Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) bắt đầu kiểm tra nguồn cung cấp sữa của quốc gia để phát hiện vi-rút cúm gia cầm H5N1, sau những lo ngại về khả năng lây lan của vi-rút qua các sản phẩm từ sữa.

Với sự gia tăng các ca nhiễm cúm gia cầm trong năm qua, vi-rút này đã được phát hiện lây lan giữa các con bò và cả những công nhân nông trại, làm dấy lên câu hỏi về mức độ an toàn khi tiêu thụ sữa và các sản phẩm từ sữa liên quan.

Tại sao cần kiểm tra sữa?

Các cơ quan y tế hiện đang tiến hành kiểm tra sữa trong các bể chứa lớn tại các cơ sở chế biến sữa trước khi sữa được tiệt trùng. Những bể chứa này thường chứa sữa từ nhiều trang trại khác nhau, khiến chúng trở thành điểm quan trọng để phát hiện sớm. Nông dân và các cơ sở chế biến cũng sẽ được yêu cầu cung cấp mẫu sữa khi cần, giúp cơ quan chức năng theo dõi và kiểm soát các ổ dịch tiềm năng. Mục tiêu chính của các cuộc kiểm tra này là bảo vệ công nhân nông trại và truy vết sự lây lan của vi-rút giữa các đàn bò. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc kiểm tra này không áp dụng cho các trang trại sản xuất sữa tươi nguyên chất, vốn có thể được quản lý khác nhau tùy theo từng bang.

Có bao nhiêu vi-rút trong sữa tươi nguyên chất?

Khi bò bị nhiễm cúm gia cầm, sữa của chúng chứa nồng độ vi-rút rất cao, thậm chí cao hơn nhiều so với các chất lỏng khác như máu hay dịch mũi. Điều này khiến sữa trở thành một con đường quan trọng để lây truyền, cả giữa các con bò và từ bò sang người. Theo nghiên cứu, vi-rút có thể tồn tại trong sữa chưa tiệt trùng được làm lạnh đến năm tuần. Gần đây, một trường hợp tại California đã chứng kiến một nhà cung cấp sữa tươi lớn phải thu hồi sữa và kem sau khi phát hiện cúm gia cầm trong mẫu thử, dẫn đến việc cách ly toàn bộ trang trại.

Uống sữa tươi nguyên chất có an toàn không?

Hiện tại, chưa có trường hợp nào nhiễm cúm gia cầm ở người được liên kết với việc tiêu thụ sữa tươi nguyên chất. Tuy nhiên, khả năng này vẫn chưa thể loại trừ, vì nồng độ vi-rút trong sữa tươi nguyên chất rất cao. Tiến sĩ Keith Poulsen, Giám đốc Phòng Thí nghiệm Chẩn đoán Thú y Wisconsin, cảnh báo không nên mạo hiểm. Trong khi một số động vật đã chết sau khi tiêu thụ sữa tươi bị nhiễm, các công nhân xử lý sữa tươi nguyên chất lại có khả năng cao nhiễm vi-rút hơn do tiếp xúc trực tiếp, chẳng hạn như khi sữa bắn vào mắt. Mặc dù vi-rút chỉ gây ra các triệu chứng nhẹ ở những công nhân này, nhưng ảnh hưởng của nó đối với trẻ em, người già và những người suy giảm miễn dịch vẫn chưa rõ ràng. Ngoài ra, FDA từ lâu đã cảnh báo về việc uống sữa tươi nguyên chất do nguy cơ nhiễm vi khuẩn, bao gồm các mầm bệnh như salmonella và listeria, vốn gây rủi ro nghiêm trọng cho các nhóm dễ bị tổn thương.

Còn các sản phẩm từ sữa tươi nguyên chất thì sao?

Rủi ro không chỉ dừng lại ở sữa mà còn mở rộng sang các sản phẩm khác từ sữa tươi nguyên chất, chẳng hạn như sữa chua và kefir. Hiện chưa rõ liệu các quy trình lên men trong những sản phẩm này có làm giảm sự hiện diện của vi-rút hay không, nhưng chúng vẫn có thể chứa các loại vi khuẩn gây hại khác. Sở Y tế Công cộng California đã khuyến cáo không nên tiêu thụ bất kỳ sản phẩm từ sữa tươi nguyên chất nào, bao gồm phô mai và kefir, từ các nhà sản xuất bị ảnh hưởng.

Sữa tiệt trùng có an toàn không?

Có, sữa tiệt trùng vẫn an toàn để tiêu thụ. Quá trình tiệt trùng, bao gồm việc đun nóng sữa để tiêu diệt các vi sinh vật có hại, đã được chứng minh có khả năng vô hiệu hóa vi-rút cúm gia cầm. Các chuyên gia y tế nhấn mạnh rằng tiệt trùng không chỉ quan trọng trong việc ngăn ngừa cúm gia cầm mà còn giảm thiểu các nguy cơ sức khỏe khác do nhiễm khuẩn từ sữa.

Cúm gia cầm có ảnh hưởng đến vật nuôi không?

Vật nuôi, đặc biệt là mèo và chó, cũng có thể bị bệnh do tiêu thụ sữa tươi nguyên chất nhiễm cúm gia cầm. Đã có những trường hợp vật nuôi bị bệnh nặng hoặc thậm chí tử vong sau khi uống sữa bị nhiễm bệnh, đặc biệt là ở các trang trại. Các quan chức y tế cảnh báo không nên cho vật nuôi dùng các sản phẩm chưa tiệt trùng như sữa hay kefir, vì điều này gây rủi ro lớn cho sức khỏe của chúng.

Mặc dù sữa tiệt trùng được coi là an toàn, nhưng sữa tươi nguyên chất và các sản phẩm liên quan có thể tiềm ẩn nguy cơ sức khỏe do vi-rút cúm gia cầm và các mầm bệnh khác. Việc tuân thủ các hướng dẫn an toàn và cập nhật thông tin y tế mới nhất là điều rất quan trọng.