Chào các bạn! Đã bao giờ tự hỏi cuộc sống trên Pluto ra sao chưa? Là hành tinh lùn nổi tiếng nhất trong hệ Mặt Trời, Pluto vẫn luôn làm mê mẩn các nhà thiên văn học và những người yêu thích khám phá không gian.

Mặc dù từng được xem là hành tinh thứ chín trong hệ Mặt Trời, Pluto đã bị phân loại lại thành “hành tinh lùn” vào năm 2006. Nhưng không vì thế mà nó mất đi sức hấp dẫn.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những khám phá thú vị nhất về Pluto và những bí ẩn xoay quanh nó.

Khám phá Pluto

Pluto được Clyde Tombaugh phát hiện vào ngày 18 tháng 2 năm 1930 tại Đài quan sát Lowell ở Arizona, Hoa Kỳ. Khi mới được tìm ra, Pluto được coi là hành tinh thứ chín trong hệ Mặt Trời. Theo thời gian, nó trở thành một phần của “chín hành tinh” được dạy cho nhiều thế hệ học sinh. Tuy nhiên, vào đầu thập niên 1990, các nhà thiên văn học bắt đầu phát hiện những vật thể khác trong Vành đai Kuiper có đặc điểm tương tự Pluto. Điều này đã thách thức vị thế của Pluto như một hành tinh. Đến năm 2006, Liên minh Thiên văn Quốc tế (IAU) đã tái định nghĩa tiêu chí của hành tinh và xếp Pluto vào loại hành tinh lùn.

Quỹ đạo của Pluto: Hành trình xa xôi

Quỹ đạo của Pluto rất đặc biệt so với các hành tinh khác. Nó rất elip, tức là khoảng cách giữa Pluto và Mặt Trời thay đổi đáng kể. Ở điểm gần nhất (cận nhật), Pluto cách Mặt Trời 29,7 đơn vị thiên văn (AU), còn ở điểm xa nhất (viễn nhật), khoảng cách này là 49,3 AU. Khoảng cách rộng như vậy khiến Pluto có thể đi vào trong quỹ đạo của sao Hải Vương, mặc dù hai hành tinh này không bao giờ va chạm nhờ vào một cơ chế cộng hưởng trọng lực giữa chúng. Phải mất khoảng 248 năm để Pluto hoàn thành một vòng quanh Mặt Trời. Để dễ hình dung, ánh sáng Mặt Trời cần khoảng 5,5 giờ mới tới được Pluto, khiến nó trở thành một trong những nơi lạnh nhất trong hệ Mặt Trời.

Bề mặt Pluto: Băng giá, núi và núi lửa

Bề mặt của Pluto chủ yếu gồm đá và băng, là nơi có sự tương phản mạnh mẽ. Nhiệt độ trên Pluto vô cùng thấp, dao động từ -233°C đến -223°C. Dù lạnh đến mức này, các nhà khoa học đã phát hiện những đặc điểm trên bề mặt Pluto cho thấy có hoạt động địa chất — như núi và sông băng làm từ băng nitơ, metan và carbon monoxide. Điều ngạc nhiên hơn nữa là sự tồn tại của các núi lửa băng tiềm năng, cho thấy rằng bên trong Pluto có thể có nguồn nhiệt, giúp thúc đẩy một số hoạt động địa chất. New Horizons, tàu vũ trụ của NASA, đã làm nên lịch sử khi trở thành tàu đầu tiên bay qua Pluto vào tháng 7 năm 2015. Trong lần gặp gỡ lịch sử này, nó đã chụp lại những hình ảnh và dữ liệu chi tiết về bề mặt Pluto. Những hình ảnh này cho thấy cảnh quan của Pluto có nhiều đặc điểm giống các hành tinh khác trong hệ Mặt Trời, bao gồm những đồng bằng rộng lớn và những dãy núi hùng vĩ. Thậm chí còn có bằng chứng cho thấy bên dưới lớp băng có thể tồn tại một đại dương nước lỏng. Phát hiện này đã khiến các nhà khoa học phấn khích, vì nó mở ra khả năng tồn tại sự sống trong những môi trường mà trước đây được cho là quá khắc nghiệt.

Những mặt trăng của Pluto: Một gia đình đặc biệt

Pluto không cô đơn trên hành trình xuyên không gian. Nó có năm mặt trăng được biết đến: Charon, Styx, Nix, Kerberos, và Hydra. Trong số đó, Charon là lớn nhất và quá khổ đến mức cả Pluto và Charon cùng quay quanh một trọng tâm chung nằm ngoài Pluto. Tính chất độc đáo này đã khiến một số nhà thiên văn học gọi Pluto và Charon là một hệ thống đôi. Dù Charon nổi tiếng nhất, bốn mặt trăng còn lại tuy nhỏ hơn nhưng cũng mang nhiều đặc điểm kỳ bí.

Vì sao Pluto vẫn quan trọng

Dù đã bị phân loại lại, Pluto vẫn giữ một vị trí đặc biệt trong lòng chúng ta. Quỹ đạo đặc biệt, các đặc điểm bề mặt bí ẩn và những mặt trăng thú vị của nó luôn là nguồn cảm hứng cho các nhà khoa học. Chuyến bay qua của New Horizons chỉ mới là khởi đầu cho những gì chúng ta có thể khám phá về thế giới xa xôi này. Vậy tại sao Pluto vẫn quan trọng? Vì nó là cánh cửa mở ra những vùng xa nhất của hệ Mặt Trời, cung cấp những manh mối về sự hình thành các hành tinh và điều kiện mà sự sống có thể tồn tại ở những nơi xa xôi trong không gian.

Di sản của Pluto

Dù không còn được xếp là hành tinh, Pluto vẫn là một trong những thiên thể thú vị nhất trong hệ Mặt Trời. Với bề mặt băng giá, đại dương ngầm có thể có, và những mặt trăng bí ẩn, Pluto vẫn khiến các nhà khoa học và những người yêu thích bầu trời say mê. Ai biết được những sứ mệnh và phát hiện tương lai sẽ tiết lộ điều gì? Một điều chắc chắn: Pluto không hề bị lãng quên, và câu chuyện của nó vẫn còn tiếp tục. Gửi đến tất cả các bạn yêu không gian và các bạn đang đọc bài viết này — hãy cùng tiếp tục khám phá, vì vũ trụ đầy những bí ẩn đang chờ chúng ta khám phá!