Ikebana là một loại hình nghệ thuật Nhật Bản cổ xưa và đầy mê hoặc, mang đến sức sống cho những bông hoa.
Khi chúng ta khám phá thực hành tuyệt vời này, sẽ mở ra những bí mật ẩn sau phong cách sắp xếp hoa tinh tế nhưng tối giản, kết hợp hoa, lá xanh và các yếu tố tự nhiên một cách hài hòa để truyền tải cảm xúc và sự cân đối.
Cốt lõi của ikebana không chỉ là việc đặt hoa vào bình; mà còn là tạo ra cảm xúc trong lòng người thưởng thức. Với thẩm mỹ tối giản, mục tiêu của ikebana là thể hiện vẻ đẹp của thiên nhiên và chính cuộc sống. Nghệ thuật này khuyến khích sự trân trọng cái không hoàn hảo, phù hợp với triết lý wabi-sabi của Nhật Bản – niềm tin rằng vẻ đẹp nằm ở sự giản dị và sự chuyển biến tự nhiên theo thời gian.
Khi thực hành tạo ra các sắp đặt ikebana của riêng mình, chúng ta được khuyến khích suy ngẫm về sự thoáng qua của cuộc sống. Một cánh hoa rơi xuống nước không được xem là lỗi lầm mà là một phần không thể thiếu của vẻ đẹp khoảnh khắc. Quá trình sắp xếp hoa quan trọng không kém gì kết quả cuối cùng, mang lại cho chúng ta cơ hội chậm lại và suy ngẫm về hiện tại.
Khi tiếp cận ikebana, quá trình bắt đầu bằng một chuyến đi bộ trong thiên nhiên hoặc chỉ quanh khu phố của chúng ta. Ý tưởng là thu thập những yếu tố khiến chúng ta cảm thấy rung động – một chiếc lá mang lại niềm vui, một cành cây khơi gợi sự tò mò, hoặc một ngọn cỏ khiến chúng ta cảm nhận sự hài hòa. Trong lúc thu thập, không chỉ có hoa là quan trọng mà còn mọi thứ mà chúng ta cảm thấy kết nối tại thời điểm đó.
Điều cốt yếu là để cảm xúc dẫn lối. Tự hỏi bản thân: "Món đồ này gợi lên cảm xúc gì trong tôi? Tôi có muốn chạm vào nó không? Tôi có cảm nhận được sự hòa hợp với hình dạng của nó không?" Bằng cách lắng nghe trực giác, chúng ta có thể bắt đầu lựa chọn những vật phẩm phù hợp với cảm xúc của mình.
Khi đã thu thập xong hoa và các yếu tố tự nhiên, thử thách thực sự bắt đầu – sắp xếp sự kết hợp hoàn hảo. Ikebana mang tính tối giản, thường chỉ sử dụng từ 5 đến 13 cành, vì vậy việc chọn lọc là một phần không thể thiếu trong quá trình này. Điều này có thể khiến bạn cảm thấy choáng ngợp, đặc biệt khi phải đối mặt với quá nhiều yếu tố đẹp mắt.
Để làm cho quá trình này dễ dàng hơn, Holly Carlisle, một nghệ nhân hoa, gợi ý rằng chúng ta nên chọn một yếu tố ngay lập tức gây ấn tượng và "thử ghép" nó với các yếu tố khác. Điều này giúp tìm ra sự hài hòa và thống nhất, dù qua màu sắc, hình dáng hay kiểu dáng. Nếu không có yếu tố nào phù hợp, hãy thử một thứ khác. Quan trọng là trân trọng từng chi tiết và hiểu rằng những khiếm khuyết, như thân cây cong vẹo, cũng được đón nhận trong ikebana.
Với các yếu tố đã chọn, chúng ta tiến đến giai đoạn tạo bố cục. Khác với các sắp đặt hoa phương Tây thường che giấu kỹ thuật thiết kế, ikebana lại tôn vinh chúng. Các bông hoa được giữ cố định bằng một chiếc kenzan, hay còn gọi là "nhím cắm hoa", một dụng cụ nông giúp chúng ta đặt từng cành hoa vào đúng vị trí của nó.
Chính chiếc bình cắm hoa cũng thường mang ý nghĩa trong bố cục. Tuy nhiên, Holly khuyên rằng chúng ta không nên quá cứng nhắc với việc tuân theo mọi truyền thống. Thay vào đó, hãy tự do sử dụng bất kỳ bình hay bát nào có sẵn. Điều cốt lõi là tập trung vào quá trình, tận hưởng sự tự do sáng tạo mà ikebana mang lại.
Cắm hoa ikebana không chỉ là một nghệ thuật mà còn là một phương pháp thực hành chánh niệm, giúp chúng ta kết nối với thiên nhiên và khoảnh khắc hiện tại. Dù bạn là một người đã thành thạo nghệ thuật này hay chỉ mới bắt đầu khám phá, ikebana mang đến cơ hội để suy ngẫm, sống chậm lại và tạo nên vẻ đẹp từ những yếu tố giản đơn nhất
Lần tới khi thực hiện một sắp đặt lấy cảm hứng từ ikebana, hãy nhớ rằng hành trình sắp xếp cũng quan trọng như kết quả cuối cùng. Đó là cơ hội để thể hiện sự trân trọng đối với thiên nhiên, sống chậm lại và tìm thấy vẻ đẹp trong những điều không hoàn hảo.