Mỗi bậc cha mẹ đều biết rằng khi học một điều mới, trẻ thường tiến bộ rất nhanh trong giai đoạn đầu. Nhưng khi đạt đến một mức độ kỹ năng nhất định, việc bước thêm một bước nữa lại trở nên khó khăn hơn.

Nếu thiếu sự kiên trì, trẻ có thể bỏ cuộc hoàn toàn. Kiên trì — hay còn gọi là sự quyết tâm — là yếu tố then chốt trong quá trình phát triển và trưởng thành của trẻ.

Vậy, chúng ta có thể làm gì để giúp con hình thành phẩm chất quan trọng này? Hãy cùng tìm hiểu những cách thực tế để nuôi dưỡng tinh thần bền bỉ ở trẻ.

Khuyến khích và bảo vệ sở thích của trẻ

Một trong những cách hiệu quả nhất để xây dựng sự kiên trì ở trẻ là nuôi dưỡng những sở thích tự nhiên của chúng. Sở thích khơi dậy niềm hứng thú, từ đó thúc đẩy trẻ tham gia vào các hoạt động với nhiều nỗ lực và tận tâm hơn. Là cha mẹ, chúng ta nên cố gắng biến việc học và các hoạt động hằng ngày trở nên vui vẻ, hấp dẫn hơn — có thể bằng cách lồng ghép trò chơi, thi đua, biểu diễn hoặc kể chuyện. Khi quá trình trở nên thú vị và đầy cảm hứng, trẻ không chỉ tập trung hơn mà còn có động lực để theo đuổi đến cùng. Cách tiếp cận này giúp trẻ nhận ra giá trị của việc kiên định với những gì mình bắt đầu, khiến việc vượt qua khó khăn trở nên dễ dàng hơn.

Giúp trẻ đặt ra mục tiêu cụ thể và khả thi

Việc đặt mục tiêu rõ ràng và có thể đạt được là yếu tố quan trọng để dạy trẻ sự kiên trì. Mục tiêu mang lại định hướng, giúp trẻ tập trung nỗ lực của mình. Khi có một mục tiêu cụ thể trong đầu, trẻ sẽ có xu hướng gắn bó và không dễ bỏ cuộc. Điều quan trọng là mục tiêu phải cụ thể và thực tế — tức là trẻ có thể chủ động làm việc để đạt được, đồng thời phù hợp với độ tuổi và khả năng hiện tại. Nếu mục tiêu quá dễ, trẻ sẽ không được thử thách; còn nếu quá khó, trẻ có thể nản lòng. Tìm được sự cân bằng là chìa khóa. Khi trẻ hoàn thành một mục tiêu, niềm vui chiến thắng sẽ tăng động lực, giúp trẻ sẵn sàng chinh phục thử thách tiếp theo. Quá trình này dần hình thành thói quen đặt mục tiêu và nỗ lực đạt được — nền tảng cho tư duy phát triển liên tục.

Dạy trẻ tự theo dõi tiến trình của bản thân

Sự kiên trì đòi hỏi khả năng tự nhận thức và theo dõi tiến độ. Vì vậy, điều quan trọng là trẻ cần học cách tự quan sát nỗ lực của mình. Cha mẹ có thể hỗ trợ bằng cách giúp trẻ ghi nhận quá trình hướng đến mục tiêu. Ví dụ, chúng ta có thể thường xuyên trò chuyện với con về tình hình thực hiện công việc, khuyến khích con tự đánh giá kết quả. Hãy khen ngợi khi trẻ cố gắng, đồng thời góp ý nhẹ nhàng, mang tính xây dựng khi con còn thiếu sót. Khi lớn hơn, trẻ có thể tự chủ hơn bằng cách sử dụng bảng theo dõi tiến độ hoặc biểu đồ tự đánh giá. Những công cụ này cũng có thể được chia sẻ với giáo viên để đảm bảo trẻ đi đúng hướng. Cuối cùng, việc học cách tự theo dõi giúp trẻ hình thành tính kỷ luật và duy trì nỗ lực ngay cả khi gặp khó khăn.

Làm gương cho con

Trẻ học được rất nhiều điều thông qua việc quan sát cha mẹ. Nếu chúng ta muốn con mình trở nên kiên trì, bản thân chúng ta cần làm gương trước. Dù là khi đang thực hiện một dự án cá nhân, đối mặt với thử thách khó khăn, hay cố gắng đạt được mục tiêu, hành động của chúng ta chính là lời dạy mạnh mẽ nhất. Khi trẻ thấy cha mẹ kiên định vượt qua khó khăn, chúng cũng sẽ học được tinh thần đó. Sự nhẫn nại, quyết tâm và cam kết của cha mẹ trong cuộc sống hằng ngày sẽ để lại ấn tượng sâu sắc, giúp trẻ nội hóa phẩm chất này và áp dụng vào trải nghiệm của riêng mình.

Biến việc học trở nên vui vẻ và hấp dẫn

Kiên trì không nhất thiết phải gắn liền với “ý chí sắt đá” — nó cũng có thể đến từ niềm vui trong quá trình học tập. Trẻ có xu hướng gắn bó với những gì khiến chúng cảm thấy hứng thú và được ghi nhận. Bằng cách lồng ghép những hoạt động học tập thú vị vào thói quen hằng ngày, chúng ta có thể giữ cho trẻ có động lực trong khi vẫn nuôi dưỡng sự bền bỉ. Những việc đơn giản như biến việc nhà thành trò chơi, biến giờ học thành thử thách, hoặc thưởng nhỏ khi trẻ hoàn thành nhiệm vụ đều giúp duy trì hứng thú. Khi học tập gắn liền với niềm vui, trẻ ít có xu hướng bỏ cuộc và hình thành thái độ tích cực với nỗ lực và sự kiên trì.

Kể cho trẻ nghe những câu chuyện về lòng kiên trì

Trẻ em rất thích nghe kể chuyện, và một cách tuyệt vời để dạy chúng về sự kiên trì là chia sẻ những câu chuyện truyền cảm hứng về những người vượt qua thử thách bằng nghị lực. Đó có thể là câu chuyện về các nhân vật lịch sử, vận động viên, hay thậm chí là những người xung quanh chúng ta — những ai đã kiên cường tiến bước dù đối mặt với khó khăn. Những câu chuyện này không chỉ khơi gợi trí tưởng tượng mà còn giúp trẻ hiểu rằng thành công đến từ sự bền bỉ, ngay cả trong nghịch cảnh. Qua đó, trẻ nhận ra rằng kiên trì là phẩm chất phổ quát dẫn đến thành tựu.

Việc xây dựng tinh thần kiên trì ở trẻ là nền tảng cho thành công trong cuộc sống. Bằng cách nuôi dưỡng sở thích, đặt mục tiêu hợp lý, khuyến khích tự theo dõi, làm gương và khiến việc học trở nên thú vị, chúng ta có thể giúp trẻ phát triển ý chí và quyết tâm cần thiết để thành công.

Là các bạn, chúng ta hoàn toàn có thể bắt đầu từ những bước nhỏ mỗi ngày để đảm bảo rằng con trẻ lớn lên với tinh thần bền bỉ, sẵn sàng đối mặt với thử thách bằng sự tự tin và kiên cường. Hãy bắt đầu ngay hôm nay — vì những thói quen nhỏ sẽ mang lại kết quả lớn!