Nhiếp ảnh là việc nắm bắt ánh sáng, và cách chúng ta sử dụng nó có thể tạo nên sự khác biệt cho bức ảnh. Dù bạn sử dụng máy ảnh DSLR hay điện thoại thông minh, hiểu biết về ánh sáng là một kỹ năng cơ bản mà mọi nhiếp ảnh gia đều phải thành thạo.

Không chỉ là việc lên khung hình hay sắp xếp đạo cụ; ánh sáng đóng vai trò quan trọng nhất trong việc quyết định chất lượng và hiệu ứng hình ảnh. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu một số kỹ thuật chiếu sáng thiết yếu để giúp bạn tìm được ánh sáng hoàn hảo cho bức ảnh của mình.

Hiểu về chất lượng ánh sáng: Ánh sáng cứng và ánh sáng mềm

Chất lượng ánh sáng thể hiện mức độ gắt hay dịu của ánh sáng trong ảnh, và điều này có thể thay đổi đáng kể tâm trạng và hiệu ứng của ảnh. Hãy cùng xem xét cả hai loại.

1. Ánh sáng cứng (Ánh sáng trực tiếp)

Ánh sáng cứng là ánh sáng mạnh, trực tiếp, như ánh sáng mặt trời vào một ngày không mây, hoặc ánh sáng nhân tạo từ đèn flash hoặc đèn rọi. Ánh sáng cứng tạo ra độ tương phản mạnh giữa vùng sáng và vùng tối, làm nổi bật các vùng sáng và làm sâu các vùng tối. Loại ánh sáng này lý tưởng để làm nổi bật kết cấu và tạo hiệu ứng đậm nét, ấn tượng. Trong ánh sáng tự nhiên, ánh sáng cứng thường xuất hiện khi mặt trời lên cao, thường là vào khoảng giữa trưa.

2. Ánh sáng mềm (Ánh sáng khuếch tán)

Mặt khác, ánh sáng mềm dịu và khuếch tán, thường đến từ bầu trời u ám hoặc xuyên qua cửa sổ. Loại ánh sáng này không tạo ra bóng đổ mạnh, và tạo ra sự chuyển tiếp mượt mà, tinh tế từ vùng sáng sang vùng tối. Ánh sáng dịu nhẹ rất lý tưởng cho ảnh chân dung, đặc biệt là khi chụp ảnh phụ nữ hoặc trẻ em, vì nó làm dịu tông màu da và giảm bóng tối gắt.

Góc chiếu sáng: Tìm ánh sáng tốt nhất cho chủ thể

Vị trí của nguồn sáng có thể thay đổi đáng kể diện mạo và cảm nhận của bức ảnh. Dưới đây là một vài góc chiếu sáng cần cân nhắc:

1. Ánh sáng chính diện

Ánh sáng chính diện là khi nguồn sáng ở ngay trước chủ thể, chiếu sáng đều. Đây là kỹ thuật chiếu sáng phổ biến nhất và hiệu quả trong việc ghi lại màu sắc và chi tiết chân thực của chủ thể. Bạn thường thấy ánh sáng chính diện được sử dụng trong nhiếp ảnh phong cảnh, vì nó làm nổi bật sự phong phú của bầu trời và địa hình. Tuy nhiên, ánh sáng chính diện đôi khi có thể khiến ảnh của bạn trông phẳng, vì nó không tạo bóng để tạo chiều sâu.

2. Ánh sáng bên

Ánh sáng bên đến từ bên trái hoặc bên phải chủ thể, thường ở góc 45 đến 90 độ. Ánh sáng bên tạo thêm chiều sâu và kết cấu cho ảnh, tạo ra bóng đổ mạnh mẽ, giúp tăng cường chiều sâu và chi tiết. Kiểu ánh sáng này rất phù hợp cho ảnh chân dung, vì nó làm nổi bật đường nét khuôn mặt và tạo cảm giác ấn tượng hơn. Nó thường được sử dụng trong nhiếp ảnh thời trang và kiến ​​trúc để làm nổi bật hình khối và kết cấu.

3. Đèn nền

Ánh sáng nền là khi nguồn sáng nằm phía sau chủ thể. Điều này tạo ra hiệu ứng phát sáng xung quanh chủ thể và có thể tạo ra những hình bóng tuyệt đẹp. Mặc dù đèn nền có thể tạo thêm điểm nhấn ấn tượng, nhưng việc phơi sáng chính xác lại rất khó. Nếu được thực hiện đúng cách, nó có thể làm nổi bật các chi tiết phức tạp như độ bóng trên tóc người mẫu hay những hạt bụi nhỏ lơ lửng trong không khí. Khi chụp ảnh người, đèn nền có thể tạo ra vẻ mềm mại, thanh thoát, đặc biệt nếu bạn cân bằng độ phơi sáng bằng tấm phản quang hoặc đèn flash.

4. Ánh sáng từ trên xuống

Ánh sáng từ trên xuống đến trực tiếp từ phía trên chủ thể và thường xuất hiện trong khoảng thời gian từ 11 giờ sáng đến 3 giờ chiều khi mặt trời lên cao. Ánh sáng này rất phù hợp cho ảnh phong cảnh, vì nó tạo ra bầu không khí tươi sáng, sống động. Tuy nhiên, đối với ảnh chân dung, ánh sáng từ trên xuống có thể tạo ra bóng đổ không đẹp mắt dưới mắt và cằm. Nếu bạn chụp chân dung trong điều kiện ánh sáng này, hãy thử hướng chủ thể nhìn lên trên để giảm bớt bóng đổ trên khuôn mặt.

5. Ánh sáng từ dưới lên

Ánh sáng từ dưới lên rất hiếm trong nhiếp ảnh nhưng có thể được sử dụng để tạo hiệu ứng ấn tượng, rùng rợn. Nó đến từ phía dưới chủ thể, thường thấy trong ánh sáng sân khấu hoặc một số cảnh phim kinh dị. Ánh sáng này có thể khiến chủ thể trông thiếu tự nhiên và tạo cảm giác ma quái. Trong nhiếp ảnh thường ngày, ánh sáng từ dưới lên thường được sử dụng trong các buổi biểu diễn sân khấu, nhưng nó cũng có thể được sử dụng một cách sáng tạo để tạo thêm nét bất ngờ cho bức ảnh.

Kỹ thuật chiếu sáng đặc biệt: Rembrandt, Butterfly và Split Lighting

Một số phong cách chiếu sáng đã trở thành kỹ thuật đặc trưng trong nhiếp ảnh chân dung. Hiểu rõ những phong cách này có thể giúp bạn thêm chiều sâu và sự đa dạng cho ảnh chân dung.

1. Chiếu sáng Rembrandt

Rembrandt Lighting là một kỹ thuật chân dung cổ điển, trong đó ánh sáng được đặt ở góc 45 độ so với chủ thể. Nó tạo ra một hình tam giác ánh sáng trên má chủ thể, tạo chiều sâu và chiều sâu cho khuôn mặt. Phong cách chiếu sáng này lý tưởng cho những bức chân dung ấn tượng và u buồn, vì nó làm nổi bật các đường nét trên khuôn mặt và tạo ra vẻ ngoài tự nhiên nhưng vẫn đầy tính nghệ thuật.

2. Chiếu sáng Butterfly

Được đặt tên theo phần bóng hình con bướm dưới mũi, chiếu sáng Butterfly là một kỹ thuật chân dung quyến rũ. Nguồn sáng được đặt trực tiếp phía trên và phía trước chủ thể. Kiểu chiếu sáng này tạo ra những bóng đổ mượt mà, tôn lên khuôn mặt và thường được sử dụng trong nhiếp ảnh làm đẹp. Kết quả là một diện mạo tinh tế, thời trang cao cấp.

3. Chiếu sáng phân tách (Split Lighting)

Ánh sáng phân tách là việc đặt nguồn sáng ở góc 90 độ so với chủ thể, tạo ra sự tương phản nổi bật giữa phần sáng và phần tối của khuôn mặt. Phong cách này thường được sử dụng để nhấn mạnh cá tính mạnh mẽ hoặc tạo thêm sự kịch tính cho bức ảnh. Đây là một lựa chọn tuyệt vời để ghi lại hình ảnh nhân vật với thần thái tự tin, táo bạo.

Trong thế giới nhiếp ảnh, ánh sáng là tất cả. Dù bạn sử dụng ánh sáng mạnh hay yếu, ánh sáng trực diện hay ngược sáng, việc thành thạo cách kiểm soát và sử dụng ánh sáng chính là chìa khóa để tạo nên những bức ảnh ấn tượng và ấn tượng. Bằng cách thử nghiệm với nhiều góc độ và kỹ thuật khác nhau, chúng ta có thể biến những khung cảnh bình thường thành những tác phẩm nghệ thuật phi thường. Vì vậy, lần tới khi cầm máy ảnh lên, hãy nhớ rằng ánh sáng phù hợp có thể nâng tầm ảnh của bạn lên một tầm cao mới. Hãy tiếp tục luyện tập và tìm kiếm ánh sáng phù hợp với phong cách của bạn - ảnh của bạn sẽ biết ơn bạn vì điều đó.