Bạn đang đi mua sắm, và thấy đó là một bó hoa hồng đỏ thắm giữa tháng Một. Bạn dừng lại. Có thể là để tặng sinh nhật ai đó, hoặc chỉ để làm bừng sáng bàn tiệc trong một tuần ảm đạm. Chúng thật đẹp—và giá cả phải chăng đến bất ngờ.
Nhưng đằng sau những bông hồng mùa đông đó là một hành trình dài vô hình: ánh sáng nhân tạo, nhà kính có hệ thống sưởi, các chuyến bay đường dài có hệ thống làm lạnh và những chiếc xe tải xuyên lục địa để đưa chúng đến tay bạn.
Bó hoa ngẫu nhiên trị giá 15 đô la có thể mang lại niềm vui giản đơn, nhưng chi phí cho môi trường thì không hề nhỏ.
Hãy cùng tìm hiểu xem điều gì thực sự khiến hoa nở trái mùa và ý nghĩa của nó đối với những người quan tâm đến tính bền vững trong cuộc sống hàng ngày.
Hành trình thực sự của những bông hoa "tươi"
Hoa, giống như hầu hết các loại cây trồng khác, đều theo mùa. Hoa tulip nở vào mùa xuân. Hoa hồng ưa đầu hè. Nhưng ngành thương mại hoa toàn cầu đã giúp chúng ta có thể tiếp cận bất kỳ loại hoa nào, bất kỳ thời điểm nào trong năm. Để làm được điều đó, hai hệ thống chính hoạt động đằng sau hậu trường:
1. Nhà kính và kỹ thuật nhân tạo
Để mô phỏng điều kiện sinh trưởng lý tưởng, nhiều trang trại hoa dựa vào môi trường được sưởi ấm và kiểm soát ánh sáng. Đây không chỉ là một cửa sổ đầy nắng mà còn là mức tiêu thụ năng lượng quy mô công nghiệp. Đèn natri công suất cao, hệ thống kiểm soát nhiệt độ và buồng làm giàu CO₂ đều góp phần làm tăng lượng khí thải carbon.
2. Vận chuyển lạnh
Sau khi hái, hoa được làm lạnh, đóng gói và vận chuyển - thường bằng đường hàng không - đến các thị trường lớn. Để hoa không bị héo, chúng được làm lạnh trong suốt quá trình vận chuyển. Một bó hoa hồng được vận chuyển quốc tế có thể thải ra khoảng 2 đến 3 kg CO₂. Nhân con số đó với hàng triệu bó hoa mỗi năm, và tác động sẽ tăng lên nhanh chóng.
Trớ trêu thay, mặt hàng dễ hỏng nhất trong giỏ hàng của bạn có thể là mặt hàng có lịch sử vận chuyển lâu nhất.
Điều gì khiến hoa thải ra nhiều carbon đến vậy?
Trong khi ngành công nghiệp thực phẩm thường nhận được nhiều sự chú ý nhất trong các cuộc thảo luận về tính bền vững, thì ngành công nghiệp hoa lại âm thầm hoạt động mà không bị chú ý. Ngành này không được quản lý ở nhiều quốc gia, không được bao phủ bởi các tiêu chuẩn thương mại công bằng hoặc tiêu chuẩn khí thải, và được tiếp thị như một mặt hàng xa xỉ vô hại.
Nhưng đây là nơi các con số lại cho thấy một câu chuyện khác:
• Lượng khí thải từ vận tải hàng không: Trên mỗi km, vận tải hàng không thải ra lượng CO₂ cao gấp 50 lần so với vận tải đường biển.
• Tiêu thụ năng lượng làm lạnh: Việc giữ hoa ở nhiệt độ 1–2°C trong suốt quá trình vận chuyển tiêu tốn một lượng lớn năng lượng - đôi khi còn nhiều hơn cả việc trồng hoa.
• Rác thải bao bì: Màng bọc nhựa, xốp và dây chun dùng trong bao bì hiếm khi được tái chế và thường bị đưa ra bãi rác.
Tất cả chỉ để phục vụ cho một thứ thường chỉ tồn tại chưa đến một tuần.
Vậy giải pháp thay thế là gì?
Quan tâm đến hành tinh không có nghĩa là từ bỏ vẻ đẹp của hoa. Nhưng nó có thể đồng nghĩa với việc xem xét lại cách thức và thời điểm bạn mua hoa. Dưới đây là một vài cách để tận hưởng niềm vui hoa mà không cảm thấy tội lỗi:
1. Mua hoa địa phương và đúng mùa
Những bông hoa bền vững nhất là những bông hoa được trồng gần bạn nhất, vào đúng mùa tự nhiên của chúng. Hãy kiểm tra xem khu vực của bạn có các trang trại hoa quy mô nhỏ hoặc người bán hàng ở chợ nông sản hay không. Cuối xuân và hè thường là thời điểm cao điểm cho các loài hoa địa phương.
2. Hỗ trợ những người trồng hoa chậm
Phong trào "hoa chậm" khuyến khích các loại hoa theo mùa, được trồng có đạo đức. Nhiều người trồng hoa này tránh sử dụng thuốc trừ sâu, giảm thiểu sử dụng năng lượng và sử dụng bao bì có thể phân hủy sinh học. Một số thậm chí còn cung cấp dịch vụ đăng ký hoặc nhận hoa tận nơi.
3. Tự trồng vườn hoa cắt cành
Nếu bạn có một mảnh đất nhỏ hoặc thậm chí là chậu hoa trên ban công, bạn có thể trồng các loại hoa như cúc vạn thọ, cúc zinnia, cúc vạn thọ hoặc đậu ngọt. Những loại cây dễ chăm sóc này mang lại vẻ đẹp lâu dài và không tốn chi phí vận chuyển.
4. Xem xét lại việc tặng quà
Nếu bạn có sở thích tặng hoa cho ai đó, hãy cân nhắc một chậu cây, bó hoa khô, hoặc thậm chí là một túi thảo mộc thủ công. Chúng tươi lâu hơn và mang nhiều ý nghĩa hơn.
Tại sao điều này quan trọng hơn cả hoa
Hoa trái mùa không chỉ là một vấn đề riêng lẻ—chúng là một phần của mối liên hệ rộng lớn hơn giữa sự tiện lợi của người tiêu dùng và chi phí môi trường.
Mỗi khi chúng ta chọn dâu tây vào tháng 12, thời trang nhanh được sản xuất trên toàn cầu, hay hoa hồng vào giữa mùa đông, chúng ta đang tham gia vào một hệ thống được xây dựng dựa trên sự sản xuất quá mức, tiêu thụ quá mức và khí thải vô hình.
Nhưng vấn đề không phải là cảm giác tội lỗi. Mà là về nhận thức. Một khi chúng ta hiểu được cái giá thực sự đằng sau những món đồ xa xỉ nhỏ bé, chúng ta có thể đưa ra những lựa chọn sáng suốt hơn—mà không phải từ bỏ những điều làm cho cuộc sống trở nên tươi đẹp.
Lần tới khi bạn đứng trước một cửa hàng hoa hoặc lướt qua một ứng dụng giao hàng, hãy dừng lại và tự hỏi: Liệu bó hoa này có cần phải được vận chuyển bằng máy bay đến nửa vòng trái đất không?
Bạn vẫn có thể mua bó hoa. Nhưng biết đâu bạn sẽ chọn hoa tulip vào tháng 4 thay vì hoa hồng vào tháng 1. Hoặc hỏi người bán hoa về những cành hoa địa phương. Hoặc bắt đầu một bình hoa nhỏ trồng tại nhà bên bồn rửa bát.
Những thay đổi nhỏ như thế này không chỉ tốt cho hành tinh mà còn giúp chúng ta kết nối hơn với nhịp điệu của thiên nhiên. Và đôi khi, sự chánh niệm ấy chính là món quà tuyệt vời nhất.
