Bạn đã bao giờ trồng một thứ gì đó trông rất đẹp—nhưng rồi lại thấy nó vật lộn trong vườn nhà mình chưa? Ai cũng từng trải qua điều đó. Một trong những chìa khóa quan trọng nhất để làm vườn thành công là hiểu rõ khí hậu và lựa chọn những loại cây có thể phát triển tốt trong điều kiện đó.
Hôm nay, chúng ta sẽ cùng khám phá cách chọn cây phù hợp với khí hậu lạnh, ôn đới và nhiệt đới. Dù bạn là người mới làm vườn hay đã có kinh nghiệm làm vườn, hướng dẫn này sẽ giúp bạn tạo nên một khu vườn tươi tốt quanh năm!
Hiểu vùng khí hậu của bạn
Trước khi chọn cây, chúng ta cần biết mình đang sống ở vùng khí hậu nào.
Người làm vườn thường sử dụng Bản đồ Vùng Chịu đựng Thực vật của USDA hoặc các công cụ địa phương tương tự để hiểu nhiệt độ mà khu vực của họ trải qua.
Dưới đây là một phân tích đơn giản:
Khí hậu lạnh: Mùa đông dài, khắc nghiệt với nhiệt độ đóng băng. Mùa sinh trưởng ngắn.
Khí hậu ôn đới: Các mùa rõ rệt—mùa đông mát mẻ đến lạnh giá, mùa hè ấm áp. Lượng mưa vừa phải.
Khí hậu nhiệt đới: Ấm áp đến nóng quanh năm. Độ ẩm cao và mưa thường xuyên. Không có sương giá.
Khi đã hiểu rõ khí hậu của mình, chúng ta có thể chọn những loại cây thích nghi tự nhiên với những điều kiện đó.
Chọn cây cho khí hậu lạnh
Làm vườn ở các vùng lạnh mang đến những thách thức đặc biệt, nhưng nhiều loại cây được sinh ra để sống sót qua mùa đông tuyết rơi và mùa hè ngắn ngủi.
Hãy tìm những đặc điểm sau:
Độ chịu đựng: Cây được dán nhãn cho vùng cụ thể của bạn hoặc lạnh hơn.
Ngủ đông: Khả năng sống sót qua mùa đông bằng cách ngủ đông.
Những lựa chọn tuyệt vời bao gồm:
Cây lâu năm: Hoa huệ nhật, hoa nón, hoa cúc mắt đen.
Cây bụi: Tử đinh hương, cây kim ngân, cây sơn thù du, cây bách xù thường xanh.
Cây thân gỗ: Bạch dương, dương lá rung, vân sam, linh sam.
Cây che phủ mặt đất: Cỏ xạ hương bò, trường sinh.
Lời khuyên của chuyên gia: Tiến sĩ Leonard Perry, giáo sư danh dự ngành làm vườn tại Đại học Vermont, khuyên bạn nên chọn các loài bản địa trước. "Những loài cây tiến hóa ở vùng khí hậu lạnh có khả năng chống chịu tự nhiên với sương giá và căng thẳng mùa đông."
Chọn cây cho vùng khí hậu ôn đới
Các vùng ôn đới mang đến một số cơ hội làm vườn tốt nhất nhờ sự cân bằng giữa các mùa. Chúng ta có thể thưởng thức nhiều loại cây trồng ở đây.
Hãy tìm những đặc điểm sau:
Sở thích theo mùa: Những loài cây có màu sắc và kết cấu quanh năm.
Khả năng thích nghi: Những loài cây chịu được cả cái nóng mùa hè và cái lạnh mùa đông.
Những lựa chọn tuyệt vời bao gồm:
Cây lâu năm: Hoa hồng, hoa oải hương, cây hosta, hoa cúc, hoa phlox.
Cây bụi: Cẩm tú cầu, đỗ quyên, hoàng dương.
Cây thân gỗ: Phong, sồi, anh đào hoa, mộc lan.
Cỏ: Cỏ đài phun nước, cỏ đuôi cáo xanh.
Lời khuyên của chuyên gia: Kết hợp cây thường xanh và cây rụng lá để đảm bảo vẻ đẹp quanh năm.
Chọn cây cho khí hậu nhiệt đới
Khu vườn nhiệt đới tràn ngập sắc màu và tán lá tươi tốt. Điều quan trọng là chọn những loại cây ưa nhiệt độ cao, độ ẩm và không ngại mưa nhiều.
Hãy tìm những đặc điểm sau:
Khả năng chịu nhiệt: Phát triển mạnh trong điều kiện nhiệt độ ấm áp quanh năm.
Yêu thích độ ẩm: Thích nghi với không khí ẩm.
Khả năng chịu mưa: Chịu được mưa lớn hoặc thoát nước nhanh.
Các loại cây nhiệt đới phổ biến bao gồm:
Hoa: Dâm bụt, hoa giấy, hoa sứ, hoa heliconia.
Tán lá: Croton, Caladium, chuối, tai voi.
Cây họ cọ: Cau, dừa.
Cây che phủ mặt đất: Liriope, cỏ linh lăng.
Lời khuyên của chuyên gia: Tiến sĩ Douglas Soltis, nhà sinh học thực vật tại Đại học Florida, khuyên bạn nên xây dựng vườn nhiều tầng. "Vườn nhiệt đới phát triển tốt khi được thiết kế với cây tán, cây tầng giữa và cây che phủ mặt đất để tạo vẻ tươi tốt và hỗ trợ đa dạng sinh học."
Mẹo thiết kế cho mọi khí hậu
Bất kể chúng ta sống ở đâu, một vài mẹo thiết kế thông minh đều áp dụng cho mọi khu vườn:
Hiểu rõ khu vực nắng và râm mát của bạn. Đặt cây phù hợp.
Nhóm các cây có nhu cầu nước và ánh sáng tương tự.
Sử dụng lớp phủ để giữ độ ẩm cho đất và nhiệt độ vừa phải.
Chọn hỗn hợp cây thường xanh và cây theo mùa để có sức hấp dẫn quanh năm.
Hãy kiên nhẫn. Khu vườn phát triển theo thời gian. Hãy quan sát những gì phù hợp và điều chỉnh khi cần thiết.
Tài nguyên chọn cây
Nếu chúng ta không chắc chắn về các lựa chọn cây trồng cụ thể, các nguồn lực địa phương là người bạn tốt nhất của chúng ta.
Tham khảo các vườn bách thảo hoặc trung tâm làm vườn địa phương.
Nói chuyện với những người hàng xóm có khu vườn tươi tốt.
Tham gia các nhóm làm vườn trực tuyến hoặc trực tiếp.
Sử dụng các cơ sở dữ liệu thực vật uy tín như hiệp hội làm vườn hoàng gia (RHS) hoặc công cụ tìm cây của vườn bách thảo Missouri.
Cùng nhau trồng những khu vườn xanh tươi!
Chọn đúng loại cây phù hợp với khí hậu của chúng ta là bước đầu tiên hướng tới một khu vườn thành công và xinh đẹp. Khi chúng ta hòa hợp với thiên nhiên thay vì chống lại nó, cây cối sẽ mang lại cho chúng ta sự phát triển khỏe mạnh hơn, ít cần chăm sóc hơn và đẹp hơn quanh năm.
Bạn có dự định làm mới khu vườn của mình trong mùa này không? Chúng tôi rất muốn biết bạn đang trồng loại cây gì và những loại cây nào phù hợp với khu vực của bạn! Hãy cùng nhau học hỏi và phát triển nhé.
