Đậu phộng, tên khoa học là Arachis hypogaea, là một loại cây trồng đầy thú vị và đa năng. Có nguồn gốc từ Nam Mỹ, đậu phộng đã trở thành nguyên liệu quen thuộc trong ẩm thực trên toàn thế giới.

Từ một loại thực phẩm cổ xưa ở Peru đến món ăn vặt phổ biến toàn cầu ngày nay, hành trình của đậu phộng là câu chuyện đầy lịch sử và bất ngờ. Hãy cùng khám phá sâu hơn về cách mà loài cây nhỏ bé này đã góp phần định hình nền công nghiệp thực phẩm.

Đậu Phộng Là Gì?

Đậu phộng thuộc họ Đậu (Fabaceae) và là một loài trong chi Arachis. Đây là cây thân thảo sống một năm, có hệ rễ phát triển mạnh. Thân cây có thể mọc đứng hoặc bò lan, thường dài từ 30 đến 80 cm. Khi trưởng thành, cây bắt đầu hình thành các quả đậu phộng đặc trưng – phần được thu hoạch để làm thực phẩm. Điều thú vị là quả đậu phộng chỉ chín khi được vùi xuống đất, một đặc điểm hiếm có trong thế giới thực vật. Hạt bên trong quả gọi là nhân đậu phộng có thể mang nhiều màu sắc khác nhau, từ vàng nhạt, đỏ cho đến tím, tùy theo giống cây.

Nguồn Gốc Của Đậu Phộng: Hành Trình Qua Lịch Sử

Lịch sử của đậu phộng đã có từ hơn 7.000 năm trước. Các bằng chứng khảo cổ cho thấy đậu phộng bắt nguồn từ những vùng ven biển của Peru và Brazil. Những hạt đậu phộng hóa thạch được tìm thấy trong các di chỉ cổ xưa xác nhận sự hiện diện lâu đời của chúng ở châu Mỹ. Sau các chuyến hải hành của Columbus, các nhà thám hiểm đã đưa đậu phộng về Tây Ban Nha, và từ đó, chúng lan rộng khắp châu Âu rồi đến nhiều nơi khác trên thế giới.

Ban đầu, đậu phộng không được biết đến rộng rãi như hiện nay. Người bản địa châu Mỹ là những người đầu tiên trồng và sử dụng đậu phộng như một nguồn thực phẩm quý giá. Theo ghi chép lịch sử, người Tây Ban Nha đã mang đậu phộng về châu Âu sau các cuộc thám hiểm Tân Thế Giới vào thế kỷ 16. Đến những năm 1500, đậu phộng đã được gieo trồng và sử dụng tại châu Âu, nhưng mãi đến đầu thế kỷ 16, chúng mới bắt đầu được biết đến ở Trung Quốc.

Vai Trò Của Đậu Phộng Trong Nông Nghiệp Trung Quốc

Tại Trung Quốc, đậu phộng chỉ trở nên phổ biến từ thời nhà Minh. Lần đầu tiên đậu phộng được nhắc đến trong các tư liệu Trung Hoa là vào năm 1503, trong những cuốn địa chí của các vùng như Thường Thục và Thượng Hải. Người ta tin rằng các thương nhân Trung Quốc, có thể từ Đông Nam Á trở về, đã mang đậu phộng theo. Loài cây này dần được trồng nhiều ở miền nam Trung Quốc – nơi vẫn là vùng sản xuất đậu phộng lớn cho đến ngày nay.

Sự lan rộng của đậu phộng ở Trung Quốc diễn ra chậm nhưng bền vững. Đến đầu thời nhà Thanh, đậu phộng được gọi là “quả trường thọ”, có lẽ do giá trị dinh dưỡng và lợi ích cho sức khỏe của nó. Sang thế kỷ 17, đậu phộng đã được trồng phổ biến hơn, và nhanh chóng trở thành một trong những cây lấy dầu quan trọng trong nền nông nghiệp Trung Quốc.

Thời Hiện Đại: Hiện Tượng Toàn Cầu Mang Tên “Đậu Phộng”

Ngày nay, đậu phộng được trồng khắp nơi trên thế giới, với Trung Quốc, Ấn Độ và Hoa Kỳ là những nhà sản xuất lớn nhất. Đậu phộng được chế biến thành vô số sản phẩm khác nhau — từ bơ đậu phộng, dầu ăn, kẹo ngọt, cho đến thức ăn chăn nuôi. Sự linh hoạt của đậu phộng đã giúp chúng trở thành nguyên liệu phổ biến trong ẩm thực toàn cầu. Trên thực tế, đậu phộng hiện được xem là một trong những loại cây họ đậu được tiêu thụ nhiều nhất, vừa là nguồn cung cấp protein dồi dào, vừa mang giá trị kinh tế cao.

Ngoài ẩm thực, đậu phộng còn đóng vai trò trong văn hóa ở nhiều nơi. Ở một số vùng, chúng được tôn vinh trong lễ hội dân gian, phản ánh ý nghĩa lịch sử và tinh thần gắn bó của con người với loại cây này. Ngày nay, ngành công nghiệp đậu phộng là một lĩnh vực hàng tỷ đô la, nơi nông dân không ngừng cải tiến phương pháp trồng trọt để đáp ứng nhu cầu toàn cầu ngày càng tăng.

Hạt Đậu Nhỏ Đã Thay Đổi Thế Giới

Hành trình của đậu phộng — từ khởi nguồn khiêm tốn ở Nam Mỹ đến vị thế là thực phẩm toàn cầu cho thấy tầm quan trọng của loài cây này trong đời sống con người. Khi chúng ta thưởng thức đậu phộng dưới nhiều hình thức khác nhau, hãy nhớ rằng đằng sau đó là một lịch sử phong phú và tác động văn hóa sâu sắc kéo dài hàng thế kỷ.

Với tất cả những người yêu thích đậu phộng, thật đáng kinh ngạc khi nghĩ rằng một loại cây họ đậu nhỏ bé lại có thể ảnh hưởng mạnh mẽ đến ẩm thực, kinh tế và văn hóa trên toàn thế giới. Vậy còn bạn, bạn thích thưởng thức đậu phộng theo cách nào nhất? Hãy chia sẻ cùng chúng tôi nhé!