Trong những thập kỷ gần đây, phim khoa học viễn tưởng đã đưa chúng ta vào những hành trình kỳ thú đến tương lai, phô bày những công nghệ tiên tiến và ý tưởng gây kinh ngạc.
Từ xe bay đến trí tuệ nhân tạo, những bộ phim này cho ta cái nhìn thoáng qua về những gì có thể xảy ra. Nhưng bạn có bao giờ tự hỏi: bao nhiêu trong số đó chỉ là tưởng tượng và bao nhiêu đang dần trở thành hiện thực?
Hãy cùng khám phá mối quan hệ đầy hấp dẫn giữa công nghệ trong phim và những đổi mới ngoài đời thực đã truyền cảm hứng cho nó.
Những bộ phim như Kẻ săn tội phạm, Ma trận và Báo cáo thiểu số đã cho chúng ta thấy những thế giới nơi công nghệ thay đổi hoàn toàn xã hội. Các bộ phim này thường mô tả máy móc có khả năng suy nghĩ và cảm nhận, rô-bốt tiên tiến, thế giới ảo, và nhiều hơn thế. Trong khi những ý tưởng này từng có vẻ xa vời khi mới xuất hiện trên màn ảnh, thì ngày nay nhiều trong số đó đang được các nhà khoa học và kỹ sư trên khắp thế giới nghiên cứu và phát triển.
Lấy trí tuệ nhân tạo làm ví dụ. Trên phim, chúng ta thấy các nhân vật tương tác với trí tuệ nhân tạo gần như không khác con người. Dù chúng ta còn cách xa việc tạo ra ý thức nhân tạo thực sự, nhưng đã có những bước tiến lớn trong xử lý ngôn ngữ tự nhiên, xe tự lái và học máy. Thực tế, các hệ thống vận hành bằng trí tuệ nhân tạo đã trở thành một phần quan trọng trong đời sống hằng ngày, đưa chúng ta tiến gần hơn tới thế giới từng chỉ có trong phim.
Trong khi nhiều công nghệ tương lai trong phim vẫn còn là hư cấu, thì không ít đã khơi gợi cảm hứng cho những phát minh ngoài đời. Các nhà văn và nhà làm phim viễn tưởng thường vượt ra khỏi giới hạn trí tưởng tượng, và điều này khơi dậy hứng thú để các nhà khoa học và kỹ sư biến chúng thành sự thật.
Sự phổ biến của phim ảnh cũng tác động đến hướng nghiên cứu. Bộ phim Người Sắt với bộ giáp mang tính biểu tượng của Tony Stark đã khiến công chúng chú ý đến khung xương ngoài, công nghệ mặc và thực tế tăng cường. Ngày nay, các công ty ngoài đời như những hãng xe điện và các startup về khung xương ngoài đang phát triển các công nghệ từng chỉ có trong phim siêu anh hùng.
Dù những tiến bộ này rất hấp dẫn, chúng cũng đi kèm nhiều thách thức. Các bộ phim như Gattaca và Ma trận đặt ra câu hỏi về hệ quả đạo đức của công nghệ tiên tiến. Liệu chúng ta đã sẵn sàng cho sức mạnh mà trí tuệ nhân tạo, rô-bốt và công nghệ di truyền mang lại? Điều gì sẽ xảy ra khi máy móc vượt qua trí thông minh con người? Các bộ phim này thường khai thác viễn cảnh công nghệ bị sử dụng thiếu cân nhắc về đạo đức. Khi chúng ta tiếp tục phát triển công nghệ mới, xã hội cần đối thoại về những tác động tiềm ẩn. Phim ảnh mang đến cho chúng ta nền tảng để đặt ra những câu hỏi khó, và các đổi mới chúng phô bày thôi thúc chúng ta nghĩ về cách sử dụng công nghệ một cách có trách nhiệm.
Nhìn về phía trước, phim ảnh nhiều khả năng sẽ tiếp tục định hình công nghệ quanh ta. Khi công nghệ thực tế ảo và thực tế tăng cường phát triển, chúng ta có thể sớm bước vào trải nghiệm điện ảnh hoàn toàn nhập vai. Bộ phim Người chơi số một đã cho ta thấy một thế giới nơi các thế giới ảo là một phần đời sống hằng ngày, và công nghệ thực tế ảo đang ngày càng tinh vi theo từng năm. Hãy tưởng tượng một tương lai nơi chúng ta có thể tương tác với môi trường số như thật ngoài đời.
Thêm vào đó, việc tích hợp học máy trong phim giúp các nhà làm phim tạo ra kỹ xảo số siêu thực, nâng tầm kể chuyện. Từ việc tạo ra bản sao kỹ thuật số giống thật cho đến dựng cả thế giới từ con số không, công nghệ làm phim liên tục tiến hóa, và thật phấn khích khi nghĩ xem nó sẽ đưa chúng ta đi đến đâu tiếp theo.
Ranh giới giữa “phép màu điện ảnh” và công nghệ đời thực ngày càng trở nên mờ nhạt. Từ trí tuệ nhân tạo và rô-bốt đến thế giới ảo và hơn thế nữa, công nghệ trên màn ảnh thường chính là bản thiết kế cho tương lai. Phim khoa học viễn tưởng truyền cảm hứng để chúng ta mơ, trong khi các kỹ sư và nhà sáng tạo lấy những giấc mơ đó làm động lực nghiên cứu và phát triển. Khi tiếp tục khám phá công nghệ mới, chúng ta cũng phải lưu ý đến những hệ quả đạo đức và trách nhiệm đi kèm. Khi nhìn lại mối quan hệ giữa phim ảnh và công nghệ, ta không thể không tự hỏi: Điều gì tiếp theo? Đột phá công nghệ nào sẽ được làn sóng phim khoa học viễn tưởng sắp tới giới thiệu cho thế giới? Chỉ có thời gian mới trả lời được, nhưng chắc chắn một điều — tương lai sẽ hấp dẫn không kém những bộ phim đã từng truyền cảm hứng cho nó.