Nếu bạn đã từng cắt tỉa một cây trầu bà chân dài hay bẻ gãy một cành thường xuân, biết đâu bạn đã có cơ hội tuyệt vời để trồng một cây mới - hoàn toàn miễn phí. Nhân giống cây trong nước là một trong những cách dễ dàng và hiệu quả nhất để nhân giống cây xanh, đặc biệt là đối với người mới bắt đầu.
Không cần dụng cụ đặc biệt. Không cần đất trồng. Chỉ cần nước, ánh sáng và một chút kiên nhẫn. Cho dù bạn muốn phủ đầy kệ cây bằng lá tươi hay chỉ đơn giản là muốn tìm hiểu cách cây sinh sản, nhân giống cây trong nước là một hướng đi dễ dàng cho người mới bắt đầu, giúp bạn tự tay chăm sóc cây.
Sau đây là hướng dẫn rõ ràng, dễ hiểu để thực hiện đúng ngay từ đầu—cùng với một số lỗi cần tránh.
Tại sao nên nhân giống cây trong nước?
Hãy bắt đầu với lý do. Nhân giống cây trong nước không chỉ thú vị mà còn thiết thực.
Tại sao đây là lựa chọn tuyệt vời cho người mới bắt đầu:
1. Rủi ro thấp – Bạn không lãng phí đất hoặc chậu nếu cây không phát triển.
2. Bạn có thể thấy rễ cây phát triển – Không chỉ mang lại lợi ích mà còn là một cách kiểm tra sức khỏe cây trồng tích hợp.
3. Tiết kiệm chi phí – Một cây có thể phát triển thành nhiều cây mà không cần mua cây mới.
Thêm vào đó, một số cây thực sự ra rễ tốt hơn trong nước so với trong đất, đặc biệt là nếu chúng đến từ môi trường nhiệt đới với điều kiện ẩm ướt tự nhiên.
1. Chọn đúng loại cây
Không phải tất cả cây trồng trong nhà đều phù hợp để nhân giống trong nước, nhưng nhiều loại cây phổ biến thì có. Lựa chọn tốt nhất là những cây có thân mềm và các đốt lá rõ ràng (những nốt sần nhỏ nơi lá hoặc rễ mọc ra).
Những loại cây dễ trồng, phù hợp với người mới bắt đầu:
• Trầu bà (Epipremnum aureum): Hầu như không thể bỏ qua. Sinh trưởng nhanh và dễ chăm sóc.
• Trầu bà (loại lá tim): Tương tự như trầu bà, nhưng có cảm giác mềm mại hơn một chút.
• Thường xuân Anh: Dễ ra rễ nhưng ưa những nơi mát mẻ hơn.
• Thược dược (Tradescantia): Mọc nhanh trong nước và tạo màu sắc.
• Cây rau răm: Sáng và đẹp, đặc biệt là dưới ánh sáng gián tiếp.
Các loại cây mọng nước, xương rồng và cây bụi thường không phát triển tốt trong nước—bạn nên trồng chúng trong đất hoặc một loại giá thể khác.
2. Cắt đúng cách
Phần này rất quan trọng. Bạn cần cắt ngay dưới mắt cây—đó là nơi rễ sẽ mọc ra.
Các bước thực hiện:
1. Sử dụng kéo hoặc kéo cắt tỉa sạch, sắc.
2. Cắt một thân cây dài 10–15 cm với 2–3 lá.
3. Loại bỏ một hoặc hai lá phía dưới để không có phần nào của cây ngập trong nước (điều này ngăn ngừa thối rữa).
4. Nếu cây có hoa, hãy ngắt bỏ chúng—điều này sẽ chuyển hướng năng lượng cho sự phát triển của rễ.
Đừng cắt cành quá lớn. Những cành nhỏ, khỏe mạnh sẽ ra rễ nhanh hơn và ít bị ảnh hưởng hơn.
3. Sử dụng đúng loại chậu trồng cây
Chậu trồng cây không cần phải cầu kỳ, nhưng cần phải trong suốt nếu bạn muốn quan sát sự phát triển của rễ. Lọ thủy tinh, bình hoa nhỏ, hoặc thậm chí cả chai đựng gia vị cũ đều phù hợp.
Mẹo:
• Chậu cổ hẹp giúp giữ cây không bị trượt.
• Nước máy lọc hoặc nước ở nhiệt độ phòng là lý tưởng. Để nước có clo qua đêm trước khi sử dụng.
• Giữ phần lá nhô lên khỏi mặt nước và chỉ ngập phần mắt.
4. Tìm vị trí thích hợp
Ánh sáng rất quan trọng, nhưng không phải bất kỳ loại ánh sáng nào cũng được. Giâm cành đang ra rễ thường mềm và dễ bị cháy.
Điều kiện lý tưởng:
• Ánh sáng gián tiếp, sáng sủa—hãy nghĩ đến việc đặt gần cửa sổ hướng bắc hoặc hướng đông.
• Nhiệt độ ổn định khoảng 18–24°C.
• Không có gió lùa hoặc ánh nắng gay gắt giữa trưa.
Ánh sáng quá ít, rễ sẽ chậm phát triển (hoặc không phát triển). Ánh sáng quá nhiều, bạn sẽ có nguy cơ bị tảo phát triển và cây bị căng thẳng.
5. Thay nước—Liên tục
Nước không chỉ là môi trường ra rễ—mà còn là nơi sinh sôi của vi khuẩn nếu không được thay đổi.
Cách tốt nhất:
• Thay nước 3–5 ngày một lần.
• Rửa sạch chậu để loại bỏ màng hoặc cặn bẩn.
• Nhẹ nhàng rửa cành giâm dưới vòi nước sạch nếu thấy có chất nhờn hoặc thối.
Rễ khỏe mạnh có màu trắng hoặc màu kem và sờ vào thấy chắc. Nếu rễ có màu nâu, nhũn hoặc có mùi hôi—đã đến lúc phải trồng lại.
6. Khi nào nên chuyển sang đất (hoặc không)
Bạn sẽ thấy rễ mọc chỉ sau 7–14 ngày. Nhưng đừng vội vàng trồng chúng vào đất.
Chờ cho đến khi rễ:
• Dài ít nhất 5–7,5 cm
• Cứng và hơi phân nhánh
Khi chuyển cây, hãy sử dụng đất thoát nước tốt và tưới nước kỹ sau khi cấy. Giữ cây mới ở nơi có bóng râm nhẹ trong vài ngày để cây có thể thích nghi với môi trường đất.
Tuy nhiên, một số người không bao giờ cấy cây. Một số cây có thể sống trong nước lâu dài—chỉ cần nhớ thêm một giọt phân bón lỏng vài tuần một lần để hỗ trợ chúng.
Mẹo nhỏ: Làm cho cây thêm phần trang trí
Nhân giống không chỉ mang tính chức năng—nó có thể là một phần trong thiết kế nội thất của bạn. Hãy thử đặt nhiều lọ thủy tinh trong suốt trên bệ cửa sổ hoặc giâm cành nổi trong đồ thủy tinh cổ điển. Theo thời gian, nó sẽ vừa là một thí nghiệm khoa học vừa là một tác phẩm nghệ thuật sống động.
Nếu bạn đang tìm kiếm một cách thực hành để trồng cây trong nhà mà không tốn một xu, thì nhân giống là một khởi đầu tuyệt vời. Tất cả những gì bạn cần là một cốc nước và một chút tò mò.
Bạn đã thử nhân giống cây trong nước chưa? Điều gì hiệu quả—và điều gì không? Chia sẻ những thử nghiệm, thành công và thất bại của bạn. Hãy cùng trao đổi mẹo và giúp nhau ươm mầm những điều mới mẻ.
