Trong nhiếp ảnh, đường nét đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành tổng thể bố cục. Khi sử dụng đúng cách, chúng có thể nâng cao đáng kể tác động thị giác của bức ảnh.


Dù chụp phong cảnh, chân dung hay kiến trúc, cách chúng ta vận dụng đường nét có thể quyết định dòng chảy của hình ảnh và cảm xúc mà nó gợi lên.


Hãy cùng khám phá cách các loại đường nét khác nhau—ngang, dọc, chéo, gồ ghề, và bất quy tắc—có thể ảnh hưởng đến tâm trạng cũng như hướng đi của những bức ảnh.


Tạo cảm xúc với đường nét ngang


Một trong những cách đơn giản nhất để tạo ảnh hưởng đến tâm trạng của bức ảnh là thêm vào các đường nét ngang. Đường nét ngang truyền tải cảm giác cân bằng, yên bình và tĩnh lặng. Khi muốn gợi lên cảm giác tĩnh tại hoặc trường tồn, các đường nét ngang là công cụ đáng tin cậy nhất. Hãy nghĩ đến những cảnh như biển êm ả, đồng bằng bằng phẳng, hay thậm chí là đường chân trời—đây đều là những ví dụ tự nhiên về cách các đường nét ngang có thể đông cứng khoảnh khắc, mang lại cảm giác bình yên. Ngoài ra, chúng ta có thể sử dụng các đường nét ngang để tạo sự tương phản với các yếu tố năng động hơn trong khung hình, qua đó tăng cường cảm giác chuyển động và sức sống trong bức ảnh.


Đường nét dọc cho sự ổn định và yên tĩnh


Đường nét dọc mang lại một tầng cảm xúc khác cho bức ảnh. Chúng gợi lên sự ổn định, mạnh mẽ và cảm giác bền vững. Khi chúng ta sử dụng đường nét dọc, chúng ta tạo nên cảm giác cao ráo và cấu trúc, giúp bức ảnh có được chất lượng bền vững và trường tồn. Đường nét dọc có thể được tìm thấy trong các yếu tố như cây cao, tòa nhà hoặc cột điện, góp phần mang lại không khí yên bình và gần như thiền định. Trong tự nhiên, hãy nghĩ đến những cây cao đứng vững trong khu rừng mù sương—những đường nét dọc này gợi lên sự yên tĩnh và thanh thản, thêm vào đó cảm giác tĩnh lặng và yên bình cho bức ảnh.


Đường nét chéo cho sự chuyển động và kịch tính


Nếu chúng ta muốn thêm chút phấn khích hay chuyển động vào bức ảnh, các đường nét chéo chính là lựa chọn hàng đầu. Đường nét chéo tự nhiên hướng mắt người xem qua khung hình, tạo cảm giác năng động, cuốn hút và đầy kịch tính. Khi chúng ta sử dụng các đường nét chéo, dù đó là đường phố, dòng sông hay thậm chí là những ánh sáng chiếu qua, chúng đều mang lại một dòng chảy thị giác mạnh mẽ, khuyến khích đôi mắt di chuyển theo khung cảnh. Đây chính là lý do tại sao các đường nét chéo rất tuyệt vời để gợi lên hành động hoặc khơi gợi cảm xúc nơi người xem. Chẳng hạn, một bông hoa có thể dùng đường nét chéo ở cánh hoa hoặc sự tương phản màu sắc để thêm một yếu tố căng thẳng cho bức ảnh.


Đường nét gồ ghề và bất quy tắc: truyền tải căng thẳng


Khi muốn làm bức ảnh trở nên không thoải mái hoặc căng thẳng, các đường nét gồ ghề và bất quy tắc là những lựa chọn lý tưởng. Những đường nét này phá vỡ sự yên bình, tạo ra sự bất an, lo lắng hoặc thậm chí là sợ hãi. Chúng ta có thể sử dụng các đường gồ ghề trong những vật thể như rễ cây xoắn, kính vỡ hoặc đỉnh núi lởm chởm để truyền tải yếu tố bất ổn hoặc hỗn loạn. Việc sử dụng các đường nét như vậy thêm một chút kịch tính vào hình ảnh và thu hút sự chú ý của người xem. Tuy nhiên, chúng ta cần cẩn trọng—sử dụng quá nhiều có thể khiến người xem bị choáng ngợp và làm giảm hiệu quả tổng thể. Đây là một sự lựa chọn có chủ ý khi muốn khơi dậy cảm giác lo lắng hoặc căng thẳng trong bức ảnh.


Cách đường nét dẫn dắt ánh nhìn người xem


Không chỉ thiết lập tông cảm xúc cho một bức ảnh, các đường nét còn dẫn dắt ánh mắt người xem. Đây là một trong những công cụ mạnh mẽ nhất mà chúng ta có với tư cách là các nhiếp ảnh gia. Tuy nhiên, có hai quy tắc chính cần tuân thủ khi làm việc với đường nét: Thứ nhất, các đường nét nên luôn dẫn ánh mắt người xem tới chủ thể quan trọng nhất trong khung hình. Điều này đảm bảo rằng sự chú ý của người xem được tập trung vào nơi chúng ta muốn. Thứ hai, tránh sử dụng các đường nét dẫn ra khỏi khung hình. Khi các đường nét hướng ánh mắt ra ngoài bức ảnh, chúng ta có nguy cơ làm giảm sự tập trung vào chủ thể, làm giảm tác động thị giác của hình ảnh và thậm chí mất hẳn sự quan tâm của người xem. Việc đưa các đường nét vào bố cục có thể cải thiện đáng kể bức ảnh, cả về cảm xúc lẫn thị giác. Dù sử dụng các đường nét ngang để tạo cảm giác yên bình, đường nét dọc để xây dựng sự ổn định, hay đường nét chéo để mang lại kịch tính, chúng ta có vô vàn khả năng để hướng ánh nhìn người xem. Đường nét gồ ghề có thể mang lại sự căng thẳng, trong khi các đường nét mượt mà, trôi chảy lại mang đến sự hài hòa. Khi chúng ta thử nghiệm các đường nét trong nhiều ngữ cảnh khác nhau, chúng ta có thể thực sự chuyển hóa chiều sâu cảm xúc và sức mạnh kể chuyện của những bức ảnh.


Vì vậy, các bạn bạn thân mến, lần tới khi ra ngoài chụp ảnh, hãy chú ý hơn đến những đường nét xung quanh. Làm thế nào chúng có thể nâng cao tâm trạng của bức ảnh? Làm thế nào chúng có thể hướng ánh nhìn người xem đến chủ thể? Đường nét là một công cụ mạnh mẽ, và chỉ với một chút thực hành, chúng ta có thể làm chủ nghệ thuật sử dụng chúng để nâng tầm nhiếp ảnh của mình!