Vào đầu thế kỷ 19, nước không được coi là quan trọng trong cuộc sống hàng ngày như hiện nay.
Thời đó, người ta tin rằng uống nước chỉ cần thiết trong những tình huống cực đoan, chẳng hạn khi ai đó cực kỳ nghèo khó hoặc cận kề cái chết.
Vincent Priessnitz, nhà sáng lập liệu pháp thủy trị liệu, từng chỉ ra rằng việc uống nước đun sôi để giải khát thường là biện pháp cuối cùng, và hầu hết mọi người không uống quá nửa lít nước mỗi lần. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của xã hội, nhận thức của chúng ta về vai trò quan trọng của nước cũng thay đổi.
Ngày nay, việc uống nước đã trở thành một phần không thể thiếu trong lối sống lành mạnh. Tại Anh, lượng nước mà người trưởng thành tiêu thụ hàng ngày đã tăng lên đáng kể, trong khi tại Mỹ, doanh số bán nước đóng chai thậm chí còn vượt qua nước uống có ga. Nhiều hướng dẫn về sức khỏe khuyến khích uống một lượng nước lớn hàng ngày, chẳng hạn như "quy tắc 8x8" phổ biến, khuyên nên uống tám ly nước 240 ml mỗi ngày.
Tuy nhiên, quy tắc này không được hỗ trợ bởi các bằng chứng khoa học vững chắc. Không có tổ chức y tế chính thức nào khuyến nghị người trưởng thành phải uống lượng nước này mỗi ngày.
Sự hiểu lầm này có thể bắt nguồn từ hướng dẫn cũ. Năm 1945, Hội đồng Nghiên cứu Quốc gia Hoa Kỳ khuyến nghị người trưởng thành tiêu thụ chất lỏng theo tỷ lệ với lượng calo hấp thụ. Theo khuyến nghị này, phụ nữ cần khoảng 2 lít chất lỏng cho chế độ ăn 2.000 calo mỗi ngày, trong khi nam giới thường cần nhiều hơn.
Tuy nhiên, hướng dẫn này không chỉ rõ rằng tất cả chất lỏng phải đến từ nước. Các nguồn khác như nước trong trái cây, rau quả, cà phê và trà cũng đóng góp vào tổng lượng nước cơ thể hấp thụ.
Nước không thể phủ nhận là nguồn sống, chiếm khoảng hai phần ba cơ thể con người. Nó thực hiện nhiều vai trò quan trọng như vận chuyển dưỡng chất, điều hòa nhiệt độ cơ thể, và bôi trơn khớp. Chúng ta mất nước qua mồ hôi, tiểu tiện và thậm chí qua hơi thở, vì vậy việc duy trì sự cân bằng nước là rất quan trọng để ngăn ngừa mất nước. Khi chúng ta mất 1-2% lượng nước trong cơ thể, các triệu chứng mất nước bắt đầu xuất hiện.
Một số người lo lắng rằng cảm giác khát là dấu hiệu của sự mất nước nghiêm trọng, vì vậy họ ép bản thân uống nước liên tục trong ngày. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng cơ chế khát của cơ thể rất chính xác. Khi cảm thấy khát, cơ thể đang gửi tín hiệu cần bổ sung nước, và không cần phải lo lắng thái quá.
Như lời giải thích của Tiến sĩ Dan Kipps, chuyên gia y học thể thao tại Đại học London, "Cơ thể con người đã tiến hóa một hệ thống phức tạp để quản lý việc cân bằng nước và đảm bảo sự ổn định thông qua nhiều cơ chế khác nhau".
Mặc dù lợi ích của việc duy trì cơ thể đủ nước đã được khẳng định, uống nhiều nước hơn mức cần thiết không nhất thiết mang lại thêm lợi ích. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc duy trì mức nước vừa phải có thể cải thiện chức năng nhận thức và giúp thực hiện các nhiệm vụ đơn giản hiệu quả hơn.
Một số nghiên cứu cũng gợi ý rằng uống nước có thể hỗ trợ kiểm soát cân nặng. Ví dụ, một nghiên cứu cho thấy uống nước trước bữa ăn có thể giúp giảm cân nhờ tạo cảm giác no. Tuy nhiên, việc nước có trực tiếp giúp giảm cân hay không vẫn còn gây tranh cãi. Trên thực tế, lợi ích chính của nước trong việc kiểm soát cân nặng là giúp giảm tiêu thụ các loại đồ uống nhiều calo.
Hơn nữa, mặc dù có những tuyên bố rằng uống nhiều nước cải thiện chất lượng và độ ẩm của da, hiện vẫn thiếu bằng chứng khoa học đủ mạnh để chứng minh điều này.
Mặc dù uống nhiều nước nhìn chung là vô hại đối với hầu hết mọi người, tiêu thụ nước quá mức trong một số trường hợp có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Ví dụ, uống quá nhiều nước có thể làm loãng nồng độ natri trong máu, dẫn đến tình trạng hạ natri trong máu, một căn bệnh có thể gây ra các biến chứng đe dọa tính mạng như sưng não. Trong các môn thể thao sức bền như marathon, việc uống nước quá nhiều đã dẫn đến những hậu quả nguy hiểm. Chẳng hạn, Pakenham, một vận động viên tham gia Marathon Luân Đôn 2018, đã rơi vào hôn mê do uống quá nhiều nước.
Các chuyên gia đồng ý rằng nhu cầu nước của mỗi người khác nhau, tùy thuộc vào các yếu tố như tuổi tác, kích thước cơ thể, môi trường sống, và mức độ hoạt động thể chất. Trung bình, người trưởng thành chỉ cần tiêu thụ khoảng 6-8 ly chất lỏng mỗi ngày, và các chất lỏng này không chỉ giới hạn ở nước mà còn có thể bao gồm các loại đồ uống như trà hoặc cà phê. Đối với người cao tuổi, việc duy trì thói quen uống nước tốt đặc biệt quan trọng vì tín hiệu khát tự nhiên của cơ thể có xu hướng giảm theo tuổi tác.
Cuối cùng, không cần phải ám ảnh với việc tuân theo "quy tắc 8 ly nước mỗi ngày". Cũng như cơ thể gửi tín hiệu khi chúng ta đói hoặc mệt, nó cũng báo hiệu khi cần nước, chủ yếu thông qua cảm giác khát. Uống nước nên dựa trên sự cân bằng và lắng nghe nhu cầu của cơ thể, thay vì áp dụng một cách máy móc các quy tắc cứng nhắc trong hành trình chăm sóc sức khỏe.
