Các bạn có bao giờ tự hỏi tại sao loài vẹt lại có thể bắt chước giọng nói của con người tốt đến vậy không? Những chú chim này không chỉ sặc sỡ và thông minh mà còn có khả năng đặc biệt trong việc bắt chước từ ngữ, hát những bài hát, thậm chí là kể chuyện cười hay chào hỏi mọi người.


Hôm nay, chúng ta sẽ cùng khám phá cách vẹt tạo ra âm thanh, lý do chúng bắt chước con người và liệu chúng có thực sự hiểu những gì mình nói hay không. Sẵn sàng cùng tìm hiểu nhé? Bắt đầu thôi!


Vẹt Tạo Ra Âm Thanh Như Thế Nào?


Để hiểu tại sao vẹt có thể bắt chước tiếng người, trước hết chúng ta cần biết cách chúng tạo ra âm thanh. Khác với con người — sử dụng dây thanh quản trong cổ họng để phát ra giọng nói — vẹt không có dây thanh quản. Thay vào đó, chúng có một cấu trúc đặc biệt gọi là syrinx, nằm ở phần cuối của khí quản. Syrinx có hai màng rung ở hai bên, và khi không khí đi qua, những màng này dao động để tạo ra âm thanh. Điều đáng kinh ngạc là vẹt có thể điều khiển độ căng và hình dạng của hai màng rung này một cách độc lập, cho phép chúng phát ra hai nốt khác nhau cùng lúc — giống như thể đang hát hòa âm với chính mình. Ngoài syrinx, vẹt còn sử dụng lưỡi theo cách rất đặc biệt. Lưỡi của chúng mềm, linh hoạt và có hình dạng khác lưỡi người — vuông và có nhiều cơ hơn. Khi không khí đi qua miệng, chúng có thể di chuyển lưỡi để tạo ra các âm tiết đơn giản, giúp giọng nói của chúng nghe giống tiếng người hơn.


Tại Sao Vẹt Lại Bắt Chước Tiếng Người?


Vẹt học thông qua quá trình “học xã hội”. Trong tự nhiên, chúng sống theo đàn và giao tiếp bằng âm thanh. Chúng thường bắt chước tiếng kêu của những con chim hoặc loài vật khác để thể hiện cảm xúc, ý định, hoặc để hòa nhập với bầy đàn. Khi được nuôi, vẹt coi con người như “ bầy đàn” mình. Để thu hút sự chú ý, nhận được lời khen hoặc phần thưởng, chúng bắt chước giọng nói và lời nói của chúng ta. Việc này giúp tăng cường mối liên kết xã hội giữa vẹt và con người. Khả năng học nói của mỗi chú vẹt phụ thuộc vào nhiều yếu tố: tuổi, giới tính, loài, tính cách và môi trường sống. Những con vẹt còn non thường học nhanh hơn vì đang ở giai đoạn phát triển giọng nói. Vẹt trống thường bắt chước nhiều hơn do bản năng thể hiện lãnh thổ và thu hút bạn tình. Các loài như vẹt xám châu Phi, vẹt Eclectus, cockatiel và cockatoo nổi tiếng với khả năng nói chuyện tuyệt vời. Mỗi chú vẹt đều có cá tính riêng. Có con năng động, tò mò; có con lại trầm lặng, e dè. Một môi trường chăm sóc chu đáo, có sự quan tâm và khuyến khích sẽ giúp chúng bắt chước nhiều hơn.


Liệu Vẹt Có Hiểu Những Gì Chúng Nói Không?


Đây là câu hỏi khó nhất. Một số chú vẹt rất thông minh có thể hiểu và sử dụng những từ hoặc câu đơn giản để thể hiện nhu cầu hay cảm xúc của mình. Ví dụ nổi tiếng nhất là chú vẹt xám châu Phi tên Alex, được một nhà khoa học huấn luyện suốt hơn 20 năm để nhận biết vật thể, màu sắc, hình dạng và con số — thể hiện trí thông minh tương đương một đứa trẻ nhỏ. Alex thậm chí còn biết nói những câu như “Wanna go back” (Muốn quay lại) khi mệt, hay “I’m sorry” (Xin lỗi) khi cảm nhận không khí căng thẳng. Tuy nhiên, phần lớn vẹt chỉ lặp lại âm thanh một cách máy móc mà không hiểu hết ý nghĩa của chúng. Việc bắt chước của chúng chủ yếu nhằm thu hút sự chú ý hoặc nhận phần thưởng. Dù có thể nói đúng lúc, điều đó không có nghĩa là chúng thật sự hiểu ngôn ngữ — giống như một chú chim hót theo giai điệu mà không hiểu lời bài hát.


Tại Sao Vẹt Có Thể Bắt Chước Giọng Người Nhưng Không Hiểu Hoàn Toàn?


Cấu tạo thanh âm đặc biệt và khả năng học hỏi mạnh mẽ giúp vẹt có thể bắt chước tiếng người. Tuy nhiên, việc chúng có thật sự hiểu được ý nghĩa đằng sau lời nói hay không vẫn cần thêm nhiều bằng chứng khoa học. Dù vậy, chúng ta vẫn nên trân trọng và chăm sóc những sinh vật tuyệt vời này, đối xử với chúng bằng sự tử tế — không xem chúng như món đồ chơi hay công cụ giải trí.


Lời Kết Gửi Đến Các Bạn


Vậy là giờ đây, các bạn đã biết khoa học kỳ diệu đằng sau khả năng nói của loài vẹt. Những chú chim này khiến chúng ta kinh ngạc với tài “nói chuyện” độc đáo, dù sự hiểu biết thật sự của chúng vẫn là một điều bí ẩn. Lần tới khi nghe một chú vẹt cất tiếng nói, hãy nhớ rằng đằng sau đó là cả một quá trình và khả năng đặc biệt đáng khâm phục. Hy vọng rằng bài viết này giúp các bạn hiểu và yêu quý hơn thế giới của loài vẹt. Vậy câu nói hay âm thanh yêu thích nhất của bạn từ loài vẹt là gì? Hãy chia sẻ cùng chúng mình nhé!


Cách Vẹt Có Thể Nói Giống Con Người: Lý Giải Đầy Bất Ngờ

Video của Midnight Questions