Nếu bạn từng thắc mắc tại sao đĩa than vẫn được yêu thích đến vậy, bất chấp sự bùng nổ của nhạc số, thì bạn không phải là người duy nhất.

Đĩa than đã trải qua một hành trình dài - từ một phát minh mang tính đột phá đến việc trở thành một biểu tượng văn hóa, rồi lại trở lại ngoạn mục trong thời đại hiện đại. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về lịch sử đĩa than và lý do tại sao chúng vẫn trường tồn với thời gian.

Sự ra đời của đĩa than: Kỷ nguyên mới của âm nhạc

Đĩa than xuất hiện lần đầu tiên vào đầu thế kỷ 20, thay đổi cách chúng ta thưởng thức âm nhạc. Trước khi có đĩa than, nhạc được phát trên đĩa nhựa shellac 78 vòng/phút, vốn rất dễ vỡ và không cho phép phát nhạc lâu.

Nhưng vào năm 1948, Columbia Records đã giới thiệu đĩa than LP (Long Play) 33 1/3 vòng/phút, một đĩa than có thể lưu trữ tới 20 phút nhạc mỗi mặt—một bước đột phá! Điều này đã biến việc nghe trọn vẹn một album nhạc trở thành hiện thực và hoàn toàn cách mạng hóa cách chúng ta thưởng thức âm nhạc.

Không lâu sau đó, vào năm 1949, RCA Victor giới thiệu đĩa đơn 45 vòng/phút, trở thành lựa chọn hàng đầu cho các bài hát hoặc đĩa đơn ngắn. Đột nhiên, người yêu nhạc có nhiều lựa chọn hơn, và đĩa than trở thành định dạng được ưa chuộng để nghe và sưu tầm nhạc.

Thời kỳ hoàng kim: Đĩa than thống trị nền âm nhạc

Từ cuối những năm 1940 đến những năm 1970, đĩa than thống trị thế giới âm nhạc. Giai đoạn này thường được gọi là Thời kỳ hoàng kim của Đĩa than, và điều này hoàn toàn có lý do. Những nghệ sĩ như The Beatles, The Rolling Stones và Elvis Presley không chỉ phát hành album mà còn tạo ra những trải nghiệm. Đĩa than cho phép các nhạc sĩ tạo ra toàn bộ album với âm thanh phong phú, nhiều lớp và thường kể những câu chuyện không thể gói gọn trong một bài hát. Và đừng quên những bìa album mang tính biểu tượng đó - bản thân chúng đã trở thành những tác phẩm nghệ thuật, như "The Dark Side of the Moon" của Pink Floyd và "Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band" của The Beatles.

Đĩa than không chỉ là một định dạng âm nhạc; nó đã trở thành một phần của nền văn hóa. Vào những năm 60 và 70, nó tượng trưng cho sự tự do, nổi loạn và thể hiện bản thân. Mọi người thường tụ tập quanh máy hát đĩa than, lắng nghe album, đắm chìm vào âm nhạc và lật giở từng trang ghi chú. Trải nghiệm này vừa mang tính cá nhân, vừa mang tính xã hội, vừa kỳ diệu, tất cả cùng một lúc.

Sự suy thoái và sự hồi sinh của đĩa than

Vào những năm 1980, đĩa vinyl bắt đầu suy thoái với sự trỗi dậy của băng cassette và đĩa CD. Những định dạng này dễ mang theo và tiện lợi hơn, khiến đĩa vinyl trở thành một sản phẩm ngách. Nhưng điều đáng nói ở đây là: đĩa vinyl không hề biến mất. Đầu những năm 2000, mọi người bắt đầu khám phá lại sức hấp dẫn của đĩa vinyl. Âm thanh analog ấm áp, niềm vui khi cầm đĩa, và nghi thức thả kim đã khiến đĩa vinyl trở nên hấp dẫn hơn bao giờ hết.

Quay trở lại thời điểm hiện tại, đĩa than đang có sự trở lại mạnh mẽ. Năm 2020, doanh số đĩa than tại Mỹ thực sự đã vượt qua doanh số đĩa CD lần đầu tiên kể từ những năm 1980! Với sự trỗi dậy của Ngày Hội Đĩa Than và một thế hệ nhà sưu tập hoàn toàn mới, đĩa than không chỉ còn là di sản của quá khứ; nó đang phát triển mạnh mẽ.

Tại sao đĩa than vẫn trường tồn?

Vậy, tại sao đĩa than vẫn được yêu thích đến ngày nay? Không chỉ đơn thuần là hoài niệm. Đĩa than mang đến cho bạn một trải nghiệm. Nghe đĩa than không giống như việc nhấn nút play trên danh sách phát nhạc—mà là một nghi thức. Bạn được cầm album, chiêm ngưỡng bìa đĩa và cẩn thận chỉnh kim. Âm thanh analog của đĩa than mang đến sự ấm áp và sâu lắng độc đáo mà các định dạng kỹ thuật số không thể tái hiện.

Hơn nữa, việc sở hữu một bản sao vật lý của album yêu thích quả là một điều đặc biệt. Trong một thế giới bị chi phối bởi dịch vụ phát trực tuyến, đĩa than mang đến một kết nối xúc giác, cá nhân với âm nhạc khó có thể đánh bại.

Phép màu vượt thời gian của đĩa than

Suy cho cùng, đĩa than không chỉ là một phương thức chơi nhạc lỗi thời. Nó là một phần của lịch sử, một dấu ấn văn hóa, và một định dạng vẫn còn sức mạnh trong trái tim những người yêu nhạc trên khắp thế giới. Dù bạn là một nhà sưu tập lâu năm hay chỉ mới bắt đầu, sự kỳ diệu của đĩa than là điều không gì có thể thay thế. Vì vậy, lần tới khi bạn bỏ kim, hãy dành một chút thời gian để chiêm ngưỡng lịch sử phong phú và sức hấp dẫn vượt thời gian của loại hình âm nhạc tuyệt vời này.