Chào các bạn! Các bạn có bao giờ tự hỏi điều gì xảy ra với các phi hành gia khi họ trải qua hàng tháng liền ngoài không gian chưa?
Cơ thể con người thật sự rất phi thường, nhưng môi trường không trọng lực, bức xạ, và sự cô lập trên tàu vũ trụ lại gây ra không ít ảnh hưởng.
Hãy cùng khám phá những thay đổi kinh ngạc xảy ra với cơ thể phi hành gia trong các nhiệm vụ dài ngày ngoài không gian.
Chuyến bay dài nhất – 437 ngày ngoài không gian
Kỷ lục thế giới hiện tại về chuyến bay dài nhất là 437 ngày! Đó là hơn một năm trên không gian! Nhưng ngay cả những chuyến đi ngắn hơn cũng có thể để lại những tác động bất ngờ lên cơ thể. Chẳng hạn, các phi hành gia Suni Williams và Butch Wilmore dự định chỉ ở trên không gian tám ngày trong một nhiệm vụ năm 2024 đến Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS). Nhưng vì gặp trục trặc kỹ thuật với tàu vũ trụ, chuyến đi của họ đã kéo dài ngoài dự kiến. Vậy điều gì thực sự xảy ra khi bạn phải ở ngoài không gian lâu hơn mong đợi?
Suy giảm cơ và xương
Trong không gian, cơ và xương yếu đi rất nhanh. Không có trọng lực kéo lên cơ thể, các phi hành gia không cần sử dụng nhiều nhóm cơ nhất định, dẫn đến hiện tượng teo cơ. Chỉ sau hai tuần, các phi hành gia có thể mất đến 20% khối lượng cơ! Qua nhiều tháng, con số này có thể lên đến 30%. Xương cũng bị ảnh hưởng—các phi hành gia có thể mất đến 2% khối lượng xương mỗi tháng! Để đối phó với điều này, các phi hành gia phải tập luyện 2,5 giờ mỗi ngày để duy trì sức khỏe cơ và xương.
Thay đổi về chiều cao
Đây là một sự thật thú vị: các phi hành gia thực sự cao hơn khi ở ngoài không gian! Không có trọng lực, cột sống của họ kéo dài, tăng thêm vài centimet chiều cao. Tuy nhiên, sự "tăng trưởng" tạm thời này có thể gây đau lưng hoặc thoát vị đĩa đệm khi trở về Trái Đất.
Ảnh hưởng lên não bộ
Không gian cũng tác động đến não bộ. Các phi hành gia phải thích nghi với môi trường không trọng lực, điều này ảnh hưởng đến cách họ di chuyển và thậm chí cách họ suy nghĩ. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các phi hành gia có thể bị suy giảm nhận thức trong vài tháng sau khi trở về, vì não của họ cần thời gian để điều chỉnh lại với trọng lực Trái Đất. Cân bằng và nhận thức không gian của họ cũng bị ảnh hưởng.
Thay đổi về thị lực
Việc dành thời gian trong không gian có thể làm giảm thị lực! Việc thiếu trọng lực khiến chất lỏng tập trung ở phần trên cơ thể, gây sưng mắt. Điều này có thể làm giảm thị lực và đôi khi thay đổi hình dạng của mắt. Nhiều phi hành gia đã báo cáo hiện tượng mờ mắt hoặc khó tập trung sau những nhiệm vụ dài ngày.
Vi khuẩn đường ruột trên trạm vũ trụ
Đây là điều mà bạn không ngờ tới: du hành không gian ảnh hưởng đến vi khuẩn trong ruột của chúng ta. Các vi sinh vật trong hệ tiêu hóa có thể thay đổi do sự khác biệt về chế độ ăn, tập luyện, và thậm chí cả tiếp xúc với bức xạ vũ trụ. Nhiều phi hành gia gặp phải vấn đề tiêu hóa khi trở về, vì cơ thể họ phải thích nghi lại với trọng lực và môi trường trên Trái Đất.
Những thách thức của du hành không gian
Du hành không gian đặt ra nhiều thách thức đối với cơ thể con người, từ suy giảm cơ và xương, đến thay đổi thị lực, chức năng não, và thậm chí cả hệ vi sinh. Tuy nhiên, các nhà khoa học không ngừng nghiên cứu những tác động này để giúp các nhiệm vụ dài hạn, như các sứ mệnh lên Sao Hỏa, trở nên an toàn và khả thi hơn cho các phi hành gia. Khi chúng ta tiếp tục khám phá vũ trụ, chúng ta sẽ hiểu thêm về cách không gian ảnh hưởng đến cơ thể và tâm trí của con người. Luôn giữ sự tò mò, các bạn nhé!
