Có một khoảnh khắc kỳ lạ đang diễn ra trên các đường lái xe ở vùng ngoại ô và các ứng dụng đỗ xe trong thành phố trên khắp thế giới—mọi người chọn xe không chỉ vì giá cả mà còn vì cách họ sống.

Bạn đã bao giờ nhận thấy xe sedan đang ngày càng hiếm, trong khi SUV và các biểu tượng xe chia sẻ lại xuất hiện khắp nơi chưa? Động lực thúc đẩy những lựa chọn này không chỉ là công nghệ hay xu hướng mới. Đó là sự thay đổi về lối sống, kinh tế và giá trị.

SUV lên ngôi: Tâm lý của những lựa chọn lớn hơn

Hãy bắt đầu với sự bùng nổ của SUV. Sedan, từng là phương tiện phổ biến nhất trên đường, đang âm thầm bị thay thế. Chỉ riêng tại thị trường Hoa Kỳ, SUV và xe tải hiện chiếm gần 80% doanh số bán xe mới. Tại sao?

Nhận thức về an toàn: Nhiều người tiêu dùng cảm thấy an toàn hơn khi lái một chiếc xe lớn hơn, ngay cả khi dữ liệu thử nghiệm va chạm không phải lúc nào cũng ủng hộ nhận định đó. Chiều cao của SUV mang lại tầm nhìn đường tốt hơn, mang lại cho người lái cảm giác kiểm soát tốt hơn.

Linh hoạt trong phong cách sống: SUV có khả năng thích nghi — từ việc đi chợ, cắm trại đến đi chung xe với năm đứa trẻ và một chú chó. Nó phù hợp với cả gia đình và những người thích phiêu lưu.

Thời tiết và địa hình: Đối với những người sống ở khu vực có tuyết, sỏi đá hoặc đường nông thôn, hệ dẫn động bốn bánh toàn thời gian không chỉ là một tính năng — mà còn là sự an tâm.

Điều thú vị là thiết kế của SUV cũng đã phát triển. Chúng không còn là những chiếc xe ngốn xăng cồng kềnh nữa. Nhiều mẫu xe crossover hiện nay kết hợp hiệu suất của một chiếc sedan với cảm giác lái của một chiếc SUV, biến chúng thành một giải pháp hybrid hấp dẫn.

Sự trỗi dậy của xe điện: Không chỉ vì hành tinh

Bạn có thể đã thấy sự gia tăng đột biến trong các cuộc trò chuyện về xe điện (EV) và việc mua xe điện. Nhưng không chỉ ý thức bảo vệ môi trường mới là yếu tố thu hút người tiêu dùng.

Tiết kiệm chi phí dài hạn: Mặc dù chi phí ban đầu vẫn cao hơn trong nhiều trường hợp, EV hứa hẹn chi phí bảo dưỡng thấp hơn (không cần thay dầu hay gặp sự cố về động cơ) và chi phí nhiên liệu rẻ hơn đáng kể. Một phân tích của Consumer Reports năm 2023 cho thấy người lái xe EV đã tiết kiệm được 6.000–10.000 đô la trong suốt vòng đời của chiếc xe so với xe chạy bằng xăng.

Ưu đãi đô thị: Ở nhiều thành phố, EV đi kèm với các đặc quyền—làn đường ưu tiên, bãi đậu xe miễn phí, tín dụng thuế, hoặc thậm chí miễn phí tắc đường.

Sức hút công nghệ: Xe điện ngày nay thường đi kèm với bảng điều khiển đẹp mắt, tính năng tự lái và phần mềm liên tục được cập nhật — những tính năng hấp dẫn người mua công nghệ, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Chia sẻ hơn là sở hữu: Một thế hệ suy nghĩ lại về nhu cầu xe hơi

Giới trẻ ngày càng tự hỏi liệu họ có cần sở hữu một chiếc xe hơi hay không — đặc biệt là những người sống ở thành phố.

Linh hoạt về kinh tế: Việc sở hữu xe hơi đi kèm với những chi phí ẩn — bảo hiểm, sửa chữa, đỗ xe, khấu hao. Các dịch vụ như Zipcar, Turo, hoặc thậm chí cả dịch vụ cho thuê ngắn hạn đều cung cấp quyền truy cập mà không cần cam kết.

Tác động môi trường: Đối với những người lái xe ít hơn một hoặc hai lần một tuần, việc chia sẻ xe hơi phù hợp hơn với các mục tiêu phát triển bền vững. Tại sao lại sở hữu một tài sản mất giá và nằm im 90% thời gian?

Văn hóa ứng dụng: Người dùng ngày nay muốn mọi thứ theo yêu cầu — xe cộ, đồ ăn, giải trí. Việc chia sẻ xe hơi hoàn toàn phù hợp với tư duy đó, với việc đặt xe dễ dàng, chìa khóa kỹ thuật số và không cần giấy tờ.

Sở thích đã thay đổi như thế nào: Dòng thời gian của những thay đổi

Để hiểu được thị trường ngày nay, chúng ta cần xem xét lại nguồn gốc của nó:

• Những năm 1990: Xe sedan là vua. Việc sở hữu một chiếc ô tô là một cột mốc quan trọng.

• Những năm 2000: SUV trở nên phổ biến, nhưng phải đối mặt với sự phản đối vì mức tiêu thụ nhiên liệu kém.

• Những năm 2010: Sự trỗi dậy của những chiếc crossover nhỏ gọn và xe hybrid đời đầu. Công nghệ và tính bền vững đã được nhắc đến.

• Những năm 2020: Sự bùng nổ của xe điện, sự sụp đổ của xe sedan, sự gia tăng của dịch vụ đăng ký xe hơi và các giải pháp di chuyển trong đô thị.

Những thay đổi này không chỉ liên quan đến những gì có sẵn mà còn liên quan đến những gì mọi người coi trọng. Tính linh hoạt, tính bền vững, khả năng kiểm soát chi phí và sự tiện lợi giờ đây đóng vai trò lớn hơn lòng trung thành với thương hiệu hay truyền thống.

Điều này có nghĩa gì nếu bạn đang tìm kiếm xe

Nếu bạn đang lên kế hoạch mua xe tiếp theo—hoặc thậm chí đang tự hỏi liệu mình có cần mua một chiếc hay không—hãy tự hỏi:

1. Bạn lái xe thường xuyên như thế nào?

2. Bạn có coi trọng công nghệ và tính bền vững không?

3. Chi phí trả trước quan trọng hơn tiết kiệm trọn đời?

4. Bạn ưu tiên sự tiện lợi hay khả năng kiểm soát?

Câu trả lời của bạn có thể giải thích tại sao các quảng cáo xe điện cứ bám theo bạn, hoặc tại sao hàng xóm của bạn lại thuê một chiếc SUV hybrid thay vì mua một chiếc sedan cỡ lớn.

Lái xe vào tương lai

Sở thích của người tiêu dùng rất đa dạng, nhưng xu hướng chung thì rất rõ ràng: mọi người muốn những chiếc xe phù hợp với cuộc sống của họ, chứ không chỉ là ngân sách. Cho dù đó là tính thực dụng của một chiếc SUV, sự phấn khích về công nghệ của một chiếc xe điện, hay sự tự do khi sử dụng một đội xe chung, người lái xe hiện đại đang suy nghĩ lại về ý nghĩa của việc "sở hữu" một chiếc xe.

Lần tới khi bạn thấy một người bạn bán xe cũ - hoặc bỏ hẳn - đừng chỉ hỏi họ mua xe gì. Hãy hỏi tại sao. Câu trả lời đó có thể phản ánh tương lai của việc lái xe.