Nằm giữa cao nguyên Shan ở miền Bắc Myanmar, Hồ Inle là hồ lớn thứ hai của đất nước, nổi tiếng với khí hậu mát mẻ và vẻ đẹp thơ mộng.



Với những hòn đảo nổi và chợ nổi lớn nhất Myanmar, nơi đây còn hấp dẫn bởi kỹ thuật câu cá độc đáo của ngư dân: chèo thuyền bằng một chân trong khi giăng lưới.


Hình ảnh các ngư dân di chuyển tựa như một vũ điệu, thể hiện sự sáng tạo trong cuộc sống thường nhật. Kỹ thuật chèo này đòi hỏi sự cân bằng tinh tế, khi mái chèo tựa vào một bên đầu gối, ngư dân dùng một chân để chèo, giải phóng hai tay cho việc đánh bắt. Phương pháp này không chỉ tăng tốc độ di chuyển mà còn cho phép họ thực hiện nhiều công việc cùng lúc, được ví như "vũ điệu trên nước". Chính vì vậy, phiên bản tiếng Anh của Lonely Planet Myanmar đã chọn hình ảnh ngư dân một chân trên hồ Inle làm trang bìa, vượt qua cả những biểu tượng nổi tiếng như chùa Shwedagon và cầu U Bein.


Cái tên “Inle” có nghĩa là “bốn hồ”, vì trước đây nơi này gồm bốn hồ nhỏ hợp thành. Truyền thuyết địa phương kể rằng các tiên nữ bị mê hoặc bởi vẻ đẹp của hồ và quyết định sống ở đây mãi mãi. Nyaungshwe, nằm ở phía bắc hồ, là cửa ngõ chính để du khách khám phá. Từ đây, du khách lên những chiếc thuyền nhỏ chạy bằng động cơ diesel sặc sỡ, phù hợp với độ nông và nhiều cỏ của hồ dù tiếng động cơ khá ồn ào.


Khi ra đến hồ, mặt nước yên bình trải dài đến tận chân trời, được bao quanh bởi những dãy núi mờ sương. Buổi sáng sớm, du khách sẽ bắt gặp những đàn chim lượn trên mặt nước và ngư dân đã bắt đầu ngày mới. Một cảnh tượng thường thấy là người đàn ông đứng trên mũi thuyền nhỏ, tay giữ lưới hình nón và chèo bằng một chân. Họ dùng một cây tre khuấy nước trong lưới để dồn cá vào bẫy. Hình bóng ngư dân hiện lên trên mặt hồ lấp lánh tựa như một màn trình diễn nghệ thuật sống động.


Với người dân hồ Inle, nước là một phần không thể thiếu của cuộc sống. Từ nhỏ, họ đã thành thạo nghệ thuật chèo thuyền, với những chiếc thuyền nhỏ là phương tiện di chuyển chính. Dù đi học, đi chợ, thăm hỏi hay nhà sư đi khất thực, chèo thuyền là điều cần thiết hàng ngày. Nam giới thường chèo bằng chân trong tư thế đứng, trong khi phụ nữ ngồi chèo bằng tay. Các học giả cho rằng cách chèo này giúp cân bằng sự phát triển thể chất, còn người dân thì lý giải rằng đứng giúp họ nhìn qua được các bụi lau cao trên hồ. Phương pháp này vừa hiệu quả vừa thiết thực, cho phép ngư dân vừa chèo vừa câu cá, trở thành truyền thống được duy trì qua nhiều thế hệ.


Các ngư dân chèo thuyền với vẻ duyên dáng đáng kinh ngạc, từng động tác hài hòa với con thuyền của họ. Mỗi bước chèo, mỗi lần giăng lưới đều đòi hỏi sự cân bằng tỉ mỉ và nhiều năm rèn luyện. Mặc dù ấn tượng, kỹ thuật truyền thống này cũng mang lại lợi ích sức khỏe, giúp các ngư dân duy trì sự dẻo dai của đôi chân dù sống gắn bó với mặt nước.


Từ tháng 8, mùa mưa bắt đầu, mang theo thời tiết thất thường đến hồ Inle. Dù điều kiện thay đổi nhanh chóng, ngư dân vẫn kiên trì làm việc trừ khi có gió mạnh. Một trong những phương pháp họ sử dụng là lưới bẫy tre, dùng để bắt những con cá lớn hơn. Khi quan sát sự tập trung và kỹ năng chính xác của họ, người xem không khỏi thán phục khả năng giữ thăng bằng và làm việc hiệu quả trên những con thuyền nhỏ chòng chành.


Truyền thống câu cá này đã tồn tại hàng thế kỷ, góp phần bảo vệ hệ sinh thái của hồ. Các phương pháp bền vững đảm bảo rằng hồ Inle luôn trong lành với nguồn cá phong phú. Sự tôn trọng thiên nhiên của ngư dân tạo nên mối hòa hợp với môi trường, giữ vững sự cân bằng tinh tế giúp duy trì cả hồ và cộng đồng.


Đôi khi, người ta thấy ngư dân đập nước bằng những cây tre dài để dồn cá vào lưới thay vì hạ gục chúng trực tiếp. Điều thú vị là câu bằng cần câu rất hiếm ở đây, có lẽ do hiệu quả thấp hoặc chi phí cao.


Khi mặt trời lặn trên hồ Inle, bóng dáng ngư dân hiện lên như những con sếu một chân trên mặt nước vàng óng, lưới đã sẵn sàng. Dù khách du lịch thường chụp lại những khoảnh khắc này, người ta đã quen với việc tặng tiền ngư dân như một lời cảm ơn, kết hợp nghệ thuật câu cá với một chút du lịch. Mặc dù có người tiếc nuối sự thương mại hóa của hoạt động này, nhiều người dân địa phương đã thích nghi bằng cách kết hợp du lịch vào cuộc sống mưu sinh. Qua thời gian, các màn trình diễn câu cá trở thành một dịch vụ, giới thiệu văn hóa độc đáo của hồ Inle đến du khách.


Ngoài câu cá, người dân hồ Inle còn làm nông trên các đảo nổi, dệt vải và sản xuất lụa. Cuộc sống ở đây, dù đơn giản và thiếu thốn, lại mang một cảm giác bình yên và mãn nguyện. Dù là một trong những vùng nghèo nhất Myanmar, những truyền thống lâu đời và mối quan hệ hòa hợp với thiên nhiên khiến hồ Inle trở thành niềm tự hào của người dân. Với họ, hồ vừa là nguồn sống, vừa là món quà từ trời ban.


Dưới bầu trời bao la của hồ Inle, nơi niềm tin và cuộc sống thường nhật hòa quyện, thời gian dường như trôi chậm lại. Du khách thường bị cuốn vào vẻ đẹp như mơ, tựa như lạc vào một giấc mộng không muốn rời xa.