Các bạn thân mến, bóng bầu dục Mỹ là một trong những môn thể thao phổ biến nhất tại Hoa Kỳ, thu hút hàng triệu người hâm mộ nhờ sự kịch tính và mãnh liệt của nó.
Dù có nguồn gốc từ môn rugby, bóng bầu dục Mỹ đã phát triển theo thời gian và hình thành hệ thống luật lệ cũng như đặc trưng riêng biệt.
Bài viết này khám phá lịch sử hình thành và phát triển của bóng bầu dục Mỹ, từ những ngày sơ khai đến phiên bản hiện đại mà chúng ta biết ngày nay.
Nguồn gốc của bóng bầu dục Mỹ có thể truy về cuối thế kỷ 19, khi rugby bắt đầu được chơi tại Bắc Mỹ. Rõ ràng rằng môn thể thao này cần được điều chỉnh để phù hợp hơn với vận động viên Mỹ. Walter Camp, một sinh viên tại Đại học Yale, là nhân vật chủ chốt trong quá trình biến đổi này. Camp đề xuất nhiều thay đổi quan trọng định hình môn thể thao, bao gồm hệ thống down, đường giao bóng (snap), hệ thống điểm, các quy tắc an toàn và hệ thống tuyến tấn công. Những đổi mới này đã đặt nền móng cho bóng bầu dục Mỹ.
Walter Camp, sinh năm 1859 tại New Britain, Connecticut, được xem là “cha đẻ của bóng bầu dục Mỹ”. Ông thi đấu cho đội bóng Yale từ năm 1876 đến 1882 với vai trò halfback và nổi tiếng nhờ khả năng chạy và sút bóng. Nhưng ngoài kỹ năng thi đấu, Camp còn là người có tầm ảnh hưởng lớn trong việc tạo lập luật chơi. Ông đóng vai trò quan trọng trong việc thành lập Hiệp hội Bóng bầu dục Liên trường (IFA) vào năm 1873 và góp phần tổ chức trận bóng liên trường chính thức đầu tiên. Đóng góp lớn nhất của ông chính là hệ thống down và đường chuyền về phía trước (forward pass), giúp bóng bầu dục Mỹ khác biệt hoàn toàn so với rugby.
Trong đầu thế kỷ 20, bóng bầu dục Mỹ tiếp tục thay đổi mạnh mẽ. Nhiều điều chỉnh liên quan đến cách tính điểm và lối chơi được áp dụng. Ví dụ, năm 1904, điểm cho cú field goal được giảm từ 5 xuống còn 4, và đến năm 1909 giảm tiếp còn 3 điểm. Năm 1906, việc hợp pháp hóa đường chuyền về phía trước đã tạo ra bước ngoặt lớn, mở đường cho phong cách thi đấu hiện đại.
Những ngày đầu, người chơi hầu như không có đồ bảo hộ như ngày nay. Mãi đến năm 1892, thiết bị bảo vệ mặt đầu tiên còn gọi là “Nose Armour”—mới xuất hiện nhằm giảm chấn thương vùng mũi. Khi cường độ thi đấu ngày càng tăng, nhiều trang bị bảo hộ mới được phát triển, bao gồm cả mũ bảo hiểm hiện đại.
Giải Bóng bầu dục Quốc gia (NFL) chính thức được thành lập vào năm 1920, nhưng nguồn gốc của nó có thể truy về những giải đấu liên trường và chuyên nghiệp trước đó. Năm 1876, đại diện của Harvard, Yale, Princeton và Columbia đã cùng nhau thiết lập bộ luật đầu tiên cho bóng bầu dục Mỹ. Dù dựa trên rugby, bộ luật này đã giới thiệu khái niệm touchdown và tạo nên nền tảng khác biệt. Theo thời gian, NFL phát triển mạnh và trở thành giải đấu chuyên nghiệp hàng đầu như hiện nay.
Trong suốt lịch sử, bóng bầu dục Mỹ liên tục thay đổi để cải thiện chất lượng thi đấu. Năm 1974, NFL thực hiện nhiều thay đổi nhằm cạnh tranh với một giải đấu đối thủ đang nổi lên. Những điều chỉnh quan trọng bao gồm lùi cột gôn về phía sau, giảm mức phạt cho một số lỗi, và thay đổi quy tắc va chạm giữa hậu vệ và người bắt bóng. Những thay đổi này góp phần tạo nên phong cách thi đấu nhanh, hấp dẫn và cạnh tranh mà người hâm mộ chứng kiến ngày nay.
Việc áp dụng phát lại trong bóng bầu dục Mỹ từng gây ra tranh luận. Một số người cho rằng nó làm gián đoạn trận đấu, trong khi số khác tin rằng nó giúp đảm bảo tính công bằng và chính xác. NFL bắt đầu thử nghiệm phát lại từ thập niên 1970 nhưng đến năm 1986 mới chính thức đưa vào sử dụng. Từ đó đến nay, công nghệ này đã trở thành một phần quan trọng, hỗ trợ trọng tài xem xét những pha bóng then chốt.
Super Bowl là sự kiện lớn nhất của bóng bầu dục Mỹ, thu hút hàng triệu người xem trên toàn thế giới. Đây là trận đấu cuối cùng của mùa giải NFL, nơi các nhà vô địch của AFC và NFC đối đầu để tranh Cúp Vince Lombardi. Super Bowl đầu tiên diễn ra năm 1967 sau khi NFL và AFL hợp nhất. Trải qua nhiều thập kỷ, Super Bowl không chỉ là một trận đấu mà nó trở thành sự kiện văn hóa với những màn biểu diễn, quảng cáo đình đám và không khí lễ hội đặc trưng.
Bóng bầu dục Mỹ đã trải qua hành trình dài từ cuối thế kỷ 19 đến ngày nay. Từ nguồn gốc rugby đến vị thế là một trong những môn thể thao được yêu thích nhất thế giới, trò chơi đã không ngừng đổi mới và phát triển. Những đóng góp của Walter Camp, sự ra đời của NFL, cùng những thay đổi về luật và công nghệ đã góp phần tạo nên môn thể thao hiện đại. Super Bowl—đỉnh cao của mùa giải—vẫn tiếp tục chinh phục trái tim hàng triệu người hâm mộ và chứng minh sức hút bền vững của bóng bầu dục Mỹ.