Bạn đã bao giờ tò mò về những hạt đậu nhỏ bé này chưa? Những viên ngọc xanh tí hon ấy không chỉ đơn thuần là món ăn kèm – chúng còn ẩn chứa nguồn dinh dưỡng dồi dào và vô số cách chế biến thú vị!

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá tất tần tật về đậu Hà Lan – từ đặc điểm, cách trồng cho đến những giống đậu đa dạng hiện có. Dù bạn là tín đồ ẩm thực, người yêu thích làm vườn hay chỉ đơn giản là tò mò, thì bài viết này chắc chắn dành cho bạn!

Đậu Hà Lan là gì? Cái nhìn tổng quan

Đậu Hà Lan, tên khoa học là Pisum sativum, thuộc họ đậu (Fabaceae). Đây là loài cây thân thảo leo, có thể là cây một năm hoặc hai năm, thường cao từ 90 đến 180 cm. Cây đậu có lá hình bầu dục với những tua cuốn ở đầu, giúp chúng bám vào giá đỡ để leo lên. Hoa của cây có thể màu trắng hoặc tím, mọc thành từng chùm nhỏ xinh. Hạt đậu phát triển bên trong quả đậu với nhiều hình dạng và kích thước khác nhau. Bên trong mỗi quả thường chứa nhiều hạt, có màu xanh, vàng, đỏ hoặc thậm chí đen, mang đến sự phong phú cả về sắc màu lẫn hương vị.

Các loại đậu Hà Lan phổ biến

Đậu Hà Lan có rất nhiều loại khác nhau, mỗi loại phù hợp với mục đích sử dụng riêng. Nhìn chung, chúng được chia thành ba nhóm chính:

1. Đậu ruộng (Field peas): Thường được gọi là "đậu ngũ cốc", loại đậu này chủ yếu dùng để chế biến thực phẩm, thức ăn chăn nuôi hoặc làm món ăn vặt. Đậu ruộng có hàm lượng tinh bột cao, vỏ mịn. Một số giống, như đậu xanh, sẽ được thu hoạch khi đã chín, trong khi những giống khác được dùng làm bột đậu hoặc trồng lấy mầm.

2. Đậu vườn (Garden peas): Ngọt hơn đậu ruộng nhờ hàm lượng đường cao, đậu vườn thường được thu hoạch khi còn non và mềm. Chúng rất thích hợp dùng trong các món salad, súp, món hầm và cũng thường được đông lạnh để bảo quản lâu dài.

3. Đậu ăn cả vỏ (Edible pod peas): Còn gọi là đậu đường, đặc trưng bởi việc có thể ăn cả quả lẫn hạt. Loại đậu này có vị ngọt thanh, giòn rụm, rất được yêu thích trong các món xào hoặc ăn sống.

Các giống đậu nổi bật: cùng tìm hiểu kỹ hơn

Trong mỗi nhóm, có rất nhiều giống đậu khác nhau, mỗi giống mang những đặc điểm riêng biệt:

- Đậu Maple: Hạt có vỏ ngoài màu nâu xám, bề mặt loang lổ, thường xuất hiện trong các món ăn châu Âu.

- Đậu Dun: Hạt có nhiều sắc độ nâu khác nhau, chủ yếu dùng làm thức ăn chăn nuôi hoặc nguyên liệu chế biến thực phẩm.

- Đậu trắng (White peas): Có màu trắng ngà, thường được xay thành bột hoặc dùng trong các món truyền thống như bánh đậu.

- Đậu xanh (Green peas): Giống đậu phổ biến nhất, với hạt tròn nhỏ màu xanh, thường được thu hoạch sớm để giữ vị ngọt tự nhiên.

- Đậu tuyết (Snow peas): Nổi bật với vỏ phẳng, vị ngọt nhẹ, rất được ưa chuộng trong ẩm thực châu Á, đặc biệt là các món xào.

Cách trồng đậu hà lan

Đậu Hà Lan khá dễ trồng và có thể phát triển ở nhiều vùng khí hậu khác nhau. Chúng ưa thời tiết mát mẻ, ẩm ướt, nên mùa gieo trồng thường bắt đầu vào đầu mùa xuân, khoảng giữa tháng Hai. Bạn có thể gieo hạt trực tiếp xuống đất hoặc trồng xen canh với các loại cây khác như ngô, cây ăn quả. Tuy nhiên, đậu Hà Lan không nên trồng liên tiếp nhiều năm trên cùng một mảnh đất. Trước khi gieo, nên ngâm hạt trong nước lạnh để kích thích nảy mầm. Đậu Hà Lan cũng rất thích các loại phân bón giàu nitơ để phát triển khỏe mạnh. Khi cây cao khoảng 30 cm, bạn cần dựng giàn hoặc lưới để cây leo. Trong quá trình sinh trưởng, hãy để ý đến các loại sâu hại phổ biến như rệp, bọ đậu và các bệnh nấm như mốc sương.

Đậu hà lan trong gian bếp: thơm ngon và đa năng

Đậu Hà Lan là nguyên liệu quen thuộc trong nhiều món ăn khắp thế giới. Chúng có thể được thưởng thức tươi, đông lạnh hoặc sấy khô. Ở dạng tươi, đậu rất lý tưởng cho món salad, súp, hầm. Khi sấy khô, đậu thường được dùng nấu súp đậu hoặc nghiền thành bột để làm bánh và đồ ăn vặt. Một trong những món ngon từ đậu được yêu thích là bánh đậu (*pea cake*), nơi đậu nghiền được trộn với các nguyên liệu khác thành món tráng miệng ngọt ngào. Ngoài ra, đậu còn được chế biến thành chả đậu chiên giòn hoặc cho vào món hầm rau củ. Đặc biệt, những ngọn đậu non ( pea tips hay còn gọi là "rau râu rồng") cũng rất được săn đón nhờ hương vị thanh mát và kết cấu mềm mại.

Vì sao nên trồng đậu hà lan?

Nếu bạn đang muốn thêm sự đa dạng vào khu vườn hay tự trồng thực phẩm sạch tại nhà, đậu Hà Lan chính là lựa chọn lý tưởng. Chúng không chỉ dễ trồng mà còn cung cấp nguồn dinh dưỡng quý giá: giàu protein, chất xơ, vitamin và khoáng chất như sắt, kali. Hơn thế nữa, đậu Hà Lan còn có khả năng cố định đạm trong đất, giúp cải thiện độ màu mỡ cho những mùa vụ sau.

vì sao đậu hà lan xứng đáng có mặt trong cuộc sống của bạn

Đậu Hà Lan không chỉ là nguồn bổ sung dinh dưỡng tuyệt vời mà còn là nguyên liệu đa năng cho muôn vàn món ăn hấp dẫn. Hương vị ngọt dịu, giá trị dinh dưỡng phong phú cùng sự dễ trồng khiến đậu trở thành "người bạn đồng hành" lý tưởng cho căn bếp và khu vườn của bạn. Điều tuyệt vời nhất? Bạn hoàn toàn có thể tự tay gieo trồng và tận hưởng thành quả ngọt ngào từ chính mảnh vườn nhỏ của mình. Hy vọng bài viết này đã khơi gợi sự hứng thú của bạn với những hạt đậu bé nhỏ kỳ diệu. Vậy còn chần chừ gì nữa, hãy thử thêm đậu vào bữa ăn hàng ngày hoặc tự tay gieo trồng một vụ đậu nho nhỏ nhé! Chúc bạn trồng cây vui vẻ và thưởng thức những món ăn ngon lành!