Bạn có thể nhận thấy thời gian chờ đợi để mua xe mới lâu hơn hoặc số lượng mẫu xe tại các đại lý xe hơi ít hơn.

Một thủ phạm đáng ngạc nhiên gây ra sự chậm lại này không phải là sơn hay lốp xe mà là những con chip máy tính nhỏ, còn được gọi là chất bán dẫn.

Những linh kiện thiết yếu này kiểm soát mọi thứ, từ hiệu suất động cơ đến hệ thống thông tin giải trí, biến chúng thành xương sống của những chiếc xe hiện đại. Tình trạng thiếu hụt chất bán dẫn ô tô trên toàn cầu đã làm gián đoạn sản xuất, khiến cả nhà sản xuất lẫn người tiêu dùng đều không có được thiết bị quan trọng này.

Tại sao chip lại quan trọng trong ô tô

Xe cộ ngày nay giống như những chiếc máy tính trên bánh xe hơn bao giờ hết. Chất bán dẫn cung cấp năng lượng cho các hệ thống quan trọng, bao gồm bộ điều khiển động cơ, cảm biến phanh, túi khí, định vị GNSS và thậm chí cả kiểm soát hành trình thích ứng. Nếu không có những con chip này, ngay cả những tính năng đơn giản như bật đèn pha cũng có thể bị ảnh hưởng trên ô tô hiện đại.

Nhu cầu ngày càng tăng đối với xe điện (EV) và các tính năng an toàn tiên tiến đã khiến ô tô ngày càng phụ thuộc vào chip. Một chiếc xe sử dụng động cơ đốt trong tiêu chuẩn có thể sử dụng khoảng 1.000 chip, trong khi một số xe điện cao cấp và xe sang sử dụng hơn 3.000 chip. Sự phụ thuộc này khiến ngành công nghiệp ô tô rất nhạy cảm với sự gián đoạn nguồn cung chip.

Nguyên nhân gây ra tình trạng thiếu hụt

Một số yếu tố đã hội tụ để tạo ra cuộc khủng hoảng này.

Sự gián đoạn do đại dịch: Khi các nhà máy đóng cửa do COVID-19, sản lượng chip đã giảm mạnh. Khi nhu cầu phục hồi trở lại, năng lực sản xuất không thể theo kịp.

Nhu cầu điện tử tăng vọt: Các thiết bị điện tử tiêu dùng như máy tính xách tay, điện thoại thông minh và máy chơi game cũng cần chip, cạnh tranh để giành được cùng một dây chuyền sản xuất.

Chuỗi cung ứng phức tạp: Chất bán dẫn đòi hỏi quy trình sản xuất chuyên môn hóa cao. Việc xây dựng nhà máy mới hoặc mở rộng nhà máy hiện có mất nhiều năm và hàng tỷ đô la. Ngay cả những gián đoạn nhỏ cũng có thể ảnh hưởng đến toàn bộ chuỗi cung ứng ô tô.

Tác động đến sản xuất ô tô

Tình trạng thiếu hụt đã buộc nhiều nhà sản xuất ô tô phải tạm thời cắt giảm sản xuất hoặc ưu tiên một số mẫu xe nhất định hơn các mẫu xe khác. Dây chuyền lắp ráp đã bị tạm dừng do thiếu chip khiến việc hoàn thiện xe trở nên bất khả thi, khiến các nhà máy hoạt động không hiệu quả và các đại lý bị hạn chế về hàng tồn kho.

Người tiêu dùng đang cảm nhận được những ảnh hưởng thông qua giá cả tăng cao, thời gian giao hàng lâu hơn và ít lựa chọn hơn. Một số người mua thậm chí có thể phải chấp nhận các mẫu xe có ít tính năng hơn, vì các tùy chọn công nghệ cao như màn hình cảm ứng, cảm biến tiên tiến và tính năng kết nối phụ thuộc rất nhiều vào chất bán dẫn.

Các chiến lược nhà sản xuất đang áp dụng

Các nhà sản xuất ô tô đang thích ứng để tồn tại trong tình trạng thiếu hụt, sử dụng các chiến lược sáng tạo để duy trì hoạt động sản xuất:

Ưu tiên các mẫu xe có nhu cầu cao: Các công ty tập trung chip hiện có vào những chiếc xe có lợi nhuận cao hoặc phổ biến nhất, trì hoãn các mẫu xe ít quan trọng hơn.

Điều chỉnh tính năng xe: Một số xe được giao mà không có các tính năng công nghệ không cần thiết, cho phép tiếp tục sản xuất trong khi chờ chip.

Đảm bảo hợp đồng cung ứng: Các nhà sản xuất đang đàm phán các thỏa thuận dài hạn với các nhà cung cấp chip để đảm bảo nguồn cung ổn định, giảm thiểu nguy cơ thiếu hụt đột ngột.

Mẹo dành cho người tiêu dùng trong thời kỳ thiếu hụt

Đối với những người mua đang tìm kiếm thị trường khó khăn này, có nhiều cách để giúp quá trình này dễ dàng hơn:

Lên kế hoạch trước: Dự kiến ​​thời gian chờ đợi lâu hơn và linh hoạt trong việc lựa chọn mẫu xe hoặc tính năng.

Cân nhắc xe đã qua sử dụng hoặc xe đã được chứng nhận: Hàng tồn kho có thể dồi dào hơn trên thị trường thứ cấp.

Luôn cập nhật: Theo dõi thông tin cập nhật từ nhà sản xuất về tình trạng sẵn có của chip, vì điều này có thể ảnh hưởng đến lịch trình giao hàng và giá cả.

Nhìn về phía trước

Tình trạng thiếu hụt chip đã phơi bày mức độ phụ thuộc của ngành công nghiệp ô tô vào những linh kiện nhỏ bé này. Mặc dù các nhà máy bán dẫn mới đang được xây dựng và sản lượng đang dần tăng lên, nhưng sẽ cần thời gian để nguồn cung đáp ứng nhu cầu toàn cầu. Các nhà sản xuất cũng đang tìm cách đơn giản hóa việc sử dụng chip, cải thiện hiệu quả thiết kế và nội địa hóa sản xuất để giảm thiểu rủi ro trong tương lai.

Tình hình này cũng nhấn mạnh một bài học sâu sắc hơn: ô tô hiện đại không chỉ là những cỗ máy cơ khí mà còn là những thiết bị điện tử tinh vi. Chủ sở hữu xe trong tương lai sẽ được hưởng lợi từ việc hiểu biết về công nghệ bên trong xe của họ và các yếu tố toàn cầu ảnh hưởng đến sản xuất.

Suy nghĩ cuối cùng

Tình trạng thiếu hụt chất bán dẫn trong ngành ô tô không chỉ là một sự bất tiện—mà còn là một lời cảnh tỉnh cho cả ngành công nghiệp và người tiêu dùng. Bằng cách cập nhật thông tin, lên kế hoạch trước và hiểu rõ cách xe của bạn phụ thuộc vào những thành phần quan trọng này, bạn có thể điều hướng thị trường mà không gặp nhiều khó khăn.

Trong khi đó, các nhà sản xuất ô tô đang học cách xây dựng chuỗi cung ứng linh hoạt hơn, đảm bảo rằng thế hệ xe tiếp theo có thể ra khỏi dây chuyền lắp ráp một cách suôn sẻ, ngay cả khi xảy ra những gián đoạn bất ngờ.