Sơn là một vật liệu thiết yếu trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, không chỉ được sử dụng để trang trí nhà cửa mà còn trong các dự án xây dựng và nhiều loại hình thủ công khác nhau.

Tuy nhiên, một số thành phần trong sơn có thể tiềm ẩn những rủi ro đáng kể đối với sức khỏe con người. Việc hiểu rõ các thành phần độc hại trong sơn và những nguy cơ tiềm tàng của chúng là điều vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình.

Các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs) là một trong những thành phần độc hại phổ biến nhất có trong sơn. VOCs bao gồm các hóa chất như benzen, toluen, xylen và ethyl acetate các hợp chất hóa học thường được tìm thấy trong nhiều loại sơn và các sản phẩm công nghiệp. Những chất này được giải phóng vào không khí trong quá trình sơn khô, góp phần gây ô nhiễm không khí trong nhà. Việc tiếp xúc kéo dài với VOCs có thể dẫn đến các vấn đề về hô hấp, bao gồm viêm họng, ho và khó thở. Ngoài ra, một số VOCs có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, gây ra các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi, và trong trường hợp nghiêm trọng, có thể làm suy giảm trí nhớ và khả năng tập trung.

Benzen, chẳng hạn, được Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) xếp loại là chất có thể gây ung thư cho con người. Việc tiếp xúc kéo dài với benzen và các VOCs tương tự có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư.

Chì là một thành phần đáng lo ngại khác, đặc biệt là trong các loại sơn cũ. Mặc dù việc sử dụng chì trong sơn hiện đại đã được kiểm soát chặt chẽ, nó vẫn có thể tồn tại trong các công thức cũ, đặc biệt khi cải tạo các tòa nhà cũ.

Việc tiếp xúc với chì có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thần kinh, dẫn đến mất trí nhớ, khó tập trung và các suy giảm về nhận thức khác. Trẻ em đặc biệt dễ bị ngộ độc chì, điều này có thể dẫn đến các vấn đề về học tập, hành vi và chậm phát triển. Hơn nữa, việc tiếp xúc với chì còn có thể gây tổn thương thận, với thời gian tiếp xúc lâu dài có thể dẫn đến suy thận.

Formaldehyde thường được sử dụng trong sơn để tăng cường độ bền và đẩy nhanh quá trình khô. Dù có nhiều tiện ích, formaldehyde lại là một chất kích thích mạnh với những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Nó có thể gây kích ứng đường hô hấp, làm chảy nước mắt, đau họng và ho. Đáng lo ngại hơn, formaldehyde được IARC xếp loại là chất gây ung thư đã biết, với việc tiếp xúc lâu dài có liên quan đến các loại ung thư như ung thư vòm họng và bệnh bạch cầu. Một số người cũng có thể gặp phải các phản ứng dị ứng với formaldehyde (một hợp chất hóa học đơn giản, là một khí không màu, có mùi hăng mạnh, và dễ bay hơi), bao gồm phát ban và ngứa.

Ngoài VOCs, chì và formaldehyde (một hợp chất hóa học đơn giản, là một khí không màu, có mùi hăng mạnh, và dễ bay hơi), sơn còn có thể chứa các kim loại nặng khác như thủy ngân và cadmium, gây ra các rủi ro sức khỏe đáng kể. Thủy ngân cực kỳ độc hại đối với hệ thần kinh và thận, với việc tiếp xúc lâu dài có thể dẫn đến tổn thương hệ thần kinh và suy thận. Tiếp xúc với cadmium (một kim loại nặng) có thể gây tổn thương xương và thận, và cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư.

Phthalates là một nhóm hóa chất khác thường được sử dụng trong sơn như chất làm dẻo để tăng cường tính linh hoạt và độ bền. Tuy nhiên, phthalates có thể gây ra những tác động có hại cho sức khỏe con người. Chúng được biết đến như những chất phá vỡ nội tiết, có thể thay đổi mức hormone và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe sinh sản và phát triển. Một số người cũng có thể gặp phải các phản ứng dị ứng với phthalates, biểu hiện bằng phát ban và ngứa.

Để giảm thiểu các rủi ro sức khỏe này, có thể áp dụng một số chiến lược. Lựa chọn các sản phẩm sơn có mức VOC thấp hoặc không chứa VOC là một cách hiệu quả để giảm thiểu sự tiếp xúc với các khí độc hại. Thị trường hiện nay cung cấp nhiều loại sơn thân thiện với môi trường, được làm từ các nguyên liệu tự nhiên và không chứa các thành phần độc hại. Những sản phẩm này giảm đáng kể rủi ro cho sức khỏe. Việc thông gió đúng cách trong và sau khi sơn là điều cần thiết; đảm bảo rằng các phòng được thông thoáng sẽ giúp làm giảm khí sơn và giảm thiểu sự tiếp xúc lâu dài. Ngoài ra, tuân thủ hướng dẫn sử dụng sản phẩm sơn và sử dụng thiết bị bảo vệ như khẩu trang và găng tay cũng giúp giảm thiểu rủi ro khi tiếp xúc với các chất độc hại.

Bằng cách nhận biết các thành phần độc hại phổ biến trong sơn và những nguy cơ tiềm ẩn của chúng đối với sức khỏe, chúng ta có thể chủ động bảo vệ sức khỏe của mình. Lựa chọn các sản phẩm sơn an toàn, thân thiện với môi trường, đảm bảo thông gió đầy đủ và tuân thủ các hướng dẫn an toàn sẽ đóng góp vào việc tạo ra một môi trường sống lành mạnh hơn. Hiểu biết và quản lý các rủi ro liên quan đến sơn sẽ giúp chúng ta tạo ra những không gian an toàn hơn cho bản thân và những người thân yêu, cuối cùng đến sức khỏe và hạnh phúc hơn.