Đây là kỹ thuật nghệ thuật bao gồm việc chọn lọc và sắp xếp cành cây, lá, quả và hoa vào các bình chứa khác nhau để tạo nên những tác phẩm trang trí.

Hình thức nghệ thuật cổ xưa này đã phát triển qua các giai đoạn lịch sử, hình thành nên những phong cách văn hóa và giá trị thẩm mỹ độc đáo trên toàn thế giới.

Hơn cả một biểu hiện thẩm mỹ, cắm hoa còn tượng trưng cho sự đối thoại và kết nối giữa con người với thiên nhiên, đồng thời gắn bó sâu sắc với bối cảnh văn hóa nơi nó được thực hành, mang theo nhiều ý nghĩa và tầng lớp giá trị.

Lịch sử của cắm hoa có nguồn gốc từ hàng nghìn năm trước. Trong các nền văn minh cổ đại như Ai Cập, Hy Lạp và La Mã, cắm hoa đóng vai trò quan trọng trong việc trang trí công trình, thờ cúng thần linh và thực hiện các nghi lễ cúng tế.

Đặc biệt, người Ai Cập tôn thờ hoa sen, vì nó biểu trưng cho sự sống, sự hồi sinh và sự trong sạch. Hoa sen thường được sử dụng trong các nghi lễ và đám tang.

Trong khi đó, người Hy Lạp sử dụng cành ô liu và vòng nguyệt quế để đánh dấu những dịp lễ hội hoặc các sự kiện thể thao, tượng trưng cho hòa bình, chiến thắng và vinh quang.

Ở phương Đông, nghệ thuật cắm hoa cũng có bề dày lịch sử phong phú. Nghệ thuật cắm hoa Trung Hoa bắt đầu từ thời nhà Hán, khi các học giả Trung Quốc coi cắm hoa là một hình thức nghệ thuật thanh nhã, giúp họ nuôi dưỡng sự tinh tế.

Thực hành này gắn liền với các nghệ thuật truyền thống khác như thư pháp, hội họa và trà đạo, tạo nên lối sống phản ánh sự hài hòa giữa thiên nhiên và tâm hồn con người. Trong nghệ thuật cắm hoa Trung Quốc, việc chọn cây, hướng cành, hình dáng tổng thể và sự phối hợp màu sắc đều thể hiện sự trân trọng thiên nhiên và sự cân bằng giữa con người với môi trường.

Tại Nhật Bản, nghệ thuật cắm hoa, gọi là "Ikebana", chịu ảnh hưởng lớn từ Trung Hoa nhưng phát triển thành một thực hành riêng biệt. Ikebana không chỉ đơn thuần là kỹ thuật sắp xếp hoa, mà còn là một nghệ thuật thiền định, phản ánh vẻ đẹp và tinh thần của thiên nhiên thông qua sự sắp xếp tinh tế các yếu tố hoa lá.

Nghệ thuật cắm hoa Nhật Bản nhấn mạnh sự đơn giản, tĩnh lặng và sử dụng các đường nét tự nhiên cũng như không gian trống. Người Nhật thường sử dụng cành cây, lá và quả để đại diện cho sự thay đổi của các mùa và nhịp điệu của cuộc sống.

Ikebana coi trọng không gian trống, tạo nên sự cân bằng tự nhiên trong tác phẩm. Mỗi cánh hoa, nhành cây hay bông hoa đều được bố trí cẩn thận để truyền tải sự hài hòa với thế giới tự nhiên.

Theo thời gian, nghệ thuật cắm hoa đã phát triển từ một nghi thức có ý nghĩa tôn giáo thành một hình thức nghệ thuật phổ biến trong đời sống hàng ngày. Ngày nay, cắm hoa trở thành yếu tố trung tâm trong trang trí nhà cửa, lễ hội và nghi thức xã hội.

Khi con người ngày càng tìm kiếm vẻ đẹp và sự thư thái trong không gian sống, cắm hoa trở thành phương pháp phổ biến để đưa thiên nhiên vào trong nhà và tạo ra cảm giác bình yên, thư giãn.

Không chỉ đơn thuần là việc trang trí không gian, cắm hoa còn có thể ảnh hưởng đến tâm trạng và tinh thần của con người. Bằng cách đưa vẻ đẹp của thiên nhiên vào không gian nội thất, mọi người có thể trải nghiệm sự thay đổi của các mùa và dòng chảy của thời gian một cách thân mật hơn.

Ngày nay, nghệ thuật cắm hoa không chỉ phong phú hơn về kỹ thuật, mà còn kết hợp các yếu tố văn hóa và phong cách cá nhân. Với sự phát triển của toàn cầu hóa, phong cách cắm hoa phương Đông và phương Tây bắt đầu ảnh hưởng lẫn nhau.

Phong cách phương Tây phát triển để chấp nhận các thiết kế tự do, bất đối xứng, nhấn mạnh biểu đạt cá nhân mạnh mẽ và sử dụng sáng tạo màu sắc cá nhân. Trong khi đó, cắm hoa phương Đông, dù vẫn duy trì nguyên tắc đơn giản và kiềm chế, tiếp tục ưu tiên cảm hứng nghệ thuật và dòng chảy của thiên nhiên.

Nghệ thuật cắm hoa hiện đại đã trở thành một hình thức nghệ thuật đa dạng và sáng tạo, với các nghệ sĩ và nhà thiết kế đương đại thử nghiệm những chất liệu, cấu trúc và kỹ thuật mới. Ranh giới của truyền thống đã được mở rộng, dẫn đến việc tạo ra những tác phẩm độc đáo, sáng tạo và mang đậm dấu ấn cá nhân.

Cắm hoa, vừa là nghệ thuật vừa là thực hành, mang trong mình di sản lịch sử và văn hóa phong phú, đồng thời vẫn giữ được sự hiện diện quan trọng trong đời sống hiện đại. Dù được sử dụng trong các nghi lễ, lễ hội hay chỉ đơn giản là để trang trí nhà cửa, cắm hoa phản ánh sự kết nối sâu sắc giữa con người và thiên nhiên.

Thông qua việc sắp xếp cẩn thận các yếu tố tự nhiên, con người có thể cảm nhận được vẻ đẹp, sức sống và sự thanh thản mà thiên nhiên mang lại. Trong một thế giới ngày càng hối hả, nghệ thuật cắm hoa đem đến khoảnh khắc yên bình, giúp con người tái kết nối với thiên nhiên và chính bản thân mình.