LỚP: Động vật có vú

BỘ: Ăn thịt

HỌ: Ursidae

CHI: Ursus

Giới thiệu

Gấu Bắc Cực là hiện thân của sự kiên cường nơi Bắc Cực băng giá. Với khả năng thích nghi xuất sắc, chúng sống sót và phát triển mạnh mẽ trong điều kiện lạnh giá nhờ những đặc điểm sinh học độc đáo.

Lớp lông dài bên ngoài của gấu Bắc Cực giúp chống nước, bảo vệ lớp lông tơ dày bên dưới với nhiệm vụ giữ ấm cơ thể. Thật bất ngờ, lông của chúng không thực sự có màu trắng mà là trong suốt và rỗng, phản chiếu ánh sáng và tạo nên màu sắc từ trắng, kem hay cả ánh hồng dưới ánh sáng Bắc Cực. Bên dưới bộ lông, lớp mỡ dày tới 10 cm cung cấp khả năng cách nhiệt, hỗ trợ nổi khi bơi và dự trữ năng lượng trong những thời kỳ khan hiếm thức ăn.

Khác với nhiều loài gấu khác, gấu Bắc Cực không ngủ đông. Chỉ những con cái mang thai mới đào hang trong mùa đông để sinh con, trong khi những con khác chống chọi với thời tiết khắc nghiệt bằng cách tìm nơi trú tạm trong tuyết. Theo dòng lịch sử tiến hóa, gấu Bắc Cực tách ra từ gấu nâu cách đây khoảng 200.000 năm, trở thành loài gấu "trẻ" nhất trong tám loài hiện nay.

Với chiều cao có thể lên đến 3 mét khi đứng thẳng, gấu Bắc Cực đực là những kẻ khổng lồ thực sự. Đôi chân rộng với đệm bàn chân đặc biệt giúp chúng di chuyển vững vàng trên băng trơn.

Khi không săn mồi, chúng dành phần lớn thời gian để nghỉ ngơi, có khi lên đến 20 giờ mỗi ngày. Chúng cũng xây dựng những nơi trú ẩn độc đáo - từ hang tuyết đến những cái tổ bằng rong biển - nơi chúng thư giãn và tận dụng tuyết như một lớp cách nhiệt tự nhiên.

Môi trường sống và chế độ ăn

Gấu Bắc Cực sống ở Bắc Cực, chủ yếu trên các tảng băng biển, nơi chúng săn hải cẩu – nguồn thức ăn chính của chúng. Tên khoa học của loài này, Ursus maritimus, nghĩa là "gấu biển," thể hiện khả năng bơi lội phi thường của chúng. Những "vận động viên" bơi lội này có thể vượt hơn 100 km (60 dặm) để tìm kiếm thức ăn, sử dụng bàn chân trước như mái chèo và chân sau làm bánh lái. Tuy nhiên, do băng biển tan nhanh, chúng buộc phải bơi xa hơn, thậm chí hàng trăm km, khiến nguồn năng lượng dự trữ dần cạn kiệt.

Hải cẩu đeo vòng là món ăn yêu thích của gấu Bắc Cực, cung cấp đủ năng lượng cho chúng trong khoảng 11 ngày. Dù chúng có thể ăn nhiều loài động vật và thực vật khác, chỉ hải cẩu mới đáp ứng được nhu cầu calo cao của loài này. Trong môi trường sở thú, chúng được cho ăn chế độ đặc biệt gồm thịt, cá, và đôi khi cả rau – những món ăn này đóng vai trò là "đồ ăn vặt" hơn là thực phẩm chính.

Gấu cái mang thai có một khả năng thích nghi độc đáo gọi là "giấc ngủ mùa đông". Trong các hang tuyết, chúng sống sót qua nhiều tháng mà không cần ăn uống, nhờ vào lượng mỡ tích trữ, và thường sinh ra từ một đến ba con non. Khi mới sinh, gấu con rất nhỏ, chỉ nặng khoảng 0,45 kg (1 pound), nhưng chúng phát triển nhanh chóng nhờ nguồn sữa mẹ giàu chất béo.

Đời sống gia đình

Gấu Bắc Cực là loài thông minh và nghịch ngợm. Chúng có thể hình thành tình bạn với nhau, dẫn đến việc cùng chia sẻ thức ăn và di chuyển chung. Đôi khi, những tương tác này còn bao gồm cả việc trượt trên băng – dường như chỉ để giải trí!

Dù chủ yếu sống đơn độc, gấu Bắc Cực thường tụ tập vào mùa giao phối hoặc trong lúc săn mồi. Mùa giao phối diễn ra từ tháng 3 đến tháng 7, khi gấu đực sử dụng khứu giác để lần theo dấu vết của gấu cái trên tuyết. Trứng sau khi thụ tinh sẽ được cấy ghép chậm, đảm bảo gấu con chào đời vào thời điểm thuận lợi nhất.

Gấu con ở với mẹ trong khoảng hai năm, trong thời gian này chúng học hỏi các kỹ năng quan trọng để sinh tồn trong môi trường khắc nghiệt của Bắc Cực.

Tại sở thú

Khu vực Conrad Prebys Polar Bear Plunge tại Sở thú San Diego tái hiện môi trường sống tự nhiên của gấu Bắc Cực, mang đến cho du khách cơ hội đặc biệt để tìm hiểu về loài vật này. Du khách có thể ngắm nhìn những chú gấu khổng lồ bơi lội uyển chuyển dưới nước hoặc quan sát chúng vui đùa trên các tảng băng được thiết kế giống như bãi biển.

Các triển lãm tương tác tại đây không chỉ giúp ta thấy được những khó khăn mà gấu Bắc Cực đang phải đối mặt, như hiện tượng băng biển tan nhanh, mà còn khuyến khích các nỗ lực bảo tồn nhằm bảo vệ loài vật này.

Gấu Bắc Cực phải đối mặt với những mối đe dọa nghiêm trọng từ biến đổi khí hậu, khi sự tan chảy của băng biển ảnh hưởng tiêu cực tới hoạt động săn mồi và làm gián đoạn môi trường sống của chúng. Các nhà bảo tồn đang nỗ lực giảm thiểu những ảnh hưởng này thông qua việc nâng cao nhận thức và vận động chính sách để đối phó với tình trạng nóng lên toàn cầu. Với vai trò là đại sứ của Bắc Cực, gấu Bắc Cực nhắc nhở chúng ta về sự mong manh và tầm quan trọng trong việc chung tay bảo vệ hệ sinh thái.