Sơn là một trong những vật liệu ít được đánh giá cao, nhưng lại góp phần làm cho môi trường xây dựng trở nên rực rỡ, bảo vệ và hấp dẫn hơn về mặt thị giác.

Tuy nhiên, bên cạnh việc tô điểm cho không gian, sơn cũng có thể mang lại những nguy cơ sức khỏe nhất định nếu không được sử dụng đúng cách. Hãy cùng xem xét kỹ hơn sơn là gì, những mối nguy tiềm tàng và cách sử dụng nó một cách an toàn.

Sơn là gì?

Về cơ bản, sơn là một hỗn hợp dạng lỏng gồm các sắc tố (pigments) được treo trong dung môi hoặc các hệ phân tán polymer như dầu hoặc acrylic. Khi được áp dụng, phần lỏng sẽ bay hơi, để lại lớp phủ sắc tố cứng. Có ba loại sơn chính:

- Sơn gốc dầu (alkyd): Sử dụng các loại dầu thực vật tự nhiên như dầu lanh và dung môi khoáng. Sơn dầu khô lâu hơn nhưng cho lớp hoàn thiện cứng hơn và bền hơn.

- Sơn gốc nước (latex): Sử dụng nước làm dung môi và nhựa acrylic để kết dính các sắc tố. Sơn latex khô nhanh hơn và có mùi cùng VOC thấp.

- Sơn chuyên dụng: Bao gồm shellac, sơn mài, véc-ni, thuốc nhuộm và các công thức đặc biệt khác như sơn bảng đen.

Những nguy cơ tiềm tàng từ sơn

Dù sơn hiện đại an toàn hơn rất nhiều so với vài thập kỷ trước, vẫn có một số nguy cơ cần lưu ý:

- VOCs: Các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (volatile organic compounds) như dung môi sơn có thể gây ra các vấn đề ngắn hạn như đau đầu, chóng mặt và kích ứng đường hô hấp nếu hít phải lượng lớn trong quá trình sơn.

- Chì: Các ngôi nhà cũ có thể chứa sơn gốc chì, vốn rất độc hại nếu nuốt phải hoặc hít phải, đặc biệt là với trẻ nhỏ. Một số màu sắc rực rỡ cũng chứa một lượng kim loại nặng.

- Mốc/ẩm mốc: Độ ẩm tích tụ sau lớp sơn trong các không gian như phòng tắm hay tầng hầm có thể làm xuất hiện mốc và ẩm mốc theo thời gian, gây ra các vấn đề hô hấp.

- Dễ cháy: Sơn gốc dầu dễ cháy hơn so với sơn latex.

Mẹo sử dụng sơn an toàn

Dù những nguy cơ nghe có vẻ đáng sợ, bạn hoàn toàn có thể sơn nhà và không gian một cách an toàn nếu tuân theo một số biện pháp cơ bản. Dưới đây là một số lời khuyên:

- Luôn mở cửa sổ và chạy quạt thông gió để thông thoáng khu vực trong lúc sơn.

- Thường xuyên ra ngoài hít thở không khí trong lành.

- Sử dụng các loại sơn ít hoặc không có VOC, hoặc sơn gốc thực vật khi có thể, đặc biệt là trong nhà.

- Chỉ loại bỏ sơn cũ chứa chì với các dịch vụ chuyên nghiệp có chứng nhận an toàn với chì.

- Sửa chữa bất kỳ vấn đề về độ ẩm nào trước khi sơn các khu vực như phòng tắm hay tầng hầm và sử dụng sơn chống mốc.

- Bảo quản giẻ lau, khay sơn và rác thải đúng cách để tránh nguy cơ tự bốc cháy với sơn gốc dầu.

- Đeo mặt nạ và quần áo bảo hộ khi sơn phun.

Sau khi hoàn thành sơn, bạn cũng nên:

- Mở cửa sổ càng lâu càng tốt để mang không khí trong lành vào.

- Rửa sạch dụng cụ và khay sơn kỹ lưỡng.

- Giặt quần áo riêng biệt với các đồ giặt khác.

- Sử dụng quạt thông gió khi vào các phòng vừa sơn xong.

- Lắp đặt các máy báo khí cacbon monoxide để tăng cường an toàn.

Với một chút kiến thức và sự chú ý, bạn có thể tận hưởng vẻ đẹp và sự bảo vệ từ những căn phòng được sơn mới!

Sơn là một cách tuyệt vời để biến đổi không gian—chỉ cần nhớ sử dụng nó một cách thông minh. Mũi, phổi và sức khỏe tổng thể của bạn sẽ cảm ơn bạn.