Điều kiện đường xá có tác động đáng kể đến an toàn lái xe, bao gồm những ngày mưa hoặc ngày sương mù, đường có băng và tuyết cũng như đường lầy lội.
Những điều kiện này đều có thể gây ra những rủi ro nhất định đối với an toàn đường bộ.
Tác động của những ngày mưa ảnh hưởng đến việc an toàn khi lái xe:
Khi lái xe dưới trời mưa, đường trở nên trơn trượt, tầm nhìn giảm, hệ số bám của đường giảm (tỷ lệ giữa lực kéo để đẩy bánh đầu máy và trọng lượng bám dính của đầu máy), khiến đầu máy dễ bị trượt. Vì vậy, người lái xe cần giảm tốc độ, duy trì khoảng cách an toàn, tránh phanh gấp, chú ý kiểm soát tốc độ và ổn định vô lăng.
Tác động của những ngày sương mù đến việc lái xe an toàn:
Sương mù làm giảm tầm nhìn, khó nhìn rõ, mặt đường ẩm ướt làm tăng nguy cơ va chạm từ phía sau khi bám sát các phương tiện khác.
Người lái xe nên duy trì khoảng cách, sử dụng đèn sương mù và đèn cốt, chú ý quan sát tình trạng đường phía trước, tránh phanh hoặc tăng tốc đột ngột, đồng thời lắng nghe âm thanh từ các phương tiện và mặt đường để luôn cảnh giác.
Tác động của đường băng và tuyết đến việc lái xe an toàn:
Tác động chính của đường băng và tuyết là bề mặt trơn trượt, độ ổn định của xe giảm, hiệu suất phanh kém hơn và ánh sáng phản chiếu do tuyết khiến người lái xe bị chói và gây ảo giác. Người lái xe cần giảm tốc độ, duy trì khoảng cách an toàn, tránh phanh gấp, cua gấp, chú ý kiểm soát tốc độ và giữ vô lăng ổn định.
Tác động của đường lầy lội ảnh hưởng đến việc lái xe an toàn:
Mặt đường lầy lội có đặc điểm là bề mặt mềm và dính, lực cản lái xe cao, giảm độ bám dính và tăng nguy cơ trượt bánh xe. Khi sử dụng phanh, bánh xe dễ bị trượt bánh dẫn đến tai nạn giao thông.
Người lái xe cần giảm tốc độ, duy trì khoảng cách an toàn, tránh phanh gấp, cua gấp, chú ý kiểm soát tốc độ và độ ổn định của vô lăng.
Các yếu tố khác ảnh hưởng đến việc lái xe an toàn:
Đặc điểm của người lái xe:
Các yếu tố như tuổi tác, kinh nghiệm lái xe, trình độ học vấn, tiền sử bệnh và cảm xúc ảnh hưởng đáng kể đến lỗi và hành vi vi phạm của người lái xe. Các nghiên cứu chỉ ra rằng những người lái xe trẻ tuổi phải đối mặt với nguy cơ va chạm cao hơn do họ theo đuổi cảm giác mạnh và hành vi chạy quá tốc độ.
Tốc độ của người lái xe luôn gắn liền với xác suất xảy ra va chạm, vì tốc độ xe tăng lên sẽ làm tăng tác động của va chạm.
Ngoài ra, tốc độ cao hơn khiến người lái xe có ít thời gian hơn để phản ứng với các tình huống an toàn quan trọng. Các trạng thái cảm xúc ảnh hưởng đáng kể đến hành vi lái xe, với sự tức giận làm tăng tải nhận thức và tăng nguy cơ va chạm lên 9,8 lần.
Sự xao lãng:
Sự mất tập trung của người lái xe đề cập đến việc chuyển sự chú ý từ các hoạt động quan trọng để lái xe an toàn sang các hoạt động cạnh tranh, trong khi việc lái xe không chú ý đề cập đến việc "giảm sự chú ý đến các hoạt động quan trọng để lái xe an toàn khi không có các hoạt động cạnh tranh".
Bằng chứng cho thấy rằng sự mất tập trung là nguyên nhân dẫn đến va chạm, với các thói quen như sử dụng các thiết bị cá nhân (ví dụ: điện thoại), trò chuyện với hành khách, sử dụng hệ thống giải trí trong xe và kiểm tra các thiết bị trong xe. Những hành động này làm chuyển hướng sự chú ý của người lái xe khỏi việc điều khiển phương tiện.
Sự mất tập trung của người lái xe có thể được phân thành ba loại: mất tập trung tầm nhìn (nhìn vào hành khách hoặc điện thoại), mất tập trung bằng tay (nhắn tin, sử dụng hệ thống thông tin giải trí) và mất tập trung về nhận thức (trò chuyện với hành khách hoặc qua điện thoại). Những yếu tố gây xao nhãng về thị giác và hành động có tác động nghiêm trọng nhất đến hiệu suất lái xe vì chúng khiến người lái xe phải rời mắt khỏi tầm nhìn.
Tóm lại, việc tuân thủ các quy tắc lái xe an toàn phù hợp với các điều kiện đường sá khác nhau là điều tối quan trọng để đảm bảo an toàn đường bộ và ngăn ngừa tai nạn. Bằng cách duy trì và điều chỉnh tốc độ và giữ khoảng cách thích hợp, người lái xe có thể di chuyển qua các điều kiện khó khăn một cách tự tin và an toàn.