Bạn đã bao giờ nhận thấy mắt mèo của mình sáng lên với một loạt các màu sắc khác nhau tùy thuộc vào ánh sáng chưa?
Không phải là bạn tưởng tượng đâu—màu mắt mèo thực sự có thể thay đổi và có một vài tính khoa học thú vị đằng sau hiện tượng này.
Hãy cùng tìm hiểu lý do tại sao mắt của mèo của bạn có thể chuyển từ màu xanh ngọc lục bảo sang màu vàng trong nháy mắt và khám phá những yếu tố khác có thể ảnh hưởng.
Để hiểu được tính khoa học đằng sau sự thay đổi màu mắt mèo, trước tiên chúng ta cần xem xét cấu trúc của mắt mèo. Mèo, giống như nhiều loài động vật khác, có một lớp đặc biệt trong mắt gọi là tapetum lucidum. Lớp này phản chiếu ánh sáng, tăng cường khả năng nhìn trong bóng tối của mèo. Đây cũng là lý do tại sao mắt chúng thường có vẻ sáng lên trong điều kiện ánh sáng yếu hoặc khi đèn pin chiếu vào.
Điều thú vị về tapetum lucidum là cách nó tương tác với ánh sáng. Vì lớp này phản xạ ánh sáng trở lại qua võng mạc nên nó có thể tạo ra hiệu ứng lấp lánh hoặc phát sáng. Tùy thuộc vào nguồn sáng và góc chiếu, lớp phản chiếu này có thể khiến màu mắt mèo của bạn trông hơi khác một chút. Vì vậy, lần tới khi mắt mèo của bạn chuyển từ màu xanh lá cây sang màu hổ phách, hãy cảm ơn khả năng nhìn ban đêm vốn có của chúng!
Giống như mắt người, màu mắt mèo có thể thay đổi tùy thuộc vào ánh sáng. Mèo có sắc tố trong mống mắt—dao động từ các sắc thái xanh lam, xanh lục, vàng hoặc nâu. Tuy nhiên, màu mắt mèo thường thay đổi theo ánh sáng vì ánh sáng tương tác với mống mắt và lớp tapetum lucidum của chúng.
Trong điều kiện ánh sáng ban ngày tự nhiên, mắt mèo thường trông giống màu tự nhiên nhất. Nhưng khi mặt trời lặn hoặc trong điều kiện ánh sáng nhân tạo mờ, mắt mèo có thể sáng lên hoặc thậm chí chuyển sang tông màu khác hoàn toàn. Lớp tapetum đóng vai trò chính trong những thay đổi này bằng cách phản chiếu ánh sáng yếu ra khỏi mắt. Điều này tạo ra "ánh sáng" và có thể tạo ra ảo giác rằng mắt đang đổi màu.
Một yếu tố thú vị khác có thể ảnh hưởng đến màu mắt mèo là tuổi tác. Mèo con thường được sinh ra với đôi mắt xanh lam, thay đổi khi chúng lớn lên. Khoảng sáu đến tám tuần, bạn sẽ bắt đầu nhận thấy màu mắt của chúng sẫm hơn hoặc chuyển sang màu khác vĩnh viễn. Sự thay đổi này xảy ra vì khi mức độ melanin của mèo con tăng lên, các sắc tố trong mống mắt của chúng phát triển thành màu cuối cùng của chúng.
Tương tự như vậy, mèo già cũng có thể trải qua những thay đổi tinh tế về màu mắt. Đôi khi, các vấn đề sức khỏe liên quan đến tuổi tác, như huyết áp cao hoặc nhiễm trùng mắt, có thể gây ra những thay đổi đáng chú ý. Mặc dù những thay đổi này thường tinh tế hơn so với những thay đổi do ánh sáng gây ra, nhưng bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ thú y nếu bạn nhận thấy bất kỳ sự thay đổi mạnh mẽ nào về màu mắt của mèo khi chúng già đi.
Mặc dù ánh sáng và tuổi tác là những yếu tố chính có thể ảnh hưởng đến màu mắt của mèo, nhưng một số tình trạng sức khỏe nhất định cũng có thể đóng một vai trò. Heterochromia - khi mỗi mắt có một màu khác nhau - là một trong những tình trạng phổ biến hơn, thường thấy ở các giống như mèo Van Thổ Nhĩ Kỳ hoặc mèo Khao Manee. Tuy nhiên, những thay đổi đột ngột về màu mắt có thể báo hiệu một vấn đề sâu xa hơn.
Ask the Vet: Why do kitten's eyes change color?
Video by Pets Central
Ví dụ, mắt mèo chuyển từ màu trong sang màu đục có thể chỉ ra bệnh đục thủy tinh thể hoặc các vấn đề liên quan đến thị lực khác. Tương tự như vậy, bệnh vàng da có thể khiến mắt mèo chuyển sang màu vàng, trong khi các bệnh nhiễm trùng như viêm màng bồ đào có thể khiến mắt trông đỏ hoặc bị viêm. Những thay đổi này không phải là một phần của sự thay đổi phụ thuộc vào ánh sáng bình thường và cần được bác sĩ thú y kiểm tra ngay lập tức.
Giống và di truyền cũng đóng vai trò quan trọng trong màu sắc và hình dáng của mắt mèo. Ví dụ, giống mèo Xiêm nổi tiếng với đôi mắt xanh lam nổi bật, trong khi mắt xanh lá cây hoặc vàng phổ biến hơn ở mèo lông ngắn xanh và mèo lông ngắn Anh. Màu mắt của mèo phần lớn được xác định bởi lượng melanin trong mống mắt của chúng—ít melanin hơn sẽ tạo ra màu nhạt hơn như xanh lam, trong khi nhiều melanin hơn sẽ tạo ra màu đậm hơn như xanh lục hoặc hổ phách.
Vì vậy, nếu bạn từng tự hỏi tại sao mắt mèo của bạn có vẻ thay đổi từ ngày này sang ngày khác hoặc thậm chí từ giờ này sang giờ khác, hãy yên tâm—đó không phải là phép thuật, mà là sự kết hợp tuyệt vời giữa sinh học, di truyền và ánh sáng mang lại những thay đổi quyến rũ này.
Mèo có đôi mắt mê hoặc nhất trong vương quốc động vật và sự thay đổi màu sắc của chúng chỉ làm tăng thêm sự bí ẩn. Cho dù đó là cách ánh sáng phản chiếu lên lớp màng tapetum lucidum, tác động của tuổi tác hay thậm chí là sự xuất hiện của một số tình trạng sức khỏe nhất định, sự thay đổi màu mắt của mèo đều mang một câu chuyện hấp dẫn về quá trình tiến hóa, sự thích nghi và vẻ đẹp.