Xin chào tất cả những tâm hồn tò mò và những người yêu thích nhịp điệu! Bạn đã bao giờ nhịp chân theo một giai điệu hấp dẫn hay cảm thấy tràn đầy năng lượng ngay lập tức bởi một nhịp điệu chưa? Hóa ra, con người không phải là loài duy nhất phản ứng với nhịp điệu theo những cách thú vị.


Đối với chúng ta, sự kỳ diệu của thế giới tự nhiên luôn là tâm điểm chú ý - và hôm nay, sự chú ý lại đổ dồn về một "nghệ sĩ" đáng kinh ngạc trong thế giới động vật: hải cẩu. Những khám phá khoa học gần đây cho thấy loài động vật có vú biển này có thể sở hữu một "rãnh" tự nhiên của riêng chúng.


Hãy sẵn sàng đắm mình vào câu chuyện kết hợp giữa âm thanh, khoa học và rất nhiều nhịp điệu!


Mối liên hệ tự nhiên với nhịp điệu


Nhịp điệu thực sự là gì


Nhịp điệu được bách khoa toàn thư Treccani định nghĩa là "sự nối tiếp có trật tự về thời gian của các hình thức chuyển động, và tần suất chúng xuất hiện, được cảm nhận bằng tai, mắt hoặc trí nhớ."


Nó không chỉ là một khái niệm kỹ thuật; nó đóng một vai trò cơ bản trong cuộc sống con người. Ngay từ khi còn nhỏ, nhịp điệu đã hỗ trợ lời nói, chuyển động và hiểu âm nhạc. Đó là một khuôn mẫu mà chúng ta tuân theo một cách tự nhiên, thường là không hề suy nghĩ.


Hơn cả một đặc điểm của con người


Điều thú vị là khả năng cảm nhận nhịp điệu không chỉ có ở con người. Một số loài chim nổi tiếng với tài năng này—hãy nghĩ đến những chú chim hót líu lo theo những giai điệu có cấu trúc. Tuy nhiên, đối với các loài động vật khác, đặc biệt là linh trưởng, khả năng này thường cần được rèn luyện. Nhưng còn những loài động vật có vú khác ở xa con người hơn thì sao? Một nghiên cứu khoa học gần đây đã được tiến hành để khám phá câu hỏi này.


Khám phá nhịp điệu ở những sinh vật bất ngờ


Nghiên cứu đằng sau nhịp điệu


Một nhóm các nhà nghiên cứu từ viện Max Planck ở Đức đã xem xét liệu hải cẩu có bản năng cảm nhận nhịp điệu hay không. Nghiên cứu của họ, được thực hiện với sự hợp tác của trung tâm hải cẩu ở Pieterburen, Hà Lan, đã được công bố trên tạp chí Biology Letters.


Trọng tâm là những chú hải cẩu non - chính xác là 20 cá thể - được lựa chọn cẩn thận vì chúng có khả năng học những âm thanh mới trong suốt cuộc đời.


Tại sao hải cẩu được chọn?


Việc lựa chọn hải cẩu không phải là ngẫu nhiên. Những loài động vật có khả năng học âm thanh mới - chẳng hạn như một số loài chim và con người - thường được quan sát thấy có khả năng nhịp điệu. Hải cẩu cũng có khả năng học giọng nói này, khiến chúng trở nên lý tưởng cho nghiên cứu này. Các nhà nghiên cứu muốn xác định xem hải cẩu có thể phản ứng với nhịp điệu theo cách tương tự như các loài được biết đến với khả năng nhạy cảm với âm nhạc hay không.


Phương pháp thực nghiệm


Phương pháp thực nghiệm được sử dụng lấy cảm hứng từ các kỹ thuật thường được áp dụng cho trẻ nhỏ. Các chú hải cẩu, đặc biệt là những chú nhỏ hơn vẫn đang phát triển kỹ năng, được tiếp xúc với nhiều chuỗi âm thanh khác nhau với các yếu tố nhịp điệu thay đổi. Những yếu tố này bao gồm nhịp độ, trường độ nốt nhạc và tính đều đặn của nhịp điệu.


Âm thanh được phát phía sau các con vật để quan sát phản ứng tự nhiên của chúng. Giả thuyết rất đơn giản: nếu hải cẩu quay đầu thường xuyên hơn khi một nhịp điệu cụ thể được phát, điều đó có nghĩa là chúng thấy giai điệu đó hấp dẫn hoặc có ý nghĩa.


Phản ứng của hải cẩu


Kết quả cho thấy hải cẩu phản ứng thường xuyên hơn với những âm thanh có nhịp điệu nhất quán và độ dài nốt nhạc dài hơn. Những chuỗi âm thanh thu hút sự chú ý nhất là những chuỗi âm thanh có nhịp điệu đều đặn, lặp lại—tương tự như máy đếm nhịp—với thời lượng nốt nhạc và khoảng dừng không đổi.


Điều này cho thấy hải cẩu có thể phân biệt các đặc điểm nhịp điệu khác nhau và phân loại âm thanh chúng nghe được dựa trên những đặc điểm đó. Khả năng phản ứng của hải cẩu, đặc biệt là ở giai đoạn phát triển còn nhỏ, cho thấy sự nhạy cảm tự nhiên với cấu trúc nhịp điệu, chứ không phải là một kỹ năng được học theo thời gian.


Điều này có nghĩa là gì?


Những phát hiện này ngụ ý rằng nhận thức về nhịp điệu có thể ăn sâu vào hệ thống nhận thức của một số loài động vật có vú, không chỉ ở chim và người. Đối với hải cẩu, khả năng này có thể rất quan trọng trong việc phát triển giao tiếp bằng giọng nói của chúng. Việc phát hiện nhịp điệu có thể giúp chúng nắm bắt tốt hơn cấu trúc âm thanh trong môi trường và tương tác hiệu quả hơn với đồng loại.


Tương lai của nghiên cứu nhịp điệu


Sau thành công của nghiên cứu này, nhóm nghiên cứu rất mong muốn tiếp tục phát triển nghiên cứu này. Các mục tiêu sắp tới bao gồm phân tích cách hải cẩu phản ứng với nhịp điệu giọng nói của các loài động vật khác. Ngoài ra, nhóm nghiên cứu cũng đặt mục tiêu xác định xem các loài động vật có vú khác có độ nhạy cảm tương tự với nhịp điệu hay không, đặc biệt là những loài có khả năng học âm thanh.


Kết luận: Ngôn ngữ chung của các mẫu hình


Nhịp điệu không chỉ giới hạn ở các phòng hòa nhạc hay sàn nhảy—nó là một phần của thế giới tự nhiên. Hải cẩu, với khả năng phát hiện và phản ứng với các mẫu âm thanh có cấu trúc, nhắc nhở chúng ta rằng thiên nhiên ẩn chứa nhiều điều bất ngờ.


Cảm giác bẩm sinh về thời gian này có thể phổ biến hơn chúng ta nghĩ trước đây, mở ra những hiểu biết mới về cách động vật cảm nhận môi trường xung quanh. Đối với những ai yêu thích khám phá những điểm giao thoa kỳ lạ giữa khoa học và cuộc sống, nhịp điệu vẫn tiếp tục.