưng hậu quả của thời trang nhanh còn vượt xa tủ quần áo của chúng ta.
Nền kinh tế toàn cầu và môi trường đang chịu sức ép và đã đến lúc chúng ta phải xem xét kỹ hơn.
Thời trang nhanh đã thay đổi cách chúng ta mua sắm quần áo, nhưng nó cũng đi kèm với một cái giá không hề nhỏ. Một mặt, nó đã tạo ra vô số việc làm và thúc đẩy nền kinh tế. Các thương hiệu lớn đã xây dựng đế chế bằng cách sản xuất quần áo với tốc độ chóng mặt, cho phép họ cung cấp mức giá thấp và duy trì khả năng cạnh tranh. Điều này đã thúc đẩy mức tiêu thụ cao hơn, với việc mọi người mua nhiều quần áo hơn bao giờ hết, thường được thúc đẩy bởi mong muốn bắt kịp xu hướng.
Tuy nhiên, chu kỳ sản xuất nhanh chóng này cũng có mặt trái. Mặc dù giá thấp hấp dẫn, nhưng người lao động trong ngành thường phải đối mặt với điều kiện làm việc kém và mức lương tối thiểu. Chuỗi cung ứng toàn cầu phụ thuộc rất nhiều vào lao động thuê ngoài ở những khu vực có chế độ bảo vệ lao động yếu kém, tạo ra tình trạng người lao động bị bóc lột để sản xuất quần áo giá rẻ.
Ngoài ra, sự trỗi dậy của thời trang nhanh góp phần vào một mô hình kinh tế không bền vững. Sản xuất hàng loạt có thể dẫn đến tình trạng tồn kho dư thừa, phần lớn trong số đó sẽ bị đưa ra bãi rác, làm tăng chất thải môi trường. Việc ưu tiên tốc độ và chi phí thấp cũng khiến các thương hiệu khó duy trì chất lượng, tạo ra các mặt hàng nhanh hỏng và cần được thay thế sớm hơn so với các lựa chọn thay thế chất lượng cao hơn.
Tác động đến môi trường của thời trang nhanh có lẽ là hậu quả đáng báo động nhất của ngành công nghiệp này. Quá trình sản xuất nhanh chóng đòi hỏi việc sử dụng một lượng lớn tài nguyên thiên nhiên, năng lượng và nước.
Theo EMF và các nghiên cứu khác, ngành công nghiệp thời trang (quần áo/dệt may) chịu trách nhiệm cho khoảng 10% lượng khí thải carbon toàn cầu — nhiều hơn tổng lượng khí thải từ các chuyến bay quốc tế và vận tải biển.
Ngành công nghiệp này cũng sử dụng một lượng lớn tài nguyên thiên nhiên, năng lượng và nước. Ví dụ: trung bình cần khoảng 2.700 lít nước để sản xuất một chiếc áo phông cotton thông thường, tương đương với lượng nước mà một người có thể uống trong 2,5-3 năm.
Thời trang nhanh không chỉ tiêu tốn tài nguyên mà còn tạo ra một lượng rác thải khổng lồ. Hàng triệu tấn quần áo bị vứt bỏ mỗi năm, phần lớn trong số đó bị đưa đến các bãi chôn lấp. Sợi tổng hợp, thường được sử dụng trong thời trang nhanh, phải mất hàng trăm năm để phân hủy. Do đó, quần áo cũ có thể tồn tại trong các bãi chôn lấp qua nhiều thế hệ, góp phần gây ô nhiễm môi trường.
Hơn nữa, thuốc nhuộm và phương pháp xử lý hóa học được sử dụng trong sản xuất quần áo thường chứa các chất độc hại có thể thấm vào nguồn nước địa phương, gây ô nhiễm sông hồ và gây hại cho động vật hoang dã. Những hoạt động này, coi trọng tốc độ và chi phí thấp hơn trách nhiệm với môi trường, đã dẫn đến sự suy thoái của hệ sinh thái và đa dạng sinh học ở một số khu vực.
Là người tiêu dùng, chúng ta có vai trò trong việc chống lại những tác động tiêu cực của thời trang nhanh. Thói quen mua sắm của chúng ta ảnh hưởng trực tiếp đến nhu cầu về quần áo giá rẻ, được sản xuất hàng loạt. Nhưng bằng cách đưa ra những lựa chọn có ý thức hơn, chúng ta có thể góp phần chuyển đổi ngành công nghiệp sang các hoạt động bền vững hơn.
Một trong những cách hiệu quả nhất để giảm tác động của thời trang nhanh là mua ít hơn và ưu tiên chất lượng hơn số lượng. Khi mua quần áo, chúng ta nên cân nhắc đến độ bền của sản phẩm và tác động của nó đến môi trường. Việc lựa chọn các mặt hàng được làm từ vật liệu bền vững, chẳng hạn như bông hữu cơ, vải tái chế hoặc sợi phân hủy sinh học, có thể tạo ra sự khác biệt lớn.
Một cách khác để giảm thiểu tác động của thời trang nhanh là sử dụng quần áo cũ. Mua sắm tiết kiệm và trao đổi quần áo đã trở nên phổ biến trong những năm gần đây, và vì một lý do chính đáng - những hoạt động này giúp quần áo không bị thải ra bãi rác và giảm nhu cầu sản xuất mới. Việc ủng hộ các thương hiệu ưu tiên tính bền vững và sản xuất có đạo đức là một bước đi khác mà chúng ta có thể thực hiện để khuyến khích những thay đổi tích cực trong ngành.
Chính phủ cũng có trách nhiệm quản lý ngành công nghiệp thời trang nhanh và đảm bảo các công ty chịu trách nhiệm về các hoạt động môi trường và lao động của họ. Điều này có thể bao gồm các quy định chặt chẽ hơn về ô nhiễm và xử lý chất thải, cũng như đảm bảo rằng người lao động được trả lương công bằng và làm việc trong điều kiện an toàn. Trên thực tế, các quốc gia như Thụy Điển và Hà Lan đã bắt đầu thực hiện các chính sách thúc đẩy thời trang tuần hoàn và giảm thiểu chất thải, làm gương cho phần còn lại của thế giới.
Các thương hiệu cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự thay đổi. Nhiều thương hiệu thời trang nhanh đã bắt đầu kết hợp các hoạt động bền vững vào mô hình kinh doanh của họ. Ví dụ, một số công ty đang bắt đầu sử dụng vật liệu tái chế, giảm sử dụng nước và cam kết giảm lượng khí thải carbon. Tuy nhiên, nhìn chung ngành công nghiệp này vẫn còn một chặng đường dài phía trước. Nếu các thương hiệu muốn duy trì khả năng cạnh tranh lâu dài, họ sẽ cần ưu tiên tính bền vững và thực hành lao động công bằng ở mọi giai đoạn của quá trình sản xuất.
Thời trang nhanh có thể đã thay đổi cách chúng ta mua sắm, nhưng nó đã phải trả giá đắt cho cả nền kinh tế toàn cầu và môi trường. Là người tiêu dùng, chúng ta phải nhận thức được sức mạnh của quyết định mua sắm và cách chúng ảnh hưởng đến ngành công nghiệp. Sự chuyển dịch sang các hoạt động thời trang bền vững và có đạo đức hơn có thể không diễn ra trong một sớm một chiều, nhưng bằng cách ủng hộ các thương hiệu có trách nhiệm và đưa ra những lựa chọn có ý thức, chúng ta có thể đóng góp vào một tương lai bền vững hơn.
Bạn nghĩ gì về thời trang nhanh? Bạn nghĩ chúng ta có thể thay đổi ngành công nghiệp này, hay đã quá muộn? Hãy cùng lắng nghe ý kiến của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!