Halloween không chỉ là một lễ hội hóa trang sôi động, mà còn là tấm gương phản chiếu cách người trẻ Việt tiếp nhận và biến tấu văn hóa toàn cầu theo phong cách riêng.
Dưới lớp mặt nạ ma quỷ và ánh đèn rực rỡ, lễ hội này vừa mang đến niềm vui, cơ hội sáng tạo, vừa gợi lên câu hỏi: chúng ta đang hòa nhập hay hòa tan trong dòng chảy văn hóa hiện đại?
Nguồn gốc và hành trình du nhập
Halloween vốn bắt nguồn từ các nghi lễ của người Celt cổ đại và sau này được Kitô giáo hóa thành “All Hallows’ Eve” – đêm tưởng niệm các vị thánh và linh hồn đã khuất, diễn ra vào ngày 31/10 hàng năm. Qua nhiều thế kỷ, ý nghĩa tôn giáo dần nhường chỗ cho tinh thần giải trí, hóa trang và vui chơi.
Tại Việt Nam, lễ hội này chỉ thực sự được biết đến khoảng hơn 20 năm trở lại đây, chủ yếu thông qua cộng đồng người nước ngoài, du học sinh và truyền thông đại chúng. Từ chỗ xa lạ, Halloween nhanh chóng “ghi điểm” với giới trẻ Việt nhờ không khí náo nhiệt, tính sáng tạo cao và khả năng tạo nên những khoảnh khắc “check-in” ấn tượng trên mạng xã hội.
Khi Halloween trở thành ngày hội tuổi trẻ
Mỗi độ cuối tháng 10, phố Hàng Mã ở Hà Nội hay phố đi bộ Nguyễn Huệ tại TP. Hồ Chí Minh lại rực rỡ sắc cam của bí ngô, đen của phù thủy và đỏ của máu giả. Giới trẻ háo hức sắm trang phục, phụ kiện, rủ nhau tham gia các buổi tiệc hóa trang, hay chỉ đơn giản là dạo phố trong diện mạo kỳ quái.
Với nhiều bạn trẻ, Halloween là dịp hiếm hoi trong năm để được “sống khác” – thoát khỏi khuôn khổ thường ngày, hóa thân thành nhân vật yêu thích và thể hiện cá tính riêng. Không chỉ dừng lại ở niềm vui, đây còn là sân chơi cho sự sáng tạo, nơi nghệ thuật trang điểm, thiết kế trang phục và diễn xuất được dịp tỏa sáng.
Mặt tích cực: Niềm vui, sáng tạo và kinh tế
Halloween đã trở thành “mùa vụ vàng” của các ngành kinh doanh thời trang, mỹ phẩm, trang trí và giải trí. Các cửa hàng tung ra bộ sưu tập hóa trang độc lạ, các quán cà phê, nhà hàng tổ chức sự kiện chủ đề ma quái, còn trung tâm thương mại thì ngập tràn khuyến mãi. Không khí lễ hội khiến các thành phố lớn như khoác lên mình diện mạo mới – vừa náo nhiệt, vừa sáng tạo.
Bên cạnh đó, Halloween còn giúp người trẻ rèn luyện kỹ năng sáng tạo, tư duy nghệ thuật và tự tin thể hiện bản thân. Những bộ trang phục “tự chế” hay lớp hóa trang ấn tượng không chỉ là trò vui, mà còn là sản phẩm của trí tưởng tượng và sự khéo léo.
Mặt trái của sự du nhập
Tuy nhiên, sự phổ biến của Halloween tại Việt Nam cũng kéo theo nhiều tranh cãi. Một bộ phận giới trẻ hiểu sai ý nghĩa lễ hội, biến nó thành dịp để khoe mẽ, câu like với những hình ảnh phản cảm hoặc kinh dị quá mức. Thậm chí, có trường hợp hóa trang xúc phạm đến giá trị văn hóa và tín ngưỡng, khiến cộng đồng mạng phẫn nộ.
Ngoài ra, Halloween đang bị thương mại hóa mạnh mẽ. Tinh thần tưởng nhớ người đã khuất – vốn là cốt lõi của ngày lễ – dường như đã bị lu mờ trước những cuộc vui ồn ào và áp lực “sống ảo”. Điều này đặt ra câu hỏi về cách tiếp nhận văn hóa ngoại lai: làm thế nào để hòa nhập mà vẫn giữ được bản sắc riêng?
Kết luận: Hội nhập nhưng không hòa tan
Có thể nói, Halloween đã trở thành một phần trong đời sống văn hóa hiện đại của giới trẻ Việt – một dịp để vui chơi, sáng tạo và kết nối. Tuy vậy, trong hành trình hội nhập, mỗi người cần ý thức rằng không phải mọi trào lưu phương Tây đều phù hợp với văn hóa Á Đông.
Thay vì chạy theo những màn hóa trang phản cảm, chúng ta có thể chọn cách đón Halloween “xanh” hơn, văn minh hơn mà vẫn vui, vẫn sáng tạo, nhưng tôn trọng thuần phong mỹ tục và giá trị truyền thống. Chỉ khi đó, Halloween ở Việt Nam mới thật sự là một lễ hội của niềm vui, trí tưởng tượng và sự giao thoa văn hóa đẹp đẽ.
