Laura đã dán một bức ảnh về con đường mòn trên núi lên cửa tủ quần áo của mình vào tháng Giêng năm ngoái. Cô nói đó là để tạo động lực rèn luyện thể lực và đi bộ đường dài nhiều hơn.
Một năm đã trôi qua, và con đường đó vẫn chỉ nằm trên tờ giấy. “Có lẽ tôi chỉ quên mất,” cô nói.
Đó chính là mâu thuẫn mà nhiều người trong chúng ta cảm thấy về bảng tầm nhìn. Chúng rất phổ biến, thậm chí thú vị khi làm — nhưng liệu chúng có thực sự mang lại tác dụng? Hay chỉ là những “danh sách điều ước” bằng hình ảnh rồi bị phủ bụi? Hãy cùng đi sâu hơn: điều gì khiến một bảng tầm nhìn trở nên hữu ích, khi nào thì chúng không phát huy tác dụng, và làm sao để các bạn sử dụng chúng để hỗ trợ cho những mục tiêu thật sự, cụ thể của mình?
Bảng Tầm Nhìn Là Gì Và Không Phải Là Gì?
Bảng tầm nhìn là một bản ghép hình gồm các hình ảnh, từ ngữ và biểu tượng đại diện cho những điều các bạn muốn trải nghiệm, đạt được hoặc thể hiện. Các bạn có thể tạo chúng bằng kéo và keo dán, hoặc kỹ thuật số qua các ứng dụng như Canva hay Pinterest.
Nhưng hãy làm rõ một điều: bảng tầm nhìn không phải là một câu thần chú phép thuật.
Theo huấn luyện viên đặt mục tiêu, Tiến sĩ Samantha Boardman, “Hình dung có thể truyền cảm hứng và động lực, nhưng nó phải đi kèm với hành động có chủ đích.”
Vì vậy, thay vì xem bảng tầm nhìn như công cụ “giao mục tiêu”, hãy nghĩ về nó như một công cụ giúp tập trung, định hướng và kết nối cảm xúc.
Tại Sao Mọi Người Sử Dụng Bảng Tầm Nhìn?
Các bạn có thể thấy mình thuộc một trong những lý do sau:
• Các bạn cảm thấy mắc kẹt hoặc thiếu động lực
• Các bạn muốn rõ ràng hơn về điều mình thật sự mong muốn
• Các bạn là người tư duy trực quan và cần những lời nhắc bằng hình ảnh
• Các bạn muốn duy trì sự tập trung vào mục tiêu dài hạn mà không bị quá tải
Trong những trường hợp này, một bảng tầm nhìn được tạo cẩn thận có thể hoạt động như một “chiếc la bàn” hàng ngày — luôn chỉ hướng các bạn quay về với điều quan trọng, đặc biệt khi xung quanh đầy rẫy sự phân tâm.
Đây Là Điều Khoa Học Nói
Nhiều nghiên cứu xác nhận rằng việc luyện tập tinh thần có thể cải thiện hiệu suất. Nhưng có một điểm quan trọng. Một nghiên cứu năm 2002 từ Đại học California phát hiện rằng những sinh viên hình dung việc học cho kỳ thi đạt kết quả tốt hơn những người chỉ tưởng tượng về việc được điểm cao. Nói cách khác, hình dung về quá trình, chứ không chỉ kết quả, mới là điều tạo nên thành công.
Điều này trùng khớp với lời khuyên của nhà thần kinh học Tiến sĩ Tara Swart, người giải thích rằng bảng tầm nhìn “kích hoạt hệ thống kích hoạt lưới của não bộ, giúp nhận diện các cơ hội và nguồn lực phù hợp với mục tiêu của bạn.” Vì vậy, đúng là bảng tầm nhìn có thể phát huy tác dụng — nhưng chúng cần được thiết kế một cách có chủ đích.
Cách Tạo Một Bảng Tầm Nhìn Thật Sự Hữu Ích
Dưới đây là hướng dẫn từng bước để thiết kế một bảng tầm nhìn giúp gắn kết mục tiêu với hành động:
1. Làm rõ ý định của bạn trước — trước khi chọn hình ảnh.
Hãy viết ra 3–5 mục tiêu mà các bạn thật sự quan tâm. Hãy đảm bảo rằng đó là những điều các bạn sẵn sàng nỗ lực để đạt được, chứ không chỉ mơ tưởng.
2. Chọn hình ảnh phản ánh quá trình và cảm xúc, không chỉ kết quả.
Muốn chạy bộ 5 km? Hãy chọn hình ảnh về quá trình tập luyện, chuyển động hoặc đổ mồ hôi — không chỉ về vạch đích.
3. Thêm những câu khẳng định hoặc trích dẫn cá nhân có ý nghĩa với bạn.
Đừng dùng những từ chung chung như “thành công” hay “thịnh vượng” — hãy chọn điều gì đó phản ánh hành trình của chính bạn.
4. Đặt bảng ở nơi bạn sẽ nhìn thấy hàng ngày — và kiểm tra lại hàng tuần.
Mục tiêu không phải là ngắm nó hàng giờ, mà là kết nối lại ngắn gọn với “lý do tại sao” của bạn mỗi ngày.
5. Kết hợp với việc lập kế hoạch thói quen.
Đừng dừng lại ở bảng. Hãy tạo ra một hệ thống biến ý định thành hành động: lịch, danh sách việc cần làm, theo dõi thói quen.
Những Sai Lầm Thường Khiến Bảng Tầm Nhìn Trở Nên Vô Dụng
Thực tế là — một số bảng tầm nhìn không mang lại hiệu quả. Vì sao?
• Chúng dựa trên ảo tưởng, không phải mục tiêu thực tế
• Chúng chỉ tập trung vào vật chất (tiền, xe, nhà)
• Chúng được làm xong rồi bị lãng quên
• Chúng tạo ra ảo giác về tiến bộ mà không có hành động tiếp theo
Hãy tránh điều này bằng cách trung thực với chính mình: các bạn thật sự sẵn sàng theo đuổi điều gì?
Vượt Qua Hình Thức: Cốt Lõi Là Sự Gắn Kết
Bảng tầm nhìn không phải để trông thật đẹp. Chúng nhằm mục đích giúp môi trường thị giác của bạn phù hợp với các giá trị bên trong. Khi được sử dụng đúng cách, chúng tạo nên những “khoảnh khắc nhỏ của ý thức” — nhắc nhở các bạn đưa ra những lựa chọn hôm nay mà “phiên bản tương lai” của bạn sẽ biết ơn.
Vậy — Các Bạn Có Nên Làm Một Cái Không?
Đây là một thử thách: Trong lĩnh vực nào của cuộc sống, các bạn cảm thấy thiếu rõ ràng, bế tắc hoặc mất động lực? Liệu một lời nhắc bằng hình ảnh có giúp bạn đi đúng hướng không? Có lẽ đã đến lúc thử tạo một bảng tầm nhìn — nhưng với cách tiếp cận mới mẻ hơn. Tập trung vào hành động, cảm xúc và ý định chân thật. Không chỉ vào thứ “trông đẹp trên bảng”, mà vào thứ “đúng với cuộc sống của bạn”. Ai mà biết được? Có thể chỉ một hình ảnh đó thôi cũng sẽ trở thành cú hích nhỏ mỗi ngày mà các bạn không ngờ tới.
