Trong thế giới hối hả ngày nay, nhiều bệnh tật về thể chất có liên quan mật thiết đến căng thẳng về mặt cảm xúc.
Một tình trạng phổ biến và thường bị bỏ qua là viêm dạ dày do căng thẳng - tình trạng mất cân bằng tự nhiên của dạ dày do quá tải cảm xúc.
Hướng dẫn này cung cấp lời giải thích rõ ràng và dễ hiểu về cách vấn đề này phát triển, cách nhận biết và những gì có thể giúp khôi phục sự hòa hợp.
- Nguyên nhân gây bệnh
Viêm dạ dày do căng thẳng xảy ra khi áp lực cảm xúc — chẳng hạn như những thách thức trong sự nghiệp, thói quen sinh hoạt bị gián đoạn, căng thẳng về cảm xúc hoặc thời gian học tập căng thẳng — kích hoạt sự sản xuất quá mức dịch axit trong dạ dày.
Những chất lỏng này gây kích ứng niêm mạc dạ dày, dẫn đến khó chịu và khó tiêu.
- Tại sao điều này xảy ra
Các chuyên gia như tiến sĩ Michael Gershon nhấn mạnh: "Một phần lớn cảm xúc của chúng ta có lẽ bị ảnh hưởng bởi các dây thần kinh trong ruột."
- Đau bụng và nóng rát
Một trong những dấu hiệu sớm nhất là cảm giác nóng rát ở vùng bụng trên, thường cảm thấy ngay cả giữa các bữa ăn.
- Khó tiêu
Nhiều người bị đầy hơi, nặng bụng sau khi ăn và tiêu hóa chậm. Những triệu chứng này có thể kéo dài hàng ngày hoặc xuất hiện từng đợt tùy thuộc vào căng thẳng cảm xúc.
- Chán ăn và buồn nôn
Trong một số trường hợp, người bệnh báo cáo tình trạng chán ăn đáng kể, thỉnh thoảng buồn nôn hoặc thậm chí nôn mửa — đặc biệt là trong thời kỳ áp lực cao.
- Mệt mỏi và khó chịu
Tình trạng này có thể đi kèm với tình trạng mệt mỏi nói chung và đau bụng, làm tăng thêm căng thẳng và giảm năng lượng tổng thể.
- Cảm giác trào ngược
Một số người có thể bị trào ngược dịch lên cổ họng, được gọi là trào ngược, tình trạng này có thể nhẹ hoặc tái phát tùy thuộc vào mức độ căng thẳng của từng người.
- Tham khảo ý kiến chuyên gia
Chuyên gia phù hợp nhất để tham khảo ý kiến là bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa — một bác sĩ được đào tạo về quản lý hệ tiêu hóa. Một đánh giá đúng đắn sẽ giúp phân biệt viêm dạ dày do căng thẳng với các nguyên nhân tiềm ẩn khác như một số loại vi khuẩn hoặc phản ứng với thực phẩm.
- Chuẩn bị cho buổi hẹn khám
Việc theo dõi các triệu chứng tái phát và chia sẻ bất kỳ kết quả xét nghiệm gần đây nào với bác sĩ là rất hữu ích. Thông tin này giúp loại trừ các bệnh lý tiềm ẩn khác.
- Đánh giá lâm sàng
Trong quá trình khám, bác sĩ sẽ thu thập thông tin sức khỏe chi tiết và có thể ấn nhẹ vào bụng để phát hiện các vùng nhạy cảm. Nếu cần, có thể cân nhắc các xét nghiệm bổ sung như nội soi dạ dày, nhưng chỉ khi nghi ngờ các nguyên nhân khác hoặc các triệu chứng vẫn còn sau khi điều trị ban đầu.
- Điều chỉnh thói quen sinh hoạt
Để giảm viêm dạ dày do căng thẳng, những thay đổi nhỏ trong lối sống là chìa khóa. Đi bộ ngoài trời, tập hít thở sâu hoặc tham gia lớp học thư giãn có hướng dẫn đều có thể giúp khôi phục sự cân bằng nội tại.
- Dinh dưỡng đúng mục tiêu
Một chế độ dinh dưỡng ưu tiên rau củ, protein nhẹ như thịt gia cầm nạc hoặc cá, và trái cây thường được khuyến nghị. Tốt nhất nên hạn chế tối đa các thực phẩm gây kích ứng dạ dày — chẳng hạn như đồ chiên rán, nước sốt đậm đà, hoặc các thành phần kích thích cao. Theo Tiến sĩ Robynne Chutkan, loại thuốc được kê đơn phổ biến nhất trong phòng khám tiêu hóa của tôi thực ra là sinh tố rau xanh.
- Vận động và hoạt động
Hoạt động thể chất nhẹ nhàng hỗ trợ tiêu hóa và giảm áp lực cảm xúc. Một giờ đi bộ giữa thiên nhiên hoặc đạp xe thường xuyên có thể tạo ra sự khác biệt đáng kể.
- Liệu pháp hỗ trợ
Trong một số trường hợp, hỗ trợ trị liệu ngắn hạn hoặc các kỹ thuật quản lý căng thẳng có thể mang lại lợi ích bổ sung. Thực hành các bài tập nhận thức và thư giãn thường là một bổ sung hữu ích.
- Rủi ro dài hạn
Nếu không được giải quyết, tình trạng kích ứng kéo dài ở niêm mạc dạ dày có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như loét hoặc khó chịu mãn tính, ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống hàng ngày.
- Chăm sóc phòng ngừa
Việc phát hiện sớm vấn đề và điều chỉnh thói quen phù hợp có thể ngăn ngừa tình trạng bệnh trở nặng hơn và cải thiện sức khỏe tiêu hóa tổng thể.
Để tìm kiếm một cuộc sống bình tĩnh và cân bằng hơn, việc hiểu được mối liên hệ giữa cảm xúc và tiêu hóa là một bước tiến tới một cuộc sống khỏe mạnh hơn. Viêm dạ dày do căng thẳng không chỉ là vấn đề về dạ dày — đó là tín hiệu từ cơ thể đang yêu cầu được chăm sóc và quan tâm tốt hơn.
Thông qua các thói quen chánh niệm, chế độ dinh dưỡng đơn giản và sự hỗ trợ tinh thần, bạn có thể khôi phục lại sự thoải mái và sức sống, từng bước một.