Tiêm vắc xin đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe bằng cách huấn luyện hệ miễn dịch nhận biết và chống lại mầm bệnh. Sau khi tiêm, một số người có thể bị sốt như một phần của phản ứng tự nhiên của cơ thể.
Bài viết này nhằm cung cấp thông tin rõ ràng, thân thiện cho cộng đồng chăm sóc sức khoẻ về tình trạng sốt sau tiêm chủng — bao gồm thời điểm xuất hiện, ý nghĩa và cách xử lý hiệu quả.
Khi nào thường bị sốt sau tiêm chủng?
Thời điểm khởi phát sốt
Phần lớn các trường hợp sốt xuất hiện trong vòng một tuần sau khi tiêm. Thời điểm chính xác phụ thuộc vào loại vắc xin và cách chúng kích thích hệ miễn dịch. Mỗi loại vắc xin tạo ra phản ứng miễn dịch với cường độ và thời gian khác nhau.
Thời gian kéo dài của sốt
Thông thường, cơn sốt sau tiêm khá nhẹ và chỉ kéo dài vài ngày. Ví dụ, một số loại vắc xin có thể gây sốt từ 1 đến 3 ngày, trong khi những loại khác chỉ khiến cơ thể nóng nhẹ hoặc kéo dài lâu hơn một chút.
Các mẫu phản ứng sốt thường gặp theo từng loại vắc xin
- Vắc xin thủy đậu: Sốt nhẹ có thể xuất hiện sau 14–28 ngày và kéo dài 1–3 ngày, chiếm khoảng 10% trường hợp.
- Vắc xin COVID-19: Sốt thường xuất hiện khoảng 24 giờ sau tiêm và kéo dài 1–2 ngày.
- Vắc xin cúm: Khoảng 20% người tiêm bị sốt nhẹ dưới 38,9°C trong vòng 24 giờ sau khi tiêm.
- Vắc xin viêm gan A và B: Trường hợp sốt rất hiếm, nên tham khảo ý kiến bác sĩ nếu xảy ra.
- Vắc xin MMRV (sởi, quai bị, rubella, thủy đậu): Sốt dưới 38,9°C xảy ra ở khoảng 10% trẻ trong vòng 6–12 ngày sau tiêm, kéo dài 2–3 ngày.
- Vắc xin màng não ACWY và B: Khoảng 5% người tiêm có thể bị sốt nhẹ trong vòng 24 giờ.
- Vắc xin HPV: Khoảng 10% có thể bị sốt trên 38°C, thường sau 24 giờ.
- Vắc xin phế cầu khuẩn: Khoảng 15% trường hợp bị sốt nhẹ trong vòng 24 giờ, kéo dài 1–2 ngày.
- Vắc xin bạch hầu, uốn ván, ho gà, bại liệt: Có thể sốt trên 38,9°C trong vòng 24–48 giờ, kéo dài 2–3 ngày.
- Vắc xin Rota: Nếu sốt xuất hiện, nên hỏi ý kiến bác sĩ.
Một số vắc xin khác như vắc xin phòng lao hoặc sốt vàng, dù không được tiêm định kỳ, nhưng thường được sử dụng khi đi đến các quốc gia có nguy cơ cao. Chúng đôi khi có thể gây sốt trên 38,9°C sau khi tiêm.
Sốt sau tiêm chủng có nguy hiểm không?
Phản ứng miễn dịch bình thường
Sốt sau tiêm chủng thường là biểu hiện bình thường của việc hệ miễn dịch đang được kích hoạt. Nó cho thấy cơ thể đang tạo ra kháng thể để tự bảo vệ. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO): “Các phản ứng nhẹ đến trung bình như sốt nhẹ hoặc đau nhức cơ là bình thường và không đáng lo ngại — đó là dấu hiệu cho thấy hệ miễn dịch của bạn đang phản ứng với vắc xin.”
Các triệu chứng đi kèm
Bên cạnh sốt, người tiêm có thể gặp các biểu hiện như:
- Cảm giác mệt mỏi, khó chịu
- Buồn ngủ
- Đau nhức cơ và khớp
- Sưng, đau tại vị trí tiêm
Những triệu chứng này thường nhẹ và biến mất sau khoảng 48 giờ.
Ý kiến chuyên gia
Các chuyên gia y tế khẳng định rằng sốt nhẹ và các triệu chứng đi kèm là phản ứng vô hại, cho thấy hệ miễn dịch đang hoạt động, và không phải là dấu hiệu đáng lo.
Sốt sau tiêm có nghĩa là bị bệnh hay lây nhiễm không?
Phản ứng miễn dịch, không phải bệnh lý
Sốt sau tiêm không có nghĩa là người đó bị nhiễm bệnh mà vắc xin phòng ngừa. Đây là phản ứng tự nhiên của hệ miễn dịch đối với các thành phần trong vắc xin.
Không có nguy cơ lây nhiễm
Vì cơn sốt không do vi khuẩn hay virus sống gây ra nên người bị sốt sau tiêm -không có khả năng lây bệnh cho người khác.-
Nghỉ ngơi hợp lý
Nên nghỉ ngơi khoảng 24 giờ sau tiêm để cơ thể phục hồi và cảm thấy dễ chịu hơn.
Cách xử lý khi bị sốt sau tiêm
Sử dụng thuốc
Nếu xuất hiện sốt, có thể điều trị tương tự như các trường hợp sốt thông thường bằng thuốc hạ sốt và giảm viêm. Paracetamol thường được khuyến nghị sử dụng đầu tiên, đặc biệt khi nhiệt độ vượt quá 38,9°C.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Nên tham khảo ý kiến chuyên môn nếu:
- Sốt kéo dài hơn 48 giờ
- Xuất hiện các triệu chứng bất thường như phát ban toàn thân
- Có phản ứng lạ hoặc nghiêm trọng khác
Chăm sóc tổng quát
Các biện pháp đơn giản như uống đủ nước, mặc quần áo thoáng mát và nghỉ ngơi hợp lý sẽ giúp cơ thể nhanh hồi phục.
Tóm tắt dành cho Lykkers
Sốt do tiêm vắc xin là phản ứng miễn dịch tạm thời và phổ biến, thể hiện rằng cơ thể đang xây dựng khả năng bảo vệ. Cơn sốt này thường xuất hiện trong vòng vài giờ đến vài ngày sau tiêm, tùy loại vắc xin, và biến mất nhanh chóng mà không để lại biến chứng.
Nó không phải là dấu hiệu bệnh tật hay lây nhiễm. Việc dùng thuốc hạ sốt đúng cách, kết hợp nghỉ ngơi và chăm sóc, sẽ giúp giảm khó chịu. Nếu triệu chứng kéo dài hoặc nặng hơn, hãy liên hệ bác sĩ. Tin tưởng vào phản ứng tự nhiên của cơ thể giúp bạn đạt được sự bảo vệ an toàn và hiệu quả.
Lời kết
Đối với những ai sắp tiêm vắc xin, hiểu rằng việc sốt nhẹ là phản ứng tự nhiên và vô hại sẽ giúp bạn yên tâm hơn. Kiến thức này giúp các bạn tự tin, bình tĩnh và chuẩn bị tốt cho giai đoạn sau tiêm.
Luôn ghi nhớ việc theo dõi triệu chứng cẩn thận, tuân thủ hướng dẫn của nhân viên y tế và ưu tiên nghỉ ngơi. Tiêm vắc xin vẫn là công cụ thiết yếu để bảo vệ sức khỏe, và cơn sốt nhẹ sau đó chỉ là một bước nhỏ trong hành trình xây dựng miễn dịch bền vững.
