Trong guồng quay bận rộn của công việc hàng ngày, mệt mỏi và căng thẳng thường làm giảm năng suất và sự sáng tạo của chúng ta.
Một nghiên cứu gần đây cho thấy rằng việc dành những khoảng thời gian ngắn để nghe nhạc tại nơi làm việc—một thói quen thường bị coi là "lười biếng"—có thể cải thiện chức năng não bộ và tăng hiệu quả làm việc.
Nghiên cứu được công bố trên Scientific Reports vào tháng 8 năm 2023 với tiêu đề "Điều chỉnh trạng thái nhận thức của não thông qua kích thích thính giác, vị giác và khứu giác kết hợp theo dõi đeo được" đã khám phá cách các kích thích giác quan, bao gồm âm nhạc, ảnh hưởng đến hoạt động của não bộ. Sử dụng công nghệ theo dõi đeo được, các nhà nghiên cứu đã quan sát tác động của các kích thích giác quan khác nhau lên chức năng nhận thức của người tham gia.
Âm nhạc tác động đến não như thế nào
Nghiên cứu nhấn mạnh rằng âm nhạc, như một kích thích giác quan mạnh mẽ, có thể điều chỉnh trạng thái nhận thức của não và tác động tích cực đến hiệu suất làm việc.
1. Kích hoạt Hệ thống khen thưởng
Âm nhạc kích thích hệ thống thưởng của não, giải phóng dopamine một chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến cảm giác hạnh phúc và thỏa mãn. Quá trình này tạo ra một "vòng lặp thưởng," thúc đẩy cảm giác thư giãn và giảm căng thẳng, mệt mỏi. Trạng thái thư giãn này giúp tăng cường sự tập trung và chú ý, từ đó nâng cao năng suất làm việc.
2. Khuyến khích sự sáng tạo
Âm nhạc cũng được chứng minh là kích thích các vùng não chịu trách nhiệm cho tư duy sáng tạo. Nghiên cứu nhấn mạnh vai trò quan trọng của âm nhạc trong các nhiệm vụ đòi hỏi sự đổi mới, như viết lách, thiết kế hoặc động não ý tưởng. Nghe nhạc trong thời gian nghỉ ngơi có thể khơi nguồn sáng tạo và giúp nhân viên tìm ra các giải pháp độc đáo cho những thách thức.
3. Điều chỉnh cảm xúc
Âm nhạc đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý trạng thái cảm xúc. Nghiên cứu gợi ý rằng nghe nhạc có thể ổn định tâm trạng bằng cách ảnh hưởng đến các khu vực xử lý cảm xúc của não. Trong môi trường làm việc căng thẳng, việc điều chỉnh cảm xúc này giúp cải thiện sự tập trung và giúp nhân viên ứng phó tốt hơn với áp lực và xung đột.
Chọn loại nhạc phù hợp
Không phải loại nhạc nào cũng mang lại hiệu quả như nhau. Việc lựa chọn đúng thể loại nhạc đóng vai trò quan trọng trong việc đạt được hiệu quả mong muốn.
Âm nhạc thư giãn và sôi động có thể giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng. Những bản nhạc không lời hoặc âm thanh nền là lựa chọn lý tưởng để duy trì sự tập trung, vì chúng ít gây xao lãng hơn.
Ngược lại, nhạc có nhiều lời hoặc quá phức tạp thường không phù hợp, vì có thể làm gián đoạn tư duy sâu và khả năng tập trung.
Việc chọn nhạc phù hợp với sở thích cá nhân và tính chất công việc là yếu tố then chốt để tối ưu hóa lợi ích mà âm nhạc mang lại.
Ứng dụng thực tế
Nghiên cứu chỉ ra rằng việc tích hợp âm nhạc vào thói quen làm việc hàng ngày có thể cải thiện hiệu suất và sức khỏe tinh thần:
Cải thiện tập trung:
Việc giải phóng dopamine giúp tăng cường sự chú ý và chống lại mệt mỏi.
Thúc đẩy sáng tạo:
Âm nhạc kích hoạt các vùng não liên quan đến tư duy đổi mới.
Quản lý căng thẳng:
Điều chỉnh cảm xúc giúp quản lý căng thẳng và giải quyết xung đột tốt hơn.
Tuy nhiên, nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của sự điều độ. Mặc dù âm nhạc có thể tăng năng suất, việc lạm dụng hoặc chọn loại nhạc không phù hợp có thể gây tác dụng ngược. Nhân viên nên sử dụng âm nhạc như một công cụ trong những khoảng nghỉ hoặc thời điểm ít căng thẳng để tái tạo năng lượng.
Kết quả nghiên cứu cho thấy việc nghe nhạc trong các khoảng nghỉ làm việc không chỉ mang lại sự thư giãn mà còn là một cách đã được khoa học chứng minh để cải thiện chức năng nhận thức và hiệu quả làm việc. Với sự lựa chọn phù hợp và sử dụng có ý thức, âm nhạc có thể trở thành một đồng minh đắc lực giúp vượt qua những thách thức của công việc hiện đại.
