Khi chúng ta đi ngang qua cánh đồng hoa hướng dương đang nở rộ, thật khó để không dừng lại và ngắm nhìn - tất cả chúng dường như đều nhìn về cùng một hướng, như thể chúng đang ngắm nhìn thứ gì đó kỳ diệu trên bầu trời.

Nhưng bạn có bao giờ tự hỏi: "Tại sao hoa hướng dương luôn hướng về phía mặt trời?" Chúng ta hãy cùng nhau xem xét kỹ hơn và khám phá khoa học tuyệt vời đằng sau thói quen tuyệt đẹp này.

Tìm hiểu về hoa hướng dương

Hoa hướng dương là loài cây cao lớn, khỏe khoắn và tươi tắn thuộc họ cúc. Chúng ta thường thấy chúng cao từ 1 đến 3 mét, tùy thuộc vào giống và môi trường sinh trưởng. Một số loài chỉ có một thân cây dày, thẳng đứng, trong khi những loài khác phân nhánh gần ngọn. Hoa màu vàng óng của chúng thường nở từ tháng 7 đến tháng 9, và khi hoa tàn, cây sẽ bắt đầu tạo hạt. Sau khi hạt trưởng thành, toàn bộ cây sẽ dần héo úa và kết thúc vòng đời.

Tại sao chúng hướng về phía mặt trời

Một trong những điều thú vị nhất mà chúng ta nhận thấy về hoa hướng dương là cách chúng hướng về phía mặt trời vào ban ngày. Tuy nhiên, hành vi thú vị này không kéo dài mãi mãi. Nó chủ yếu xảy ra khi cây vẫn đang phát triển - trước khi hoa nở hoàn toàn. Trong giai đoạn này, lá và đầu hoa chuyển động theo ánh sáng mặt trời, bắt đầu từ phía đông vào buổi sáng và kết thúc ở phía tây vào buổi tối.

Tuy nhiên, có một điều đáng ngạc nhiên: một khi hoa hướng dương nở rộ, nó sẽ ngừng hướng về phía mặt trời. Nó chọn một hướng - thường là hướng đông - và duy trì hướng đó. Vì vậy, nếu chúng ta từng thấy một cánh đồng hoa hướng dương nở rộ, tất cả đều hướng về một hướng, có lẽ chúng đang cố định vị trí, chào đón ánh nắng ban mai.

Nhưng nó di chuyển như thế nào?

Hoa hướng dương không có mắt, vậy làm thế nào chúng "biết" mặt trời ở đâu? Bí mật nằm ở cách thân cây của chúng phát triển. Bên trong đầu ngọn của một cây hướng dương non, có một loại hormone thực vật gọi là auxin. Trợ thủ nhỏ bé này kiểm soát sự phát triển. Bí quyết là: auxin có xu hướng tập trung ở phía không hướng về phía mặt trời. Vì phía đó có nhiều auxin hơn, nó phát triển nhanh hơn phía có nắng. Điều đó khiến thân cây hơi cong về phía có ánh sáng. Thật thông minh, phải không?

Khi ngày trôi qua, sự khác biệt về tốc độ phát triển này giúp hoa hướng dương nhẹ nhàng hướng về phía mặt trời từ đông sang tây. Sau đó, vào ban đêm - khi không có mặt trời để hướng về - thân cây lại bắt đầu dịch chuyển về phía đông. Trên thực tế, vào khoảng 3 giờ sáng, hầu hết các bông hoa hướng dương non đã tự phục hồi, sẵn sàng bắt đầu một ngày mới hướng về phía mặt trời mọc.

Không chỉ là ánh sáng

Mặc dù ánh sáng mặt trời đóng vai trò lớn nhất trong điệu nhảy hàng ngày này, nhưng nó không phải là yếu tố duy nhất. Trọng lực cũng ảnh hưởng đến cách hoa hướng dương non chuyển động. Và còn một yếu tố khác nữa - một chất trong thực vật gọi là zeaxanthin (một loại sắc tố). Zeaxanthin được tìm thấy nhiều hơn ở phía có nắng của thân cây và có thể làm chậm sự phát triển của tế bào ở đó. Điều đó giúp tăng cường độ cong về phía mặt trời hơn nữa.

Vì vậy, giữa ánh sáng mặt trời, hormone, trọng lực và phản ứng hóa học khéo léo, hoa hướng dương đã thể hiện một trong những màn trình diễn duyên dáng nhất của tự nhiên.

Điều gì xảy ra khi chúng ngừng chuyển động?

Một khi hoa hướng dương nở, nó không cần phải đuổi theo mặt trời nữa. Các nhà khoa học tin rằng vị trí cố định - hướng về phía đông - giúp hoa ấm lên nhanh chóng vào buổi sáng. Một bông hoa ấm áp sẽ thu hút ong hơn, đồng nghĩa với việc thụ phấn nhiều hơn và tạo ra nhiều hạt hơn sau này. Vì vậy, mặc dù có vẻ như cây ngừng hoạt động, nhưng thực ra nó vẫn thông minh và có chiến lược.

Tại sao điều này lại quan trọng với chúng ta

Hiểu được cách hoa hướng dương hướng về mặt trời giúp chúng ta trân trọng những điều kỳ diệu nhỏ bé trong cuộc sống hàng ngày. Không chỉ là vẻ đẹp, mà còn là sự sinh tồn thông minh. Hoa hướng dương đã tìm ra cách để đón nhận nhiều ánh sáng nhất, phát triển mạnh mẽ và thu hút các loài thụ phấn - tất cả chỉ bằng cách "xoay đầu" đúng cách.

Hãy luôn ngẩng cao nhìn lên

Lần tới khi bạn nhìn thấy một bông hoa hướng dương, hãy dành một chút thời gian để chào đón nó. Nó không chỉ là một bông hoa xinh đẹp—mà còn là một nhà khoa học nhỏ đang lặng lẽ làm việc dưới ánh mặt trời. Thật tuyệt vời phải không?

Và đây là một thử thách thú vị: tại sao không trồng một bông hoa trong vườn hoặc ban công nhà bạn năm nay? Hãy ngắm nhìn nó lớn lên, chuyển mình và nở hoa—bạn sẽ cảm thấy như mình cũng là một phần trong hành trình của nó.

Hãy cho chúng tôi biết nếu bạn đã từng trồng hoa hướng dương hoặc nhận thấy chúng chuyển mình vào ban ngày. Chúng tôi rất muốn nghe những câu chuyện về hoa hướng dương của bạn! 🌻