Khi nhắc đến nhiếp ảnh, chúng ta thường dựa vào những quy tắc cơ bản như quy tắc một phần ba, tỷ lệ vàng và bố cục tam giác. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều kỹ thuật bố cục khác có thể giúp chúng ta nâng tầm bức ảnh.

Những kỹ thuật này bao gồm việc tận dụng sự tương phản, các hình dạng hình học, phối cảnh, và thậm chí cả những “khuyết điểm” ánh sáng như hiện tượng hiệu ứng mờ viền.

Hôm nay, hãy cùng khám phá những quy tắc bố cục nâng cao này để tạo ra những bức ảnh mạnh mẽ, thu hút thị giác hơn.

Tương phản: bí mật của bức ảnh sinh động

Tương phản là một trong những kỹ thuật lâu đời và hiệu quả nhất trong nhiếp ảnh. Đó là sự kết hợp các yếu tố đối lập, cho dù thông qua màu sắc, hình dáng hay chất liệu. Chúng ta có thể chơi đùa với tương phản theo nhiều cách. Ví dụ, kết hợp một hình tròn mềm mại với một hình dáng góc cạnh sắc bén tạo ra một sự căng thẳng thú vị trong khung hình. Tương tự, việc sử dụng các màu sắc đối lập như đỏ và xanh lá, hoặc vàng và tím, có thể ngay lập tức thu hút sự chú ý của người xem.

Khi chúng ta kết hợp các đối tượng có đặc điểm trái ngược nhau—như một vật sáng bóng bên cạnh một vật tối màu, mờ nhám—chúng ta sẽ tạo ra một cuộc đối thoại thị giác hấp dẫn. Về khối lượng, sự đối lập giữa một vật lớn và một vật nhỏ, hoặc hai vật cùng kích thước nhưng đặt trong môi trường tương phản, sẽ thêm phần kịch tính cho bức ảnh. Chúng ta thậm chí có thể sử dụng tương phản về chất liệu, như bề mặt đá thô ráp bên cạnh chất liệu mịn, bóng để tăng thêm sự thú vị thị giác.

Hình dạng hình học: tạo sự cân bằng và ổn định

Hình dạng hình học như tam giác, vòng tròn và hình vuông có thể khiến bức ảnh của chúng ta trở nên ổn định và cân đối hơn. Những hình dạng này rất lý tưởng để tạo cảm giác hài hòa và trật tự. Các kiến trúc sư và nghệ sĩ từ lâu đã sử dụng các hình dạng hình học để cấu trúc tác phẩm của mình, và nhiếp ảnh cũng không ngoại lệ. Một ví dụ điển hình có thể được tìm thấy trong nghệ thuật tôn giáo, nơi những hình tam giác, hình vuông và hình tròn thường được lặp lại trong các họa tiết tinh xảo để tạo nên những thiết kế đối xứng tuyệt đẹp.

Trong môi trường đô thị, chúng ta có thể tìm thấy các hình dạng hình học ở khắp mọi nơi—từ các đường thẳng của những tòa nhà cao tầng đến lưới cửa sổ và sự đối xứng hoàn hảo trong các chi tiết kiến trúc. Bằng cách chú ý đến các hình dạng này và đưa chúng vào khung hình, chúng ta có thể mang lại cảm giác trật tự và vẻ đẹp hợp lý cho bức ảnh. Vì vậy, lần tới khi bạn đi dạo trong thành phố, hãy quan sát xung quanh những hình dạng này—chúng đang chờ được ghi lại trong ống kính của bạn!

Phối cảnh: tạo chiều sâu trong ảnh

Một trong những cách mạnh mẽ nhất để thêm chiều sâu cho bức ảnh là sử dụng phối cảnh. Các đường phối cảnh hướng dẫn ánh mắt người xem vào sâu trong không gian, tạo ra cảm giác về chiều sâu và không gian vô tận. Kỹ thuật này đã được áp dụng từ lâu trong hội họa cổ điển phương Tây, và cũng rất hiệu quả trong nhiếp ảnh.

Để sử dụng phối cảnh trong bức ảnh của mình, chúng ta có thể tìm kiếm các điểm biến mất, nơi mà các đường song song dường như gặp nhau. Dù đó là một con đường dài, đường ray xe lửa, hay thậm chí là một hành lang, những đường này sẽ giúp dẫn sự chú ý của người xem sâu hơn vào hình ảnh. Thiên nhiên cũng cung cấp nhiều chủ thể tuyệt vời cho các bức ảnh phối cảnh, như những dòng sông uốn khúc, lối mòn trên núi, hoặc hàng cây kéo dài ra xa. Những yếu tố này tạo nên một hành trình thị giác, kéo ánh mắt người xem từ tiền cảnh đến tận những góc xa nhất của bức ảnh.

Vignetting: tập trung sự chú ý của người xem

Vignetting thường được xem là một khiếm khuyết trong nhiếp ảnh, nhưng nó cũng có thể trở thành một công cụ hữu ích khi được sử dụng sáng tạo. Hiện tượng này xảy ra khi các cạnh của bức ảnh bị tối đi, tự nhiên hướng ánh mắt người xem vào trung tâm khung hình. Mặc dù truyền thống cho rằng vignetting là một khuyết điểm của ống kính, trong nhiếp ảnh hiện đại, vignetting đã trở thành một lựa chọn phong cách phổ biến, đặc biệt trong số những người yêu thích phong cách LOMO.

Bằng cách cố ý đặt chủ thể gần trung tâm và để các cạnh tối “khung” chủ thể, chúng ta có thể làm nổi bật điểm nhấn và tạo ra một trải nghiệm cuốn hút hơn cho người xem. Kỹ thuật này đặc biệt hiệu quả trong ảnh chân dung và ảnh tĩnh vật, nơi chúng ta muốn đảm bảo chủ thể thật nổi bật. Vì vậy, đừng ngại sử dụng một chút vignetting—nó có thể thêm vào bức ảnh của bạn cảm giác tâm trạng và sự tập trung.

Framing: sử dụng các yếu tố xung quanh

Một kỹ thuật tuyệt vời khác là framing. Kỹ thuật này liên quan đến việc sử dụng các yếu tố tự nhiên hoặc kiến trúc để đóng khung chủ thể trong bức ảnh. Hãy nghĩ đến việc sử dụng cửa ra vào, cửa sổ, hoặc thậm chí là các cành cây treo thấp để tạo ra một “cửa sổ” bao quanh chủ thể. Kỹ thuật này không chỉ làm nổi bật chủ thể mà còn thêm chiều sâu và bối cảnh cho bức ảnh.

Chẳng hạn, chúng ta có thể yêu cầu người mẫu đứng trước một cánh cửa, để khung cửa tập trung ánh nhìn vào họ. Điều này tạo ra một sự tách biệt đẹp mắt giữa chủ thể và hậu cảnh, khiến bức ảnh trông chỉnh chu hơn. Đây là một mẹo đơn giản, nhưng có thể nâng tầm bất kỳ bức ảnh nào!

Giữ nguyên sự toàn vẹn của cảnh

Khi chụp chân dung, việc tránh cắt xén các phần cơ thể của chủ thể, chẳng hạn như bàn tay hoặc đầu, thường rất quan trọng. Các nhiếp ảnh gia tuân theo phương pháp truyền thống sẽ lập luận rằng việc thể hiện đầy đủ chủ thể sẽ giúp giữ nguyên sự toàn vẹn của bức ảnh. Điều này đặc biệt quan trọng trong nhiếp ảnh thương mại, nơi mục tiêu thường là giới thiệu một sản phẩm hoặc con người một cách toàn diện.

Bằng cách đảm bảo chủ thể được hiển thị đầy đủ trong khung hình, chúng ta có thể tránh được những vết cắt khó xử và giữ cho bố cục trôi chảy một cách tự nhiên. Điều này không chỉ quan trọng đối với nhiếp ảnh chân dung mà còn với bất kỳ bức ảnh nào cần thể hiện chính xác chủ thể.

Bleed: mở rộng giới hạn

Khái niệm “bleed” trong nhiếp ảnh đề cập đến việc cắt xén một phần của chủ thể để nó mở rộng ra ngoài rìa khung hình. Điều này tạo ra cảm giác chuyển động và khiến người xem tò mò về những gì nằm ngoài biên giới của bức ảnh. Kỹ thuật này thường được sử dụng trong thiết kế in ấn, nhưng nó cũng có thể mang lại hiệu quả tuyệt vời trong nhiếp ảnh.

Khi chụp với “bleed”, chúng ta để chủ thể bị cắt xén ở các cạnh—dù từ phía trên, phía dưới, hay hai bên—tạo nên một hiệu ứng sống động hơn. Kỹ thuật này đặc biệt hữu ích khi chúng ta muốn thêm vào cảm giác bí ẩn hoặc tò mò. Nó giống như việc mời người xem tưởng tượng những gì nằm ngoài khung hình, khiến bức ảnh trở nên hấp dẫn hơn.

Bleed dọc và ngang

Bleed dọc được thực hiện bằng cách cắt xén phần trên và dưới của chủ thể, tạo cảm giác chiều cao và sự mở rộng. Kỹ thuật này có thể khiến các vật thể như cây cối hoặc tòa nhà trông cao hơn và ấn tượng hơn. Ngược lại, bleed ngang cắt xén các phần bên trái và bên phải của chủ thể, mang lại ấn tượng về độ rộng và sự thoáng đạt. Kỹ thuật này đặc biệt hiệu quả trong các bức ảnh phong cảnh rộng hoặc ảnh kiến trúc.

Khi chúng ta kết hợp bleed với các kỹ thuật bố cục khác, chúng ta có thể tạo ra một trải nghiệm thị giác sống động và hấp dẫn hơn. Lykkers, bây giờ chúng ta đã khám phá một số kỹ thuật bố cục nâng cao, lần tới khi ra ngoài chụp ảnh, hãy nhớ thử nghiệm với tương phản, phối cảnh, framing, và thậm chí cả vignetting. Những kỹ thuật này có thể giúp bạn tạo ra những bức ảnh ấn tượng hơn, đầy cảm hứng hơn. Đừng ngại phá vỡ các quy tắc bố cục truyền thống—hãy thử điều gì đó mới mẻ và xem nó có hiệu quả với bạn không!

Chúc bạn chụp ảnh vui vẻ!