Copenhagen tự hào là thủ đô kiến trúc thế giới năm 2023, một danh hiệu do UNESCO trao tặng. Nổi tiếng với thiết kế đô thị bền vững và khả năng sinh sống, thành phố đã chuyển mình thành ngọn hải đăng toàn cầu về kiến trúc và đổi mới.
Thủ đô thịnh vượng này cũng là nơi tổ chức đại hội kiến trúc sư thế giới UIA, củng cố thêm vị thế là trung tâm của sự xuất sắc trong thiết kế. Nhưng điều gì khiến Copenhagen thực sự đáng chú ý? Hãy cùng khám phá quy hoạch mang tính tầm nhìn và các không gian mang tính biểu tượng của thành phố.
Sự phát triển đô thị lấy con người làm trung tâm
Câu chuyện kiến trúc của Copenhagen là một câu chuyện về sự chuyển đổi. Vào giữa thế kỷ 20, giống như nhiều thành phố châu Âu khác, Copenhagen ưu tiên các tuyến đường cao tốc và các quy hoạch đô thị hiện đại. Tuy nhiên, những hạn chế về tài chính và việc đánh giá lại các ưu tiên đã chuyển trọng tâm sang quy hoạch đô thị lấy con người làm trung tâm.
Bước ngoặt đến vào năm 1962 khi Copenhagen chuyển đổi con phố Strøget mang tính biểu tượng của mình thành khu vực thân thiện với người đi bộ. Bất chấp sự hoài nghi về khí hậu lạnh giá của thành phố, quyết định này đã gây ra sự thay đổi văn hóa. Trong vòng một năm, lưu lượng đi bộ tăng 35% và đến năm 2005, các khu vực dành cho người đi bộ đã mở rộng gấp bảy lần. Cách tiếp cận này, được kiến trúc sư Jan Gehl ủng hộ, ưu tiên nhu cầu của con người và mở rộng không gian đô thị cho cuộc sống hàng ngày.
Không gian công cộng: Nơi cộng đồng phát triển mạnh
Không gian công cộng là trái tim của thiết kế đô thị Copenhagen. Đường phố, công viên và quảng trường không chỉ là tuyến đường giao thông công cộng mà còn là nơi tụ hội, tương tác và tôn vinh sự đa dạng.
Đạp xe đã trở thành biểu tượng của bản sắc Copenhagen, nhờ vào mạng lưới rộng lớn các làn đường dành cho xe đạp được kết nối với nhau. Hơn 40% cư dân sử dụng xe đạp hàng ngày, hướng đến phương thức di chuyển lành mạnh và bền vững hơn. Người đi xe đạp và người đi bộ góp phần vào cái mà nhà quy hoạch đô thị Jane Jacobs gọi là "tập trung khi tham gia giao thông", thúc đẩy các khu phố an toàn hơn và sôi động hơn.
Tái thiết bờ sông
Các bến cảng của Copenhagen minh họa cho việc sử dụng không gian đô thị sáng tạo của thành phố này. Từng là các khu công nghiệp, các bờ sông đã được tái thiết thành những không gian sạch sẽ, có thể bơi được, cung cấp các hoạt động giải trí. Các ví dụ mang tính biểu tượng bao gồm Bến cảng Copenhagen do BIG+JDS thiết kế và Kalvebod Waves, một lối đi bộ bằng ván do JDS+KLAR thiết kế.
Những dự án này không chỉ định nghĩa lại tính thẩm mỹ của đô thị mà còn đưa con người đến gần hơn với thiên nhiên, tạo ra những trung tâm giải trí mới cho cả cư dân và du khách.
Copenhagen is for you... | UNESCO-UIA World Capital of Architecture 2023
Video by Copenhagen Capacity
Quảng trường chuyển đổi
Những quảng trường như Israels Plads làm nổi bật sự tái tạo của Copenhagen. Từng là một khu chợ rộng trong lịch sử, bãi đậu xe vô hồn, nơi này đã được tái hiện vào năm 2014 thành một không gian sôi động với bãi đậu xe ngầm, sân chơi trên mặt đất và khu vực hoạt động.
Superkilen, một dự án chuyển đổi khác, tôn vinh chủ nghĩa đa văn hóa của Copenhagen. Kết hợp các vật thể, kết cấu và màu sắc từ khắp nơi trên thế giới, công viên này đóng vai trò như sự thể hiện tính bao hàm và đa dạng, phản ánh bản chất của cộng đồng địa phương.
Không gian cộng đồng với sự thay đổi
Cam kết của Copenhagen trong việc kết hợp chức năng với cộng đồng được thể hiện rõ trong các dự án như Park 'n' Play của JAJA Architects. Cấu trúc bãi đậu xe này có mặt tiền xanh và sân chơi trên sân thượng, biến tiện ích thành không gian công cộng thú vị.
Tương tự như vậy, CopenHill của BIG Architects định nghĩa lại tính bền vững. Nhà máy chuyển đổi chất thải thành năng lượng này cũng đóng vai trò là đồi trượt tuyết và tường leo núi, mang đến góc nhìn mới về cơ sở hạ tầng và giải trí.
Điểm nổi bật về kiến trúc năm 2023
Việc Copenhagen được chỉ định là thủ đô kiến trúc thế giới đã mang đến một loạt các hoạt động vào năm 2023. Đại hội kiến trúc sư thế giới UIA đã thu hút hàng nghìn chuyên gia toàn cầu để thảo luận về tương lai bền vững và thiết kế toàn diện. Các sự kiện như lễ hội kiến trúc Copenhagen và DAC Architecture Run đã khám phá tinh thần thiết kế của thành phố thông qua các chuyến tham quan có hướng dẫn và các sự kiện văn hóa.
Những điểm nổi bật đáng chú ý bao gồm việc ra mắt triển lãm thường trực đầu tiên của Đan Mạch về lịch sử kiến trúc tại trung tâm kiến trúc Đan Mạch. Triển lãm này cung cấp những hiểu biết sâu sắc về hành trình của Đan Mạch từ các công trình kiến trúc thời Viking đến những kiệt tác đương đại.
Bản thiết kế cho các thành phố toàn cầu
Copenhagen chứng minh rằng một thành phố không cần những xa lộ rộng lớn hay đường chân trời xa hoa để đạt được sự vĩ đại. Bằng cách tập trung vào nhu cầu của con người, tính bền vững và không gian công cộng sáng tạo, thành phố này đã trở thành hình mẫu cho cuộc sống đô thị.
Đối với các kiến trúc sư, nhà quy hoạch và du khách, Copenhagen không chỉ là một điểm đến mà còn là nguồn cảm hứng. Với tư cách là thủ đô kiến trúc thế giới năm 2023, thành phố này đặt ra tiêu chuẩn cho các thành phố phấn đấu vì một tương lai cân bằng, toàn diện và sôi động.
