Khi xem một bộ phim bom tấn trên màn ảnh rộng, thật dễ để bị choáng ngợp bởi hình ảnh hoành tráng và dàn sao nổi tiếng. Nhưng bạn đã bao giờ nghĩ đến việc thực sự cần những gì để làm nên một bộ phim?
Ngân sách phim có thể lên đến hàng trăm triệu đô la, và chi phí không chỉ dừng lại ở những gì bạn thấy trên màn ảnh. Hãy cùng phân tích xem tiền được chi vào đâu và vì sao một số diễn viên lại nhận mức cát-xê “khủng” đến vậy.
Chi phí tuyến trên bao gồm các khoản chi trả cho những nhân sự sáng tạo chủ chốt tham gia trước và trong quá trình quay. Điều này bao gồm lương của diễn viên chính, diễn viên phụ, đạo diễn, nhà sản xuất và biên kịch. Ví dụ, những diễn viên nổi tiếng có thể đòi mức cát-xê từ 1 triệu đến hơn 20 triệu đô la cho một bộ phim, tùy thuộc vào sức hút và doanh thu phòng vé mà họ mang lại. Phát triển kịch bản và mua bản quyền câu chuyện cũng thuộc hạng mục này, bao gồm cả chi phí thuê biên kịch. Phí cho nhà sản xuất, tùy theo kinh nghiệm và quy mô dự án, cũng là một phần đáng kể. Tổng cộng, nhóm chi phí này có thể chiếm tới 20–30% tổng ngân sách phim.
Chi phí sản xuất bao gồm mọi khoản liên quan đến quá trình quay phim thực tế. Điều này gồm lương cho ê-kíp, thuê thiết bị, thuê bối cảnh, dựng phim trường, trang phục và chi tiêu hằng ngày trên trường quay. Bộ phận sản xuất thường chiếm khoảng 40–45% tổng ngân sách. Trong đó, thiết bị quay và chiếu sáng có thể ngốn tới 15–20% chi phí sản xuất, bởi các nhà làm phim thường đầu tư vào thiết bị cao cấp để đạt hiệu quả hình ảnh mong muốn. Âm thanh, ánh sáng và các bộ phận kỹ thuật khác cũng cần ngân sách lớn để đảm bảo tiến độ và chất lượng quay.
Sau khi quay xong, công đoạn hậu kỳ bắt đầu – bao gồm dựng phim, hiệu ứng hình ảnh, thiết kế âm thanh, soạn nhạc và chỉnh màu. Với những phim nhiều kỹ xảo, hiệu ứng hình ảnh có thể chiếm tới 15–30% ngân sách. Soạn nhạc và thu âm cũng góp phần lớn, vì các bản nhạc gốc cần những nhà soạn nhạc tài năng và dàn nhạc biểu diễn. Nhóm dựng phim làm việc suốt nhiều tuần hoặc nhiều tháng để ghép bản phim cuối cùng, còn chỉnh màu đảm bảo hình ảnh khớp với ý tưởng đạo diễn.
Chi phí tiếp thị thường ít được chú ý nhưng lại đóng vai trò then chốt trong thành công của phim. Các hãng chi khoản khổng lồ cho quảng cáo, trailer, buổi công chiếu và các chuyến lưu diễn quảng bá. Với các bom tấn, ngân sách quảng bá có thể bằng tới 50% chi phí sản xuất. Ví dụ, bộ phim “Người Nhện 2” có kinh phí sản xuất 200 triệu đô la và chi thêm 75 triệu đô la cho quảng bá. Chi phí phát hành bao gồm in ấn, sao chép bản phim kỹ thuật số và quản lý việc phát hành trên toàn cầu.
“Độ hot” của ngôi sao quyết định trực tiếp đến doanh thu phòng vé, nên các hãng phim chi mạnh cho những tên tuổi lớn. Một số diễn viên hạng A còn thương lượng được hợp đồng hưởng phần trăm doanh thu, giúp thu nhập tăng vọt. Những khoản thù lao cao này thường được cho là xứng đáng với doanh thu mà họ mang lại. Tuy nhiên, điều này cũng đồng nghĩa các bộ phận khác của đoàn phim phải nhận ngân sách ít hơn, ảnh hưởng đến kỹ xảo hoặc lựa chọn bối cảnh.
Không phải bộ phim nào cũng có ngân sách khổng lồ. Phim độc lập thường hoạt động với số tiền nhỏ hơn nhiều – đôi khi chưa đến 1 triệu đô la. Họ tận dụng ít bối cảnh, ê-kíp nhỏ và diễn viên ít tên tuổi. Ngược lại, phim bom tấn Hollywood có đủ nguồn lực để dựng bối cảnh hoành tráng, sử dụng kỹ xảo phức tạp và triển khai các chiến dịch quảng bá toàn cầu. Sự khác biệt này lý giải vì sao nhiều bộ phim có quy mô và mức độ chỉn chu hoàn toàn khác nhau.
Các chuyên gia trong ngành nhấn mạnh rằng quản lý ngân sách phim là một “bài toán cân bằng”. Các nhà sản xuất điều hành và quản lý sản xuất phối hợp chặt chẽ với đạo diễn để phân bổ tiền hợp lý. Theo nhà phân tích tài chính điện ảnh Sarah Lee: “Hiểu rõ từng đồng chi đi đâu giúp tránh chi quá mức và giữ tiến độ sản xuất ổn định”. Quản lý ngân sách cẩn trọng cũng đảm bảo sản phẩm cuối cùng đạt chất lượng mong đợi mà không lãng phí.
Ngân sách phim cho thấy sự phức tạp đằng sau quá trình làm phim. Từ trả cát-xê ngôi sao đến xây dựng thế giới hùng vĩ bằng kỹ xảo, từng đồng tiền đều góp phần tạo nên sự kỳ diệu trên màn ảnh. Hiểu điều này giúp chúng ta trân trọng hơn công sức tập thể đứng sau bộ phim yêu thích – và hiểu vì sao đôi khi giá vé lại đắt đỏ đến thế.
Bạn đã bao giờ thấy choáng ngợp khi biết chi phí để làm một bộ phim? Hoặc tò mò về cách bộ phim yêu thích của mình phân bổ ngân sách? Hãy chia sẻ suy nghĩ và bộ phim khiến bạn ấn tượng nhất – cùng khám phá thế giới hậu trường đầy thú vị này nhé!