Chúng ta thường thấy các bài đăng khẳng định cây trồng trong nhà là máy lọc không khí tự nhiên, có khả năng loại bỏ độc tố, bụi bẩn và thậm chí cả vi khuẩn. Nghe có vẻ dễ chịu và thân thiện với môi trường, nhưng sự thật lại hơi khác một chút.

Hiểu được những gì cây xanh có thể làm—và không thể làm—sẽ giúp chúng ta đưa ra những lựa chọn thông minh hơn cho ngôi nhà của mình. Hôm nay, hãy cùng phân tích ba lầm tưởng phổ biến về lọc không khí và khám phá cách chúng ta có thể sử dụng cây xanh một cách hiệu quả.

Lầm tưởng 1: Cây xanh có thể thanh lọc hoàn toàn không khí trong nhà

Một trong những quan niệm phổ biến nhất là chỉ cần đặt một vài cây xanh trong phòng là có thể làm sạch hoàn toàn không khí. Thực tế, cây xanh có hấp thụ một số chất độc hại và bụi, nhưng tác dụng của chúng rất nhỏ.

Ví dụ, cây lan chi, cây thường xuân và cây trầu bà có thể hấp thụ một lượng nhỏ formaldehyde và các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC) khác. Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy để loại bỏ đủ lượng chất ô nhiễm tạo ra sự khác biệt đáng kể trong một căn phòng tiêu chuẩn, chúng ta cần hàng chục, thậm chí hàng trăm cây. Điều này rõ ràng là không khả thi đối với hầu hết các ngôi nhà.

Máy lọc không khí với bộ lọc HEPA hoặc hệ thống thông gió phù hợp hoạt động nhanh hơn nhiều và bao phủ diện tích rộng hơn bất kỳ loại cây trồng trong nhà nào. Vì vậy, mặc dù cây xanh có thể giúp ích đôi chút, nhưng nó không thể thay thế thiết bị chuyên dụng để xử lý ô nhiễm không khí nghiêm trọng trong nhà.

Lầm tưởng 2: Tất cả các loại cây đều có khả năng làm sạch không khí như nhau

Một quan niệm sai lầm phổ biến khác là bất kỳ loại cây nào cũng mang lại lợi ích như nhau. Thực tế, mỗi loại cây có khả năng khác nhau: một số loại cây có khả năng giữ bụi hiệu quả, trong khi những loại khác lại hấp thụ một lượng nhỏ độc tố.

Các loại cây lá lớn, như cây cao su và cây trầu bà, rất hiệu quả trong việc giữ bụi nhờ diện tích bề mặt rộng. Các loại cây CAM, chẳng hạn như lô hội và xương rồng, hấp thụ CO₂ vào ban đêm, rất lý tưởng cho phòng ngủ. Trong khi đó, cây lan chi và cây thường xuân có thể hấp thụ một chút VOC trong các phòng mới được cải tạo.

Vị trí đặt cây cũng quan trọng không kém loại cây. Để đạt hiệu quả, nên đặt cây gần những khu vực bụi hoặc chất ô nhiễm xâm nhập, chẳng hạn như cửa sổ, cửa ra vào hoặc các góc có luồng không khí kém. Việc đặt cây ngẫu nhiên sẽ không mang lại hiệu quả thanh lọc không khí đáng kể, vì vậy chúng ta phải lên kế hoạch cẩn thận.

Lầm tưởng 3: Cây xanh có thể khử mùi và diệt khuẩn

Một hiểu lầm lớn là cây xanh có thể xử lý mùi hôi hoặc giảm vi khuẩn. Thực tế, chúng hầu như không có tác dụng gì đối với mùi nấu nướng, mùi phòng tắm hoặc các chất ô nhiễm trong nhà. Chúng cũng không loại bỏ được vi khuẩn hoặc vi-rút trong không khí.

Nếu chúng ta muốn giảm mùi hôi hoặc vi khuẩn trong không khí, thông gió, bộ lọc than hoạt tính hoặc máy lọc không khí có chức năng HEPA hoặc UV là những giải pháp thực sự. Cây xanh chỉ mang tính hỗ trợ - chúng không thể thay thế những phương pháp chính này.

Cách sử dụng cây xanh thông minh cho không khí trong lành

Dù cây xanh không phải là máy lọc không khí thần kỳ, chúng vẫn có thể mang lại những lợi ích khiêm tốn cho không khí, đồng thời cải thiện không gian sống của chúng ta. Cách thực hiện như sau:

- Chọn đúng loại cây: Đối với bụi, hãy chọn những loại cây lá rộng hoặc có kết cấu như cây cao su và trầu bà. Đối với khả năng hấp thụ VOC nhẹ, cây lan chi và cây thường xuân là phù hợp. Đối với phòng ngủ, hãy cân nhắc những loại cây CAM thân thiện với ban đêm như lô hội hoặc xương rồng.

- Chăm sóc cây đúng cách: Bụi có thể làm tắc nghẽn lỗ chân lông trên lá, vì vậy hãy lau lá hàng tuần. Tránh tưới quá nhiều nước, vì điều này có thể dẫn đến nấm mốc phát triển trong đất. Để cây độc xa tầm tay trẻ em hoặc thú cưng.

- Kết hợp với các giải pháp thực tế: Luôn sử dụng hệ thống thông gió hoặc máy lọc không khí làm phương pháp chính để cải thiện chất lượng không khí. Cây xanh nên là một yếu tố hỗ trợ - hỗ trợ và trang trí, chứ không phải là yếu tố thay thế.

- Lưu ý về kích thước và số lượng cây: Một vài cây được trồng đúng vị trí là đủ cho hầu hết các phòng. Việc trồng quá nhiều cây không làm tăng đáng kể hiệu quả thanh lọc và đôi khi có thể gây ra vấn đề về bảo trì.

Tại sao cây xanh vẫn quan trọng

Dù có những hạn chế, cây xanh vẫn là người bạn đồng hành quý giá trong nhà. Chúng giúp cải thiện tâm trạng, tô điểm thêm vẻ đẹp và mang lại cảm giác kết nối tinh tế với thiên nhiên. Chỉ riêng những lợi ích về mặt tâm lý cũng đủ khiến chúng trở nên đáng giá.

Ngoài ra, những cải thiện nhỏ về không khí mà chúng mang lại—như thu giữ bụi và cân bằng nhẹ oxy và CO₂—có thể bổ sung cho các biện pháp làm sạch không khí khác. Điều quan trọng là phải đánh giá đúng lợi ích thực sự của chúng mà không kỳ vọng chúng sẽ giải quyết được các vấn đề ô nhiễm không khí nghiêm trọng.

Tận hưởng không gian xanh một cách thông minh

Thật thú vị khi tưởng tượng cây xanh như những anh hùng nhỏ bé làm sạch không khí. Nhưng hiểu được sự thật về những lời đồn này sẽ giúp chúng ta giữ những kỳ vọng thực tế. Cây xanh có thể làm cho ngôi nhà của chúng ta trở nên hấp dẫn hơn, cải thiện chất lượng không khí một chút và nâng cao tâm trạng của chúng ta—nhưng chúng không thể thay thế hệ thống thông gió hoặc máy lọc không khí phù hợp.

Bằng cách lựa chọn cây xanh phù hợp, bố trí hợp lý và kết hợp với các giải pháp làm sạch không khí thực tế, chúng ta có thể tận hưởng vẻ đẹp và lợi ích dịu nhẹ của chúng một cách an toàn. Hãy coi cây xanh như một người bạn đồng hành hữu ích, mang lại sự tươi mát và thoải mái cho cuộc sống hàng ngày mà vẫn đảm bảo tính thiết thực.