Khi trí tuệ nhân tạo thế hệ mới xuất hiện, nó đang dần thay đổi bản chất của nhiều ngành nghề và mở ra những chân trời mới trong sự hợp tác giữa con người và máy móc.
Theo báo cáo Work Trend Index từ một tập đoàn công nghệ lớn, xu hướng “Mang theo thiết bị của riêng bạn” ngày càng tăng lên, nơi các cá nhân tự ý sử dụng các công cụ AI vào công việc.
Tại Ý, 73% người lao động đã sử dụng trí tuệ nhân tạo thế hệ mới trong công việc thông qua các ứng dụng không thuộc doanh nghiệp. Dù việc dự đoán chính xác những vai trò mới sẽ xuất hiện là rất khó, nhưng các nghiên cứu từ Diễn đàn Kinh tế Thế giới và Accenture đã chỉ ra nhiều cơ hội trong các lĩnh vực khác nhau.
Những cơ hội này trải dài từ lập trình viên phát triển các thuật toán hiệu quả hơn, đến kỹ sư điện thiết kế phần cứng. Một vai trò mới đáng chú ý là kỹ sư thiết lập đầu vào (prompt engineer), người chịu trách nhiệm tinh chỉnh các đầu vào cung cấp cho hệ thống tạo sinh để tối ưu hóa phản hồi. Cũng quan trọng không kém là các nhà thiết kế trải nghiệm người dùng (UX designers), với nhiệm vụ thiết kế giao diện trực quan, giúp AI dễ tiếp cận ngay cả với những người không chuyên. Ngoài ra, vai trò của các nhà phát triển dữ liệu sạch (cleanroom developer) tập trung vào việc tối ưu hóa dữ liệu doanh nghiệp để trở nên dễ hiểu và dễ sử dụng.
Để ngăn chặn các hệ thống AI tạo sinh như ChatGPT sản sinh nội dung thiên lệch hoặc có hại, vị trí chuyên viên an ninh mạng nội dung (content cybersecurity officer) sẽ trở nên rất quan trọng. Cuối cùng, nhà sản xuất sáng tạo máy học (machine learning creative producer) sẽ tận dụng các phần mềm sản xuất sáng tạo tiên tiến để nhanh chóng và tự động phát triển các ứng dụng mới, rút ngắn đáng kể thời gian sản xuất.
Tích hợp AI vào giáo dục
AI thậm chí đã bắt đầu được giảng dạy tại các trường trung học. Trường trung học chuyên ngành khoa học ứng dụng Ettore Majorana ở Brindisi và viện kỹ thuật Piersanti Mattarella tại Modena đã được chọn tham gia dự án của OECD để giảng dạy AI cho cả học sinh và giáo viên. Trong khi đó, trường kỹ thuật chuyên nghiệp Marconi Pieralisi ở Jesi, Ancona đã thử nghiệm tích hợp trí tuệ nhân tạo vào chương trình giảng dạy với thời lượng một giờ mỗi tuần, trong môn học tích hợp trên hệ đào tạo công nghệ thông tin và viễn thông.
Những người muốn làm việc với trí tuệ nhân tạo cần có một loạt kỹ năng liên ngành và kiến thức chuyên sâu trong các lĩnh vực cụ thể:
- Ngôn ngữ lập trình, đặc biệt là Python
- Kỹ thuật phần mềm
- Học sâu và học máy
- Mạng nơ-ron
- Phân tích và quản lý dữ liệu
- Công nghệ dữ liệu lớn và trí tuệ kinh doanh
- Thực tế ảo và thực tế tăng cường
- Phân tích hình ảnh và video (computer vision)
- Khai thác văn bản và xử lý ngôn ngữ tự nhiên
- Robot học và cơ khí mechatronics
- Thống kê, đại số, và tính toán xác suất
- Tiếp thị kỹ thuật số và phân tích web
Các trường đại học ở Ý cung cấp nhiều khóa học đại học và sau đại học để trang bị các kỹ năng công nghệ, tin học và kinh doanh tích hợp. Các lộ trình học truyền thống bao gồm khoa học máy tính, kỹ thuật điện tử, kỹ thuật máy tính, vật lý, toán học, thống kê và kinh tế học. Ngoài ra còn có các lộ trình học liên ngành đề cập đến chủ đề trí tuệ nhân tạo. Ví dụ, Đại học Trento cung cấp chương trình thạc sĩ “Hệ thống trí tuệ nhân tạo”, trong khi Đại học Palermo có chương trình cử nhân “Dữ liệu, Thuật toán và Trí tuệ máy”. Một số chương trình thạc sĩ bậc một và bậc hai tồn tại nhằm chuyên môn hóa sau đại học và đào tạo nâng cao.
Ví dụ, LUISS tại Rome có chương trình thạc sĩ “Trí tuệ nhân tạo – Công nghệ, Quy định, Đạo đức và Xã hội”, Politecnico di Milano có “Trí tuệ nhân tạo cho Hành chính công”, Đại học Calabria có “Trí tuệ nhân tạo và Khoa học dữ liệu”, và Federico II tại Naples với chương trình “Trí tuệ nhân tạo cho Khoa học nhân văn”.
Kết luận: Đón nhận tương lai
Kết lại, việc tích hợp ngày càng nhiều trí tuệ nhân tạo thế hệ mới vào nơi làm việc và giáo dục mang đến những thách thức và cơ hội chưa từng có. Đầu tư vào các kỹ năng cần thiết để đối mặt với sự thay đổi này là rất quan trọng nhằm chuẩn bị cho một tương lai nơi sự hợp tác giữa con người và máy móc sẽ trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta.
