Là một người lái xe, người tiêu dùng hoặc chỉ đơn giản là người tò mò về tương lai của ngành giao thông, bạn có thể tự hỏi: Liệu xe điện (EV) có thực sự thay thế được xe chạy xăng không?


Đường xá, thị trường và các tiêu đề báo chí đang thay đổi rõ rệt. Hãy cùng tìm hiểu lý do tại sao xe điện lại bùng nổ—và điều này có ý nghĩa gì đối với tương lai của việc lái xe.


Nâng cao nhận thức về môi trường


Trong những năm gần đây, các vấn đề môi trường như biến đổi khí hậu và ô nhiễm không khí đã thúc đẩy nhu cầu toàn cầu về phương tiện giao thông sạch hơn. Xe điện (EV) không thải ra khí thải, khiến chúng thân thiện với môi trường hơn nhiều so với các phương tiện sử dụng động cơ đốt trong truyền thống. Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), việc chuyển đổi từ xe chạy xăng sang xe điện có thể cắt giảm hơn 50% lượng khí thải carbon dioxide trên mỗi xe trong suốt vòng đời của nó, đặc biệt là ở những khu vực sản xuất điện từ các nguồn tái tạo.


Các chính phủ đang ứng phó với các mối lo ngại về khí hậu bằng cách thúc đẩy giao thông xanh hơn. Ví dụ, Liên minh Châu Âu có kế hoạch loại bỏ dần việc bán xe chạy xăng mới vào năm 2035. Các chính sách tương tự đang xuất hiện trên khắp Bắc Mỹ và các nền kinh tế lớn khác. Với áp lực pháp lý và xã hội ngày càng gia tăng, xe điện đã chuyển từ thị trường ngách sang nhu cầu thiết yếu.


Những tiến bộ trong công nghệ pin


Một yếu tố quan trọng trong việc áp dụng EV là việc cải thiện hiệu suất pin. Những chiếc EV đầu tiên gặp khó khăn với phạm vi hoạt động hạn chế và thời gian sạc lâu. Ngày nay, công nghệ pin lithium-ion đã phát triển để hỗ trợ phạm vi hoạt động hơn 300 dặm (480 km) cho mỗi lần sạc ở nhiều mẫu xe. Các trạm sạc nhanh hiện có thể sạc pin tới 80% trong vòng chưa đầy 30 phút, cải thiện đáng kể khả năng sử dụng.


Hơn nữa, chi phí sản xuất pin đã giảm đáng kể - hơn 80% kể từ năm 2010 - khiến xe điện trở nên hợp túi tiền hơn bao giờ hết. BloombergNEF dự đoán rằng xe điện sẽ đạt mức giá ngang bằng với xe chạy xăng vào năm 2026, ngay cả khi không có các ưu đãi của chính phủ.


Chi phí vận hành thấp hơn


Xe điện ngày càng rẻ hơn khi vận hành. Điện thường có giá thành thấp hơn xăng trên mỗi dặm di chuyển. Ngoài ra, xe điện có ít bộ phận chuyển động hơn, đồng nghĩa với chi phí bảo dưỡng thấp hơn. Không cần thay dầu, sửa chữa hệ thống xả hay thay dây curoa cam.


Theo Consumer Reports, chủ sở hữu xe điện tiết kiệm trung bình từ 6.000 đến 10.000 đô la trong suốt vòng đời của xe so với các mẫu xe chạy xăng tương tự. Điều này khiến chúng trở nên hấp dẫn không chỉ đối với những người lái xe có ý thức bảo vệ môi trường mà còn đối với các hộ gia đình có ngân sách eo hẹp.


Các nhà sản xuất ô tô đang thay đổi chiến lược


Các nhà sản xuất ô tô lớn đã hoàn toàn nắm bắt xu hướng điện. Các công ty như Tesla dẫn đầu xu hướng này, nhưng giờ đây, những gã khổng lồ truyền thống như Ford, GM, Volkswagen và Toyota đang triển khai toàn bộ các dòng sản phẩm điện. Mercedes-Benz có kế hoạch chuyển sang sử dụng hoàn toàn điện vào năm 2030, và General Motors đã cam kết chỉ bán xe không phát thải vào năm 2035.


Sự chuyển dịch công nghiệp toàn cầu này mang lại nhiều đầu tư, đổi mới và cạnh tranh hơn - điều cuối cùng mang lại lợi ích cho người tiêu dùng. Khi các mẫu xe điện trở nên đa dạng hơn, người lái xe giờ đây có thể lựa chọn các phiên bản điện của xe sedan, SUV, xe tải và thậm chí cả xe hạng sang.


Cơ sở hạ tầng sạc đang được mở rộng


Một mối quan tâm lớn về xe điện luôn là khả năng tiếp cận các trạm sạc. Điều đó đang thay đổi nhanh chóng. Các quốc gia và công ty tư nhân đang đầu tư mạnh vào các mạng lưới sạc công cộng. Chỉ riêng tại Hoa Kỳ, chính phủ liên bang đã phân bổ 7,5 tỷ đô la để xây dựng mạng lưới sạc xe điện quốc gia.


Các ứng dụng hiện nay giúp người lái xe tìm thấy các trạm sạc gần đó và nhiều trạm sạc mới hơn hỗ trợ các tiêu chuẩn sạc phổ quát. Một số nơi làm việc, trung tâm mua sắm và khu chung cư cũng đang lắp đặt bộ sạc, giúp việc sở hữu xe điện (EV) trở nên dễ dàng hơn mà không cần lắp đặt hệ thống sạc tại nhà.


Liệu xe điện có thực sự đang chết dần?


Bất chấp đà phát triển mạnh mẽ của xe điện, xe chạy xăng sẽ không biến mất chỉ sau một đêm. Nhiều khu vực vẫn thiếu cơ sở hạ tầng sạc, và một số người tiêu dùng vẫn lo ngại về phạm vi hoạt động, tuổi thọ pin hoặc giá trị bán lại của xe điện. Xe điện vẫn chiếm ưu thế ở nhiều nước đang phát triển do chi phí, khả năng tiếp cận và mạng lưới nhiên liệu đã được thiết lập.


Tuy nhiên, hướng đi rất rõ ràng. Doanh số bán xe điện toàn cầu dự kiến ​​sẽ tăng từ 10 triệu chiếc vào năm 2023 lên hơn 40 triệu chiếc vào năm 2030. Các nhà sản xuất ô tô đang đầu tư ít hơn vào việc phát triển động cơ xăng mới, thay vào đó tập trung vào các nền tảng điện.


Thay vì thay thế ngay lập tức, những gì chúng ta đang thấy là một quá trình chuyển đổi dần dần. Xe chạy xăng có thể vẫn được lưu hành trong nhiều thập kỷ, đặc biệt là ở các vùng nông thôn hoặc kém phát triển. Nhưng ở các thành phố và khu vực phát triển, sự suy giảm của chúng đang diễn ra mạnh mẽ.


Các chuyên gia nói gì


Theo Hội đồng Quốc tế về Giao thông Sạch (ICCT), xe điện (EV) sẽ trở thành loại xe chiếm ưu thế trong doanh số bán xe mới vào năm 2040, được thúc đẩy bởi các lực lượng thị trường và các hành động chính sách. Giáo sư Amory Lovins, chuyên gia năng lượng tại Đại học Stanford, nhận định rằng "xe điện không chỉ là tương lai—mà còn là hiện tại, và chúng đang tăng tốc nhanh hơn hầu hết mọi người mong đợi."


Xu hướng trong ngành ủng hộ quan điểm này. Các công ty cho thuê xe, dịch vụ chia sẻ xe và đội xe giao hàng đang nhanh chóng chuyển sang mô hình xe điện vì hiệu quả chi phí và hình ảnh công chúng.


Điều này có ý nghĩa gì đối với bạn


Nếu bạn đang cân nhắc mua một chiếc xe mới, bây giờ là thời điểm tuyệt vời để tìm hiểu các lựa chọn xe điện. Với các khoản hoàn tiền của chính phủ, chi phí vận hành thấp hơn và cơ sở hạ tầng được mở rộng, các rào cản gia nhập thị trường đang dần được thu hẹp. Xe điện cũng có xu hướng giữ giá tốt do nhu cầu tăng cao và nguồn cung hạn chế.


Đối với những người vẫn trung thành với xe chạy bằng xăng, vẫn còn thời gian để tận hưởng chúng—nhưng hãy chuẩn bị cho áp lực ngày càng tăng từ các chính sách như phí tắc đường, khu vực phát thải và biến động giá xăng.


Con đường phía trước


Vậy, liệu xăng dầu đã thực sự chết? Chưa hẳn. Nhưng nó đang dần lụi tàn. Kỷ nguyên xe điện không chỉ mới đến mà đã đến rồi. Dù bạn là tài xế, nhà hoạch định chính sách hay người đam mê công nghệ, xe điện đang định hình tương lai về cách chúng ta di chuyển, đi lại và suy nghĩ về giao thông.


Quan điểm của bạn thế nào? Bạn có dự định chuyển sang xe điện trong thời gian tới không, hay bạn còn lo ngại? Hãy cùng thảo luận. Chiếc xe tiếp theo của bạn có thể sẽ góp phần thúc đẩy tương lai.