Ai cũng biết về Nemo, đúng không? Nhờ bộ phim nổi tiếng Finding Nemo, cá hề đã trở thành loài cá được yêu thích trên khắp thế giới. Nhưng điều gì thực sự khiến những sinh vật nhỏ bé này đặc biệt đến vậy?
Hãy cùng khám phá 15 sự thật thú vị và bất ngờ về cá hề — chắc chắn sẽ khiến bạn thêm yêu loài cá đáng yêu này!
Bạn có biết rằng có khoảng 30 loài cá hề tồn tại trong tự nhiên? Trong đó, 28 loài thuộc chi Amphiprion và 2 loài thuộc chi Premnas. Điều này cho thấy cá hề là một nhóm rất đa dạng, mỗi loài lại sở hữu những đặc điểm riêng vô cùng thú vị.
Một trong những điều thú vị nhất về cá hề chính là mối quan hệ cộng sinh với hải quỳ. Chúng sống giữa những xúc tu chứa độc của hải quỳ, nhờ đó được bảo vệ khỏi kẻ săn mồi. Đáp lại, cá hề giúp làm sạch hải quỳ và thậm chí dùng chất thải của mình để nuôi dưỡng chúng. Đây là một mối quan hệ hoàn hảo mà cả hai bên đều có lợi.
Hầu hết cá hề đều có màu cam rực rỡ cùng một hoặc nhiều sọc trắng trên cơ thể. Những sọc này thường được viền đen, tạo nên diện mạo nổi bật và dễ nhận biết. Màu sắc tươi sáng giúp chúng nổi bật giữa những rạn san hô đầy màu sắc.
Cá hề Ocellaris, còn gọi là “cá hề percula giả”, là loài được nuôi phổ biến nhất trong các bể cá trên toàn thế giới. Chúng có thể dài tới 11 cm và thường sống ở vùng tây Thái Bình Dương. Đây cũng chính là loài được mô phỏng trong nhân vật Marlin của bộ phim nổi tiếng “Đi Tìm Nemo”.
Cá hề không hề kén ăn! Chúng ăn nhiều loại thức ăn khác nhau, đặc biệt là phần thức ăn thừa từ hải quỳ. Thực đơn của chúng bao gồm sinh vật phù du, tảo, động vật giáp xác nhỏ và cả ấu trùng của nhiều loài sinh vật biển khác. Thỉnh thoảng, chúng còn gặm nhẹ xúc tu của chính “người bạn hải quỳ”.
Cá hề sống thành các nhóm nhỏ với cấu trúc xã hội rất chặt chẽ. Đứng đầu là con cái lớn nhất và mạnh nhất. Nó kết đôi với con đực lớn nhất trong nhóm, và đây là cặp duy nhất sinh sản. Hệ thống phân cấp này giúp đảm bảo những cá thể khỏe mạnh nhất duy trì nòi giống.
Cá hề thực hành chế độ một vợ một chồng nghĩa là chúng chỉ có một bạn đời duy nhất. Một nhóm cá hề thường gồm một con cái thống trị, một con đực duy nhất có khả năng sinh sản và vài con đực trẻ hơn hỗ trợ. Chỉ cặp trưởng thành mới đảm nhiệm việc sinh sản.
Giống nhiều loài cá khác, cá hề sinh sản bằng cách đẻ trứng. Con đực sẽ chuẩn bị một bề mặt phẳng — thường là một tảng đá — để con cái đẻ từ 600 đến 1.500 trứng. Sau đó, con đực sẽ thụ tinh và chăm sóc trứng cho tới khi nở.
Sau khi con cái đẻ trứng, con đực sẽ chịu trách nhiệm hoàn toàn trong việc chăm sóc. Nó sẽ loại bỏ những trứng hỏng và dùng vây quạt nước liên tục để cung cấp đủ oxy. Sự chăm sóc tận tâm này giúp trứng phát triển khỏe mạnh cho đến khi nở.
Sau khoảng 6 đến 10 ngày, trứng cá hề sẽ nở thường vào ban đêm, khoảng hai giờ sau khi mặt trời lặn. Những chú cá hề con, gọi là cá bột, sẽ bơi đi và bắt đầu hành trình sinh tồn trong đại dương.
Cá hề là một trong những loài cá nước mặn được buôn bán nhiều nhất thế giới. Nhờ khả năng sinh sản dễ dàng trong môi trường nuôi nhốt, số cá hề bị bắt từ tự nhiên đã giảm. Tuy vậy, vẫn còn nhiều cá thể bị thu bắt, gây ảnh hưởng đến rạn san hô và hệ sinh thái.
Trong tự nhiên, cá hề thường sống từ 10 đến 13 năm. Một số loài — như giống nổi tiếng nhờ nhân vật Nemo (*Amphiprion percula*) — có thể sống tới 30 năm nếu được chăm sóc trong môi trường lý tưởng.
Điều thú vị là tất cả cá hề đều sinh ra là con đực. Chúng có khả năng chuyển đổi giới tính khi cần thiết. Khi con cái đứng đầu đàn mất đi, con đực lớn nhất sẽ chuyển giới thành con cái mới để duy trì trật tự và sinh sản.
Nếu không tìm được hải quỳ để trú ẩn, cá hề có thể sống tạm trên san hô mềm hoặc các polyp san hô cứng. Chúng thậm chí có thể ăn những loài san hô này để sinh tồn.
Một số loài cá hề phổ biến và được yêu thích gồm:
- Cá hề Ocellaris (Nemo)
- Cá hề Clark
- Cá hề Cà Chua
- Cá hề Maroon
Những loài này được người chơi cá cảnh ưa chuộng nhờ màu sắc rực rỡ và hành vi độc đáo.
Như chúng ta đã thấy, cá hề không chỉ là “Nemo” đáng yêu trên phim. Từ hệ thống xã hội chặt chẽ, ngoại hình sặc sỡ cho tới tập tính sinh sản kỳ thú, cá hề là một trong những loài cá có lối sống độc đáo nhất đại dương. Lần tới khi bạn nhìn thấy một chú cá hề, bạn sẽ hiểu vì sao chúng đặc biệt đến vậy. Vậy còn bạn? Bạn có cảm thấy thế giới cá hề hấp dẫn hơn không? Hãy chia sẻ cảm nghĩ của bạn!