Nếu bạn từng thắc mắc tại sao một cây lại phát triển tốt trên bệ cửa sổ đầy nắng trong khi cây khác lại kém phát triển, thì ánh sáng có thể là yếu tố then chốt. Chúng ta thường nghĩ rằng tưới nước và đất là những yếu tố quan trọng nhất trong việc chăm sóc cây trồng, nhưng thực tế, ánh sáng cũng quan trọng không kém.
Chúng ta có thể coi ánh sáng là nguồn dinh dưỡng của thực vật. Thông qua quá trình quang hợp, thực vật biến ánh sáng mặt trời thành năng lượng cần thiết để sinh trưởng, ra hoa và duy trì sức khỏe.
Nếu không có đủ lượng ánh sáng, cây sẽ không thể phát triển tốt, bất kể chúng ta có tưới nước hay bón phân cẩn thận đến đâu.
Cây khác nhau, nhu cầu ánh sáng khác nhau
Không phải tất cả các loại cây đều cần lượng ánh sáng mặt trời như nhau. Một số cây ưa nắng tự nhiên, trong khi một số khác lại phát triển trong rừng râm mát và không chịu được quá nhiều ánh sáng trực tiếp.
Dưới đây là một phân tích đơn giản:
Ánh nắng đầy đủ (6+ giờ/ngày)
Những loại cây này thích phơi nắng và cần nhiều ánh sáng trực tiếp để phát triển tốt. Hãy nghĩ đến:
• Cây mọng nước và xương rồng
• Các loại thảo mộc như hương thảo và cỏ xạ hương
• Phong lữ và hoa dạ yến thảo
Ánh sáng gián tiếp mạnh
Nhiều loại cây trồng trong nhà phổ biến ưa ánh sáng mạnh được lọc qua, chẳng hạn như gần cửa sổ có rèm mỏng hoặc phòng sáng không có ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp.
• Monstera deliciosa
• Cây sung lá vĩ cầm
• Hoa loa kèn
Ánh sáng yếu
Một số loại cây chịu được hoặc thậm chí ưa ánh sáng yếu. Những loại cây này hoàn hảo cho những vị trí xa cửa sổ hoặc trong phòng thiếu ánh sáng tự nhiên.
• Cây lưỡi hổ
• Cây trầu bà
• Trầu bà
Bằng cách hiểu rõ nhóm cây cơ bản này, chúng ta có thể bắt đầu chọn vị trí phù hợp cho từng loại cây.
Làm thế nào để biết ánh sáng đã đủ chưa?
Chúng ta không thể hỏi chính xác cây cảm thấy thế nào, nhưng chúng có thể cho chúng ta manh mối. Dưới đây là những điều cần chú ý:
Nếu cây cần thêm ánh sáng:
• Thân cây cao (thân dài nhưng ít lá)
• Lá nhỏ, nhợt nhạt
• Cây phát triển chậm hoặc không ra hoa
• Nếu cây nhận quá nhiều ánh sáng:
• Lá xuất hiện những mảng màu nâu cháy
• Lá cuộn tròn hoặc khô héo
• Màu lá phai
Khi nhận thấy những dấu hiệu này, đã đến lúc điều chỉnh vị trí đặt cây.
Đo ánh sáng tại nhà
Có thể rất khó để biết chính xác lượng ánh sáng mà một vị trí trong nhà nhận được. May mắn thay, chúng ta có một vài cách dễ dàng để kiểm tra:
• Kiểm tra bóng râm bằng tay: Vào một ngày nắng, hãy giơ tay lên cao khoảng 30 cm so với bề mặt nơi cây sẽ được trồng. Bóng râm sắc nét cho thấy ánh sáng mạnh, bóng râm dịu nhẹ cho thấy ánh sáng trung bình, và bóng râm mờ nhạt cho thấy ánh sáng yếu.
• Ứng dụng đo ánh sáng: Một số ứng dụng điện thoại thông minh có thể cung cấp cho chúng ta ước tính sơ bộ mức độ ánh sáng theo lux hoặc foot-candle.
Tham khảo:
• Ánh sáng gián tiếp mạnh: khoảng 1.000–2.000 foot-candle
• Ánh sáng yếu: dưới 500 foot-candle
Các mùa ảnh hưởng đến ánh sáng trong nhà như thế nào
Cũng như sự thay đổi của các mùa ngoài trời, chất lượng ánh sáng trong nhà cũng thay đổi. Vào mùa hè, ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp và mạnh hơn. Vào mùa đông, ánh sáng yếu hơn và góc chiếu của mặt trời cũng thay đổi.
Điều này có ý nghĩa gì đối với chúng ta? Chúng ta có thể cần di chuyển cây đến gần cửa sổ hơn vào mùa đông và kéo chúng ra xa một chút vào mùa hè để tránh bị cháy lá.
Những hiểu biết chuyên sâu về ánh sáng và sự phát triển của cây trồng
Theo Tiến sĩ Eleanor Vance, một chuyên gia về quang sinh học thực vật và hệ thống môi trường được kiểm soát:
"Hiệu quả quang hợp về cơ bản được chi phối bởi lượng ánh sáng có sẵn, khiến nó trở thành yếu tố hạn chế chính đối với việc trồng trọt trong nhà. Nếu không có chất lượng quang phổ, cường độ và quang kỳ đầy đủ, cây trồng không thể vượt qua những hạn chế về trao đổi chất - ngay cả khi có nhiệt độ, nước và dinh dưỡng tối ưu."
Ngoài ra, các chuyên gia khuyên bạn nên luân chuyển cây thường xuyên để đảm bảo tất cả các mặt đều được tiếp xúc với ánh sáng đồng đều, điều này thúc đẩy sự phát triển cân bằng.
Sử dụng ánh sáng nhân tạo
Đôi khi, ánh sáng tự nhiên thôi là chưa đủ—đặc biệt là ở văn phòng hoặc nhà có ít cửa sổ. Đó là lúc đèn trồng cây nhân tạo có thể hỗ trợ.
Các lựa chọn tốt bao gồm:
• Đèn trồng cây LED, tiết kiệm năng lượng và có thể điều chỉnh được
• Đèn huỳnh quang toàn phổ, lý tưởng để ươm cây con hoặc bổ sung ánh sáng ban ngày
Khi sử dụng ánh sáng nhân tạo, hãy đặt mục tiêu chiếu sáng 12–16 giờ mỗi ngày, tùy thuộc vào loại cây.
Lời kết: Hãy cùng thắp sáng cây xanh của chúng ta!
Bằng cách hiểu rõ nhu cầu ánh sáng của từng loại cây, chúng ta có thể mang lại cho chúng một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc hơn. Và đừng lo lắng - việc này không cần đến những công cụ phức tạp hay bằng cấp khoa học. Chỉ cần một chút quan sát và điều chỉnh là đủ.
Giờ thì hãy chúng tôi rất muốn biết - bạn đang gặp phải thách thức nào về ánh sáng cho cây? Bạn đã thử di chuyển cây đến một vị trí mới và nhận thấy sự khác biệt chưa? Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn với chúng tôi. Cùng nhau xây dựng những ngôi nhà xanh hơn nhé!
