Nấm là sinh vật hấp dẫn có thể phát triển mạnh trong điều kiện môi trường cụ thể, trong đó độ ẩm là một trong những yếu tố quan trọng nhất.
Những loại nấm này dựa vào môi trường giàu độ ẩm để phát triển bình thường và khả năng phát triển của chúng phụ thuộc trực tiếp vào độ ẩm xung quanh chúng.
Hiểu được vai trò của độ ẩm có thể giúp những người trồng nấm có kinh nghiệm thu hoạch thành công!
Tại sao độ ẩm lại quan trọng đối với nấm
Nấm không có khả năng quang hợp, nghĩa là chúng không tạo ra năng lượng từ ánh sáng mặt trời. Thay vào đó, chúng hấp thụ chất dinh dưỡng và độ ẩm từ môi trường xung quanh. Độ ẩm đảm bảo rằng sợi nấm—mạng lưới tế bào nấm ngầm—luôn đủ nước và hoạt động, điều này rất cần thiết để hình thành quả thể (nấm). Nếu không có đủ độ ẩm, quá trình kết quả có thể bị dừng lại hoặc tạo ra nấm kém chất lượng.
Độ ẩm từ 85-95% là lý tưởng cho hầu hết các loại nấm được trồng, mặc dù các loài khác nhau có nhu cầu cụ thể. Nếu độ ẩm quá thấp, nấm có thể không hình thành hoặc chúng có thể phát triển ở kích thước nhỏ, chưa phát triển. Ngược lại, độ ẩm quá cao có thể gây ô nhiễm, chẳng hạn như nấm mốc, gây hại cho nấm.
Sở thích độ ẩm cho một số loại nấm cụ thể
1. Nấm nút (Agaricus bisporus)
Nấm nút, loại nấm được trồng phổ biến nhất, cần độ ẩm tương đối vừa phải khoảng 85-90%. Nếu độ ẩm giảm xuống dưới 80%, sự phát triển sẽ chậm lại và nấm có thể bị biến dạng hoặc kém phát triển.
2. Nấm sò (Pleurotus ostreatus)
Nấm sò phát triển mạnh trong điều kiện rất ẩm ướt, cần độ ẩm khoảng 90-95% trong giai đoạn ra quả. Nấm sò có thể chịu được sự thay đổi độ ẩm nhiều hơn một chút so với các loại khác nhưng không phát triển tốt nếu độ ẩm xuống dưới 85%.
3. Nấm hương (Lentinula edodes)
Nấm hương cần độ ẩm được kiểm soát ở mức 85-90%. Mặc dù chúng có thể chịu được độ ẩm thấp hơn một chút trong giai đoạn sinh dưỡng, nhưng chúng phát triển tốt nhất khi độ ẩm được duy trì ở mức cao trong giai đoạn kết trái. Nấm hương dễ bị khô hơn, điều này có thể cản trở sự phát triển của chúng và làm giảm chất lượng của nấm.
Duy trì độ ẩm cho việc trồng nấm trong nhà
Trồng nấm trong nhà ngày càng trở nên phổ biến do môi trường được kiểm soát mà nó mang lại. Người trồng nấm có thể điều chỉnh độ ẩm bằng nhiều phương pháp khác nhau. Máy tạo độ ẩm thường được sử dụng trong phòng trồng để duy trì mức độ ẩm cần thiết, trong khi phun sương cũng có thể giúp giữ ẩm cho giá thể.
Trong các thiết lập nhỏ hơn, một lều độ ẩm đơn giản hoặc lớp phủ nhựa có thể giữ độ ẩm và tạo ra điều kiện phát triển hoàn hảo. Thông gió cũng quan trọng không kém—trong khi độ ẩm là điều cần thiết, trao đổi không khí trong lành giúp ngăn ngừa nấm mốc và ứ đọng, cho phép chu kỳ phát triển nấm lành mạnh.
Độ ẩm trong trồng nấm ngoài trời
Trồng nấm ngoài trời phụ thuộc vào khí hậu địa phương, có thể thay đổi trong suốt cả năm. Nấm được trồng ở những nơi râm mát, ẩm ướt, chẳng hạn như rừng hoặc đất rừng, thường được hưởng lợi từ độ ẩm cao hơn trong những môi trường này. Tuy nhiên, trong mùa khô, người trồng có thể cần phun sương hoặc tưới nước thủ công cho khu vực trồng để duy trì độ ẩm tối ưu.
Điều quan trọng cần lưu ý là một số loài nấm thích nghi hơn với điều kiện khô hạn, trong khi những loài khác lại cần môi trường có độ ẩm cao, ổn định hơn. Theo dõi các kiểu thời tiết và điều chỉnh lịch trình tưới nước là rất quan trọng để trồng nấm ngoài trời thành công.
Tác động của độ ẩm đến năng suất và chất lượng nấm
Mối quan hệ giữa độ ẩm và năng suất nấm là rất quan trọng. Nếu độ ẩm được duy trì liên tục trong phạm vi lý tưởng, nấm sẽ phát triển nhanh hơn và tạo ra những chiếc mũ lớn hơn, khỏe mạnh hơn. Ngược lại, độ ẩm không phù hợp có thể cản trở sự phát triển, khiến nấm nhỏ hơn, khô hơn hoặc biến dạng.
Độ ẩm cũng ảnh hưởng đến hương vị và kết cấu của nấm. Nấm được giữ ẩm tốt có xu hướng có hương vị tốt hơn và kết cấu chắc hơn, trong khi nấm được trồng trong điều kiện quá khô có thể dai hơn và ít hương vị hơn. Duy trì độ ẩm thích hợp không chỉ đảm bảo năng suất cao hơn mà còn đảm bảo nấm có chất lượng vượt trội.
Độ ẩm đóng vai trò then chốt trong việc trồng nấm. Cho dù trồng trong nhà hay ngoài trời, việc duy trì độ ẩm phù hợp có thể tạo nên hoặc phá hỏng một vụ nấm. Hiểu được nhu cầu cụ thể của loài nấm bạn đang trồng và cách điều chỉnh các yếu tố môi trường như độ ẩm là điều cần thiết để tạo ra một vụ thu hoạch lành mạnh, chất lượng cao. Bằng cách quản lý độ ẩm cẩn thận, người trồng có thể tận hưởng một vụ nấm bội thu và thành công!
